Güncelleme Tarihi:
If diyeti (Intermidend Fasting) günümüzde az öğün ile kilo kontrolünün sağlandığı bir yöntemdir. Öğün düzeni 14 ile 16 saatlik açlıkla insülin hormon seviyesini düşürerek vücudu arındırma, basit karbonhidrat yerine protein, yağ, vitamin, mineral ve su tüketimini arttırarak probiyotik beslenmeyi amaçlar. Covid-19 beslemesinde düşük karbonhidrat + yüksek protein ve probiyotik içerikli ürünler ile beslenmek önerilir. Bu dönemde bu beslenme stili hem ketojenik hem de IF diyeti ile doğru orantılıdır.
Covid-19 beslenmesi ve IF diyeti kombinli öneriler ve diyet programlarının özellikleri
Öğün düzeni: Klasik bir IF diyetinde totalde 14-16 saat açlık ayarlandıktan sonra 2 ile 3 öğünlük planlar önerilir. Sağlıklı ve yeterli, dengeli beslenme önerilerimizin başında öğün düzeni gelmektedir. Öğün kombini 16 saatlik açlık sonrası ilk öğün+ gün ortası öğün + son öğün =16 saat açlık olarak önerilir. Bu açlık mutlaka uyku saatinin içerisinde yer almalıdır.
Ne yenilmeli, ne içilmeli: Covid-19’da tüketilmesi gereken diğer besin ve besin grupları ise posası yüksek besinler (kabuklu yenen meyveler, taze fasulye, bezelye, ıspanak gibi), omega-3 ve folik asitten zengin besinler, ( kahvaltılık yulaf gevrekleri, kuşkonmaz, ıspanak, bezelye, domates, balık, brokoli, keten tohumu, semizotu, mercimek, ceviz, badem gibi), C vitamininden zengin meyvelerdir. Bununla beraber probiyotik ve prebiyotikli ürünler (yoğurt, kefir, ayran, peynir vb.)tüketilmesi önerilmektedir.
Tok tutan yiyecekler: IF diyetinde tok tutan yiyeceklere bakacak olursak; özellikle proteinden zengin gıdalara yönelmeliyiz. Proteinden zengin gıdaların başında yumurta, beyaz peynir ve et grubu yiyecekler gelir. Bu gıdalar uzun sürede sindirildiği için tokluk hissini sağlayarak tok tutar. Tok tutan bir diğer besin ise cevizdir. Kavrulmamış fındık, badem ve ceviz yağlı tohumlar oldukları için oldukça tok tutarlar ve besin değerleri de çok yüksektir.
Pişirme yöntemi ve bağışıklık ilişkisi: Covid-19 döneminde; yemeklerde kullanılacak besinlerin cinsine, hazırlanması ve pişirilmesine dikkat edilmelidir. Hamur tatlıları, çok tuzlu, çok şekerli ve çok yağlı hazır besinler, salam, sucuk, sosis, kavurma, sakatatlar (beyin, karaciğer vb...) gibi işlenmiş ve fazla miktarlarda doymuş yağ içeren besinlerden uzak durulmalıdır. Kızartma gibi sağlık açısından zararlı olan pişirme yöntemleri kullanılmamalı; yemekler haşlama, kendi buharında pişirme, fırında pişirme, belki ızgara şeklinde pişirilmesine özen gösterilmelidir. Bunların yanında yemeklerin sıvı yağlarla (özellikle sızma zeytinyağı, fındık yağı gibi), az tuzlu pişirilmesine dikkat edilmelidir.
IF diyetinde ve izole hayat sürerken yeme şekli: Uzun süre aç kalma düşüncesi kişilerde çoğu zaman iştahı ve doyma eşiğini artırmaktadır. Bunun sonucunda IF diyeti ile bağışıklık koruyan kişi, normalden çok daha fazla miktarlarda ve daha hızlı yemek yer. Bu noktaya dikkat edilmeli, öğünler yavaş yenmelidir. Sağlıklı bir sindirim sistemi için besinler iyi çiğnenmeli, yemekler ufak lokmalar biçiminde yavaş yavaş yenmelidir. Açıklanan yerlerde açlık süresini bozmayarak kefir, yoğurt, ceviz, peynir gibi probiyotik ve prebiyotikli gıdalar tüketilmelidir.
Su tüketimi: Açlık süresine kadar bol bol su içilmelidir. Özellikle gazlı içecekler, salamura besinler, şarküteri ürünleri, ağır, yağda pişirilmiş veya kızartılmış besinler, sakatatlar ve şerbetli tatlılar ile beyaz undan hazırlanmış gıdalardan mümkün olduğunca uzak durulmalıdır. Su tüketimine özen gösterilmelidir. Sıvı alımı diğer içecekler vb. sıvı besinlerin tüketimi ile birlikte arttırılmalıdır. Bu dönemde günde 1 şişe maden suyu içilmesinin kişiler üzerinde bir hayli olumlu etkisi vardır.
Bağışıklığı arttıran besinler
Viral enfeksiyonlarda beslenme aslında epigenetik beslenme ile doğru orantılıdır. DNA yapımız ve gen şifremiz aslında bize hangi gıdaların şifa hangi gıdaların zehir olabileceğinin göstergesidir. Viral enfeksiyonlarda, obezite, diyabet, astım ve alerjik tepkimeleri olan kişilerin immün sistemlerini daha çabuk yakaladığı bu kişilerin beslenme soy geçmişlerine araştırmalar ile bakıldığında karbonhidrat ağırlıklı ve glikoz formalizeli besinler ile beslendiklerine rastlamaktayız.
Önerilen besinler
-Balıklar - çeşitli deniz ürünleri
-Kırmızı et
-İyotlu tuz
-Patates (diyabet tanılı ve insülin direnci olan hastalar dikkat)
-Yoğurt (1 kase yoğurt günlük iyotun %60ını karşılayabiliyor)
-Süt, peynir, kefir
-Fasulye, yulaf
-Yumurta (1 adet haşlanmış yumurta günlük iyot ihtiyacının %20 kadarını karşılayabiliyor)
-Kuru erik
-Muz-çilek (5-6 adet çilek günlük ihtiyacın %5’i kadar iyot içerebiliyor)
-Turşu suyu (Hipertansiyon ve gut rahatsızlığı olanlar dikkat)