Güncelleme Tarihi:
ALT bir karaciğer enzim testidir. Rutin olarak sağlık taramalarında ve karaciğer ile ilgili bir hastalıktan şüphelenildiğinde bakılan bir testtir. ALT değeri vücuttaki birçok metabolik olayları düzenleyen ve çok büyük önemi olan karaciğer organının sağlığı ile ilgili bilgi vermektedir.
ALT nedir?
ALT bir enzimdir. Asıl olarak karaciğerde bulunan ALT enzimi az miktarda böbrekte ve diğer organlarda da bulunmaktadır. Besin öğelerinin besinler ile birlikte vücuda alınmasının ardından, sindirilip karaciğere ulaşması ile besinlerin enerjiye dönüşümü ALT enzimi ile gerçekleşir. Normalde ALT enzimi karaciğer hücrelerinin içinde bulunmaktadır.
Kan dolaşımına ölmüş olan karaciğer hücrelerinin olması sebebi ile çok az miktarda bulunur. Fakat kanda ALT seviyesinin artması karaciğerde bir harabiyet olduğunu göstermektedir. Karaciğerdeki birçok hastalık bu harabiyete neden olabilir. Tedavi sürecini planlayabilmek için ALT testinin ve diğer karaciğer enzimlerinin yüksek olduğunu gördükten sonra farklı tetkikler yapılarak karaciğerde oluşan sorunun tespiti yapılır. ALT değeri kanda ne kadar yüksek ise karaciğerde oluşan harabiyetin boyutunun o kadar fazla olduğu düşünülür. ALT testi bu nedenle oldukça önemli bir testtir.
ALT değeri kan tahlilinde kaç olmalıdır?
Kadınlarda: 10 ila 35 U/L aralığında
Erkeklerde: 10 ila 40 U/L aralığında
Çocuklarda yetişkin bireylere göre iki kat daha yüksek olabilmektedir.
Yaşlılarda ise yine yetişkin bireylerden daha yüksek olabilmektedir.
Alt testinin normal değer aralığı laboratuvarlara göre farklılık gösterse de genel olarak normal değer aralığı bu şekildedir.
ALT düşüklüğü nedenleri
ALT düşüklüğü sağlık için ALT yüksekliğine göre çok daha az tehlikeli olan bir durumdur. Fakat ALT değerinin düşüklüğünün sebeplerinin bilinmesi ve ALT düşüklüğünün kontrol altına alınabilmesi oldukça önemlidir.
İlerleyen kronik böbrek yetmezliği
Beslenme bozuklukları
B6 vitamin eksikliği
Metronidazol kullanımı
Antibiyotik kullanımının yan etkisi
Vücutta var olan bakırın karaciğerde birikmesi ile oluşan Wilson hastalığının olması
Karaciğerde çok fazla biriken demirin neden olduğu hemokromatozis hastalığıdır.
Kanda olan safranın artması ile meydana gelen gilbert sendromudur.
ALT yüksekliği nedenleri
Hepatit A, B ve C hastalıklarında ALT değerinde ciddi bir artış meydana gelmektedir. Bu tarz hastalıklarda ALT bir diğer karaciğer enzimi olan AST’den çok daha fazla yükselir.
Alkolik Hepatit
Karaciğerde apse gelişimi
Karaciğer üzerinde oluşan kanserler
Siroz
Reye sendromu
İskemik hepatit, otoimmün hepatit ve toksik hepatit gibi karaciğer hastalıkları ALT değerinde artışa neden olur.
Safra kesesi tümörleri ya da taşı ile tıkanma sebebiyle AST ve ALT değerleri yükselir.
Alkol tüketimi, sağlıksız beslenme, hareketsiz yaşam gibi nedenler ile oluşan karaciğer yağlanması
İleri seviyede oluşan kalp yetmezlikleri
Gebelik
Ciddi dereceli kas sorunları
Pankreas iltihaplanması
İleri derecede sıvı kaybı
Kalp krizi meydana gelmesi
Akciğer damarlarında pıhtılaşma
Kan zehirlenmesi
Epilepsi ve şok nöbetinin geçirilmesi
Aşırı miktarda kullanılan ağrı kesiciler, doğum kontrol hapları ve ilaç kullanımı
Güneş çarpması
Tarım ilacı ile zehirlenme
Kurşun zehirlenmesi
ALT yüksekliği belirtileri
Mide ve karın bölgesinde hissedilen ağrı ve şişlik
Kusma ve mide bulantısı
Sarılık ismi ile bilinen ve gözlerde bulunan beyaz bölgede ve cilt yüzeyinde sararma oluşması
Hızlı kaybedilen kilo
Sürekli olarak yorgun hissetme
Koyu renkte idrar çıkarma
Açık renkte dışkı çıkarma