Güncelleme Tarihi:
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Ali Talay, raşitizm hakkında bilinmesi gerekenleri anlatıyor.
Fosfor, kalsiyum gibi kemiklerin gelişiminde belirleyici rol üstlenen minerallerin kemiklerde yeterince bulunmaması sebebiyle ortaya çıkan raşitizm, çocuklarda görülen bir hastalıktır. Raşitizm, kemik dokusu olmak üzere birçok sistemi ilgilendiren bir hastalıktır.
Raşitizm daha çok D vitamini ile ilgilidir. Çünkü D vitamini, gıdalarla alınan ve kemik sağlığı için çok önemli olan kalsiyum ve potasyum gibi minerallerin bağırsaktan emilmesini sağlar. Ancak D vitamininin yeterli gelmediği durumlarda kemiklerde fosfor ve kalsiyum seviyeleri azalmaya başlar. Bu durum çocukluk döneminde ortaya çıktığında ise gelişimin çok hızlı olduğu çocuklarda raşitizmin meydana gelmesine neden olur.
Raşitizmin ortaya çıkmasında birçok faktör söz konusudur. Ancak en büyük sebep D vitamini eksikliğidir. Yukarıda da belirtildiği üzere vücutta yeteri kadar D vitamini yoksa veya vücut D vitaminini doğru kullanamıyorsa raşitizm oluşabilir. Eğer çocukların dışarıda daha az vakit geçirmesi, dışarıdayken güneşin vücut tarafından emilimini azaltan güneş koruyucuların sürülmesi D vitamini sentezini azaltır. Bu durumda raşitizm meydana gelebilir. Raşitizm aynı zamanda D vitamini yönünden zengin olan besinlerin az tüketilmesiyle de ilgilidir. Balık yağı, yumurta sarısı, somon ve uskumru gibi yağlı balıklar D vitamini içerir. Bazı çocuklar vücutlarının D vitamini emilimini etkileyen hastalıklara sahip olabilirler. Bunlar; böbrek sorunları, kistik fibroz, çölyak hastalığı, enflamatuar bağırsak hastalığıdır.
-Motor becerilerinde gecikme,
-Büyümede gecikme,
-Diş yapısında bozukluklar,
-Kas güçsüzlüğü,
-Omurgada ağrı,
-Pelvis ve bacaklarda ağrı,
-Kafatasının gövdeye göre büyük olması,
-Bacakların çarpık ve eğri olması,
-Göğüs kemiğinin çıkıntılı olması,
-El ve ayak bileklerinde kalınlaşma.
Raşitizm tanısı nasıl konur?
“Raşitizm, büyüme ve gelişme çağındaki çocuklarda görülen kemiklerdeki büyüme plağının bozulması ve hücresel bozukluğunun sonucu meydana gelen bir hastalıktır” diyen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mevlüt Kürşat Akkar; raşitizm tanısının nasıl konduğunu açıkladı:
Raşitizm hastalığı tanısı klinik, radyolojik ve laboratuvar özellikleri ile konulur. Dünyada yaklaşık 1 milyon insanda D vitamini yetersizliği ve eksikliği mevcuttur. Bu kadar önemli bir sağlık problemi olan D vitamini eksikliğinin tanısı, koruyuculuğu ve tedavisi tekrardan tartışılmaya başlanmıştır. Raşitizm, güneş ışığı ile yeterli temasla ve besinsel olarak D vitamini desteği alınmasıyla önlenebilir. Güneş ışığı ile temas D vitamininin ana kaynağıdır. Cildimiz güneş ışığı ile temas ederek vücudumuza ciddi derecede D vitamini kaynağı oluşturmaktadır. Yaşamın ilk yıllarında raşitizmin görülmemesi için sağlık bakanlığımızın yeni doğan bebeklere başlamış olduğu vitamin D damlası preparatlarını ilk bir yıl kullanmamız gerekmektedir. Hekimlerin uygun gördüğü bazı bebeklerde ise iki yaşına kadar devam edilmesi gerekmektedir.
Raşitizm kimlerde görülür?
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Mevlüt Kürşat Akkar, raşitizm açısından kimlerin risk altında olduğunu şu sözlerle ifade etti:
Günümüzün yaşam tarzı ve yoğun temposunda çocuklarımızla yeterince vakit geçiremediğimiz gibi çocuklarımızın beslenme kalitesini de düşürmekteyiz. Besinlerden yeterince vitamin ve mineral alamayan çocuklarda diğer vitamin eksikliği belirtileri görüldüğü gibi D vitamini eksikliği belirtileri de görülmektedir. D vitamini eksikliğine bağlı görülen raşitizm büyümekte olan çocukların hastalığı olup süt çocukluğu ve ergenlik büyüme atağı esnasında ortaya çıkar.