Apandisit mi, gaz sancısı mı?

Apandisit ağrısı, genellikle gaz sancısı ağrılarıyla karıştırılır. Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Hasan Taşçı, hem apandisit ve gaz sancısı hakkında bilgi verdi hem de ayırt edici özelliklerini anlattı.

Apandisit, apendiks organının iltihaplanmasıdır. Apendiks organı kalın bağırsağın ilk bölümü olan tıp dilinde çekum adı verilen bölgeden çıkar ve kör bir şekilde sonlanır. İltihap durumunda kör sonlandığı için patlama, dolayısıyla bağırsak içeriğinin karın içine akması riski mevcuttur. Bu durum ilerlerse bağırsak içi mikroorganizmalar kana karışır ve ölümle sonuçlanır.

Neden apandisit oluruz?

Bu konuda çeşitli varsayımlar ortaya atılmaktadır. Apendiks içerisindeki bağırsak mevcut su içeriğini kaybederek sertleşip apendiks kökünü tıkarsa apendiks içerisindeki salgılar birikerek apandisit tablosuna yol açabilirler. Diğer bir varsayım da apendiks duvarındaki normalde de yoğun olarak bulunan lenfatik dokuların vücuttaki herhangi bir enfeksiyon durumunda şişerek gene aynı mekanizma ise apendiks kökünün tıkanmasına yola açabilir. Karpuz veya ayçiçek çekirdeği gibi bazı gıda parçalarının da apandisit yapabileceği söylense de bu konuda kesin bir kanıt yoktur.

Apandisit olduğumuzu nasıl anlarız?

Tipik apandisit tablosunda ağrı göbek çevresinde, hastanın tam olarak yerini gösteremediği müphem bir ağrı ile başlar. Süreç ilerledikçe karnın sağ alt tarafına doğru yer değiştirir. Bulantı, kusma, iştahsızlık eşlik edebilir. Kan ve idrar tahlillerinde bazı anormallikler saptanır. Hekim tarafında yapılan fizik muayenede apandisiti işaret eden belli bulgular mevcuttur. Bunlardan en önemlisi, eli ağrılı bölgeye bastırıp bekledikten sonra aniden çekildiğinde ağrının artmasıdır. Bu bulgu iltihabın karın iç zarına ulaştığının bir göstergesidir.

Gaz sancısı nedir?

Tıp dilinde kolik ağrı denilen birçok nedene bağlı olabilir. İçi boş tüp şeklindeki yapıların içeriğinde bir tıkanma olursa bunu aşmaya çalışan vücudun o bölgede yarattığı gerilmeye bağlı bir ağrıdır. Belli aralıklarla artar ve azalır. Safra yolları, idrar yolları veya bağırsaktaki hastalıklarda bu tip ağrılarla karşılaşmak mümkün. Bağırsak sistemimizde normalde belli miktarda hava mevcuttur. Bu yuttuğumuz hava, gıdalardan açığa çıkan veya kalın bağırsaklarımızdaki bakterileri ürettiği gazlardan oluşur. Bazı hastalıklarda bu miktar artarsa, bu şişkinliğe bağlı gaz sancısı oluşabilir.

Gaz sancısı yapan gıdalar

Her bünyede farklı olmakla birlikte genelde mercimek ve baklagiller, pişmemiş çiğ sebzeler bağırsakta gaz oluşumuna neden olabilirler. Sütteki laktoz şekerinin sindiriminin bazı insanlarda az olması da gene şişkinliğe neden olabilir. Gazlı içecekler midede gaz birikimine neden olabilir. Bu yiyeceklerden mümkün olduğunca kaçınmak, şişkinlik şikayetlerinin geçmesini sağlayabilir.

İkisini birbirinden nasıl ayırt ederiz?

Apandisit ve gaz sancısının arasındaki farkı anlamak her zaman çok kolay olmayabilir. Bazı bulgular birbiri ile karışabilir. Her iki durumda da birçok hastalık aynı tabloya yol açabilir. Genel olarak ağrılar geçmiyorsa, artarak devam ediyorsa veya eşlik eden ateş, bulantı, kusma, halsizlik, genel durum bozukluğu varsa apandisitten şüphelenilmelidir ve bir sağlık kuruluşuna gidilmelidir.