Anneler babalar dikkat! Çocuklarınızın kullandığı uygulamaları ve oyunları mutlaka kontrol edin
Güncelleme Tarihi:
Tüm dünya, son zamanlarda oldukça popüler olan ve birçok tartışmaya konu olan video paylaşım uygulamasında yaşandığı düşünülen bir ölüm haberini konuşuyor. İngiliz medyasına yansıyan haberlere göre; 12 yaşındaki Colbert Munoz'un bu uygulamada meydan okuması sırasında hayatını kaybettiği ya da intihar ettiği düşünülüyor. Olay henüz netlik kazanmasa da çocukların sanal alemde oynadığı oyunlar nedeniyle hayatlarını kaybettikleri bir gerçek. Peki çocuklarımızı bu tehlikelerden nasıl koruyacağız? Anne baba olarak ne tür önlemler almalıyız? Hürriyet Aile uzmanlarından Uzman Klinik Psikolog& Pedagog Gülşah Öztürk Erten, Uzman Psikolog Ceylan Şekerci ve Uzman Psikolog Dilara Sayar aileleri uyarıyor.
Çocukların kullandığı uygulamalarda ve oyunlarda nelere dikkat etmek gerekir?
Gülşah Öztürk Erten: Çocuklarla bu oyunlara karşı iletişiminizde merak uyandırmamaya dikkat ederek bilgi verebilirsiniz. Bu oyunlara karşı öncelikle ne kadar bilgi sahibi olduklarını ifade etmeleri için onu cesaretlendirebilirsiniz. Korktukları ve tehdit edildikleri ya da hatalı oldukları durumlarda sizin vereceğiniz tepkiyi bilememek çocuklarda kaygıya sebep olacaktır. Yapacağınız konuşmalarda bu durumlarda onları eleştirmeyeceğinizi, her koşulda sevginizin değişmeyeceğini ve onların yanında olacağınızı belirtmelisiniz.
Çocuklarımızı sürekli kontrol etmeli miyiz?
Gülşah Öztürk Erten: Çocukların sanal ortamda hangi uygulamalarda zaman geçirdiğini mutlaka takip edin. Ancak sürekli kontrol edilmek çocuklar tarafından rahatsız edici bulunabilir. Bu durumda onlarla uygulamalar ve oyunlar hakkında sohbet etmek ve mümkünse birlikte vakit geçirmek, sizinle paylaşımdan zevk almasını sağlamak önemlidir.
Uzman Psikolog Ceylan Şekerci: Ailelerin internet ortamı, sosyal medya hesapları, Youtube kanalları ile ilgili dikkatli olması ve gerekli önlemleri almaları günümüzün dijital koşullarında bir zorunluluk. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın bazı Youtube kanalları hakkında yaptığı suç duyurusu ve aldığı tedbirlerin ebeveynler tarafından da desteklenmesi gerekiyor. Ne kadar denetlenmeye çalışılsa da karşılaştığımız bu olumsuz içeriklerin anne babanın süzgecinden geçip ayıklanması büyük önem taşıyor. Bu denetim ve kontrol mekanizmasının yanında aile içi iletişimin şeffaflığı ve netliği, çocukla geçirilen kaliteli zaman, duygu ve düşüncelerin onaylanıp desteklenmesi ve gerektiğinde uygun bir dille tartışılabilmesi her olumsuz dış koşulda önemli bir destekleyicidir. Çocuğun her ihtiyacı olduğunda arkasında olacağını hissettiği ebeveyn, hangi manipülasyona maruz kalırsa kalsın çocuğun başvuracağı kaynaktır.
Çocuğun odasında saatlerce yalnız kalması ne kadar doğru?
Gülşah Öztürk Erten: Çocukların teknolojik aletleri odası ya da yalnız kalacağı yerlerde değil birlikte vakit geçirdiğiniz ortak alanlarda kullanmasını sağlayabilirsiniz. Çocukların kullanacağı alanları sınırlandırmak, denetim ayarlarını kurmak güvenli medya kullanımı için gereklidir. Ancak bu konuda çocuk bilgilendirilmeli, bunun aranızdaki güven ilişkisini zedeleyecek bir uygulama olmadığı ve onu korumak amaçlı olduğu anlatılmalıdır.
Çocukların sanal dünyaya bağlılığını azaltmak için ne önerirsiniz?
Gülşah Öztürk Erten: Erken çocukluk döneminden itibaren sorumluluk verilerek, yaşına uygun sınırlar koyulan çocukların sanal dünyaya olan bağımlılıkları azalacaktır. Ayrıca çocuklar için zamanlarını geçirebileceği daha verimli ve keyifli alanlar yarattığınızda teknolojiye olan ihtiyaçlarının azalacağı unutulmamalıdır.
Çocukların hangi davranışları bize sorun olduğu konusunda sinyal verebilir?
Gülşah Öztürk Erten: Çocuğunuzun davranışlarında ya da rutinlerinde oluşan değişiklikler ile yakından ilgilenin. Özellikle regresyon dediğimiz alt ıslatma, ebeveynden ayrılmak istememe, karanlık korkuları gibi durumların altındaki psikolojik sebeplerin varlığı araştırılmalıdır.
Güvenli internet kullanımı için aileler neler yapmalı?
Uzman Psikolog Dilara Sayar:
:• İnternet ve çocuğunuzun internet kullanım şekline dair detayları öğrenmelisiniz. Hangi bilgisayar oyunlarını oynuyor, bu oyun yaşına ve gelimine uygun mu, hangi uygulamalarda uzun süreli vakit geçiriyor, geçirdiği vakitte neler yapıyor, internet arkadaşları kimler? Bu soruları sorarak bir inceleme yapmalısınız.
• Çocuğunuzla yaşı düzeyinde güvenli internet kullanımı hakkında konuşmalısınız. Ebeveyn-çocuk iletişiminiz ne kadar açık ve dürüst olursa yaşanabilecek bir problemi çözme süreciniz de o kadar kolay olacaktır.
• Ev içi internet kullanımına dair ailecek uyulacak kurallar belirlemelisiniz. Kullanım süresi, kullanım yeri ve içeriği hakkında detaylıca konuşmalısınız. Her ne kadar artık evlerde herkese ait bir teknolojik alet olsa da, mümkün olduğunca çocuğunuzun internet başında uzun süre tek başına kalmasına izin vermeyip, gözlemci olmalısınız.
• İnternet kullanımı sırasında hiç kimseye ve hiçbir siteye kişisel bilgilerini, fotoğraflarını vermemesini eğer gerekli olursa mutlaka size danışması gerektiğini, o kişilerle iletişiminde karşılaşabileceği zararlı tekliflere hayır diyebilmeyi öğretmelisiniz.
• Tıpkı gerçek hayatta olduğu gibi internet ortamında da tanımadığı kişilerle iletişim kurmaması, görüntüsünü paylaşmaması gerektiğini belirtmelisiniz.
• İnternette karşılaşacağı her bilginin doğru olmayacağına dair öğretici olmalısınız. En doğru bilgiye farklı kanallardan araştırma yaparak, kitap okuyarak, güvendiği kişilere sorarak ulaşabileceği konusunda bilinçlendirmelisiniz.
• İnternetteki gizlilik ayarlarını, aile ve çocuk filtrelerini, antivirüs programlarını mutlaka kullanmalısınız. Yasal olmayan ya da çocuğunuz için uygunsuz olan içeriklere erişimi kontrolünüz altına almalısınız.