Güncelleme Tarihi:
Doğum zamanı yaklaştıkça korku ve heyecanı yaşayan anne adayları için bebeğin duruş pozisyonu büyük önem taşıyor. Bebeğin pozisyonu doğum şeklini de belirliyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Tevfik Güvenal, konuyla ilgili hayati ve ilginç bilgiler verdi.
Bebeğin Duruş Pozisyonları
Doğum pozisyonları dendiğinde bebeğin anne karnındaki duruşu ve doğum sırasında hangi kısımları ile doğum yoluna girdiği anlaşılmaktadır. Genellikle yüzde 99 oranında bebeklerin anne karnındaki duruşu, anne vücut eksenine dik şekildedir ve çoğunlukla da başı aşağıda olacak şekildedir. Bazen makat aşağıda olmaktadır ve buna makat gelişi denmektedir. Bu ise yüzde 3-5 oranında görülmektedir. Nadir olarak bebek, anne eksenine yatay olarak durmaktadır bu durum transvers geliş olarak tanımlanmaktadır. Çok doğum yapan, eşi önde gelen, suyu fazla olan ya da rahimde çeşitli anomalilere bağlı olarak transvers geliş görülebilir. Bebeğin anne karnındaki pozisyonunu muayene ve ultrasonografik inceleme ile anlaşılmaktadır.
Hangi Pozisyonda Normal Doğum Gerçekleşiyor?
Bebeğin başı ile doğum yoluna girdiği pozisyonlarda farklılık gösterebilir. Normalde çoğu bebek küçük fontanel dediğimiz kafanın arka kısmına yakın kısmı ile doğum yoluna girer. Burada bebeğin çenesi göğsüne yaslanmış şekilde durur. Bu şekildeki pozisyon ile doğum, vajinal yoldan normal ve sorunsuz olarak gerçekleşir. Bunun dışında büyük fontanel (tepe kısmı), yüz ile alın ile de doğum yoluna girebilir. Yüz gelişinde bebeğin çenesi annenin üst tarafına yani yukarıya dönemezse vajinal doğum gerçekleşemez. Yine alın gelişi başka pozisyonlara yani yüz ya da küçük fontanel durumuna dönemez ise yine vajinal yoldan doğum gerçekleşmez.
Bebek Anne Karnında Bağdaş Kurarsa…
Makat gelişlerde bebeklerin pozisyonları farklılık gösterir. Sap makat gelişlerinde bebeğin bacakları gövdesinin her iki yanında yukarıya doğru uzanır. Tam makat geliş pozisyonunda ise bebek bağdaş kurmuş şekilde oturur. Bunun dışında ayakları ile bebek doğum kanalına girebilir.
Gebeliğin erken dönemlerinde bebeklerin duruş pozisyonları gebeliğin sonunda değişebilir. Örneğin; 20 haftalık gebeliklerin üçte birinde bebekler makat duruş pozisyonunda iken gebeliğin sonunda yaklaşık yüzde 5 civarındadır. Makat gelişlerde zor doğuma bağlı olarak bebeklerde, sorunlar ve hatta ölüm görülebilir. Bunun dışında erken doğum, kordon sarkması, eşin önde gelmesi, bebekte bazı anomaliler daha sık olabilmektedir. Ayrıca müdahaleli doğum ve özellikle sezaryen oranı artmaktadır.
Sezaryen Ne Zaman Gerekli?
Genellikle ilk gebeliklerde makat geliş söz konusu ise sezaryen tercih edilmektedir. Makat gelişlerde sezaryen sırasında da normal baş gelişlere göre bebeği çıkarırken yapılan manevralara bağlı komplikasyonlar oluşabilir.
Bebeğin anne karnındaki pozisyonu yatay olduğunda bebek omuzu ile doğum yoluna girmektedir. Bu durum oldukça nadir olup yüzde 0.4 oranında görülür. Eğer bu durum doğum sırasında da devam ederse bu şekilde doğum imkansız hale gelir ve mutlaka sezaryen gerekir. Aksi taktirde bebeğin kolu sarkabilir ve bebek ölebilir. Rahmin doğumu gerçekleştirmek için sürekli kasılması sonucu yırtılır ve buna bağlı karın içinde kanama oluşur, annenin hayatı ciddi tehlikededir.