Güncelleme Tarihi:
Su hayatımızın temel maddesidir. Vücut ağırlığımızın % 65’i sudan ibarettir. Bu nedenle su dengesinin korunması hayati önem taşımaktadır. İhtiyacımızdan fazla, atabileceğimizden fazla sıvı tüketimi su zehirlenmesi diye adlandırılan öldürücü olabilen klinik duruma sebep olur.
Su zehirlenmeleri ölümle sonuçlanabilir
Su zehirlenmesinin temel nedeni kanda gereğinden fazla su ve gereğinden az sodyum olmasıdır. Bu durumda baş ağrısı, yorgunluk, bulantı, kusma, sık idrara çıkma, şuur bulanıklığı ve hatta ölüm görülebilmektedir.
Sağlıklı bir böbrek alınan fazla suyu hızla idrar şeklinde vücudumuzdan uzaklaştırır. Ama aşırı miktarda ve çok kısa sürede gerçekleşen su alımı söz konusuysa atımda biraz gecikme söz konusu olabilir. Bu da fazla su, az tuz gibi sağlıksız bir durum yaratır.
Beyin ve kafatası şişer
Fazla su alımı sonucu hücreler adeta balon gibi şişer. Beyin hücreleri de bu olaydan etkilenerek adeta beynimiz şişer ve kafatası şişemediği için beyin basınç altında kalır buda su zehirlenmesi tablosunun temel nedenidir.
Sağlıklı böbrek saatte 800-1000 mililitre suyu atma kapasitesindedir. Ama kişi ciddi stres altındaysa hipotalamus tarafından uyarılan hipofizden salgılanan vazopressin hormonu bu miktarın 100 mililitreye kadar inmesine neden olur. Maraton atletlerinde olduğu gibi stres altında aşırı sıvı alımı söz konusuysa su zehirlenmesi olayı daha kolay gelişebilmektedir.
Fazla su kalbe de yük!
İhtiyacımızdan fazla su alımı ayrıca kalp içinde yük teşkil eder. Kalp alınan bu suyu pompalayıp böbreklere göndermek zorundadır. Ayrıca böbreklerde bu su atımıyla uğraşırken zarar görebilmektedir. Bunu aşırı spor yaparken doğan ortopedik zararlara benzetebiliriz.
Suyu ne kadar tüketmeliyiz?
Dolayısıyla azı da zarar çoğu da zarar olan suyu ne kadar tüketmeliyiz? Bunun tek cevabı yoktur. Çünkü hava şartları, yaptığımız egzersiz ve benzeri durumlarda ihtiyacımız olan su miktarı değişmektedir. İdrar rengimiz açıksa yeterli su içmişizdir, idrar rengi koyu sarıysa az su içmişizdir denilebilir. Ama unutulmamalı ki yediğimiz besinler, içtiğimiz vitaminler idrar rengini boyayabilir.
Yaşlılarda durum daha da trajiktir. Zaten yaşlılarda sınırlı böbrek, beyin ve kalp kapasiteleri vardır. Bu grup özellikle sıvı tüketiminde kesinlikle aşırıya kaçmamalıdır. Su zehirlenmesi olasılığı bu grupta daha fazladır.
İhtiyacımızdan fazlasını tüketmek her olayda olduğu gibi su içmekte de zararlı olduğunu unutmamalıyız.
Kardiyoloji ve İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Olcay Ş. Emel