Akciğer kanseri nasıl belirti verir?

Oldukça sık görülen ve geç belirti veren akciğer kanserinin en önemli belirtilerinden birinin öksürük olduğuna dikkat çeken uzmanlar bu belirtilere karşı uyarıyor. Göğüs Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Özkan Demirhan konu ile ilgili bilinmesi gerekenleri anlattı.

Akciğer kanseri için sinsi bir kanser tanımlaması yapıyoruz ama insanlar belli başlı belirtilere karşı uyanık olup zamanında önlem alabilir. Örneğin öksürüğün çok iyi takip edilmesi gerekir. Öksürük karakterinin değişmesi önemli bir belirti olabilir. Öksürük sayısı artmıştır ya da kişi sadece gündüz öksürürken gece de öksürmeye başlamıştır. İnsanlar genelde kan gördükleri zaman korkarlar ama öksürünce umursamazlar, “Öksürüyorum sigarandır” derler. Oysa öksürüğün kalple mi akciğerle mi ilişkili olduğunun araştırılması gerekir. Balgamda kanama veya çok kirli balgam çıkarma da akciğer kanserinin bir başka belirtisi olabilir. Öte yandan akciğer kanseri çok çeşitli klinik belirtiler verebilir ancak en sık görülen belirtileri sıklık sırasına göre şöyle sıralayabiliriz: Uzun süren ve karakteri değişen öksürük, kilo kaybı, nefes darlığı, göğüs ağrısı, hemoptizi (kanlı balgam çıkarma), kemiklerde lokalize ağrı, ses kısıklığı, parmakların bombeli hale gelmesi (çomaklaşması), ateş, halsizlik, vena cava superior sendromu (VCSS-yüz ve boyunda şişlik oluşur), disfaji (yutma güçlüğü).

Erken teşhis için bilinmesi gerekenler

Akciğer kanserini erken evrede yakalamak için bilinçli ve kişiye uygun check up yapılması ve bunun da akciğer filmi ve düşük doz akciğer tomografisi ile yapılması gerekir. Özellikle uzun süredir tütün ve tütün ürünü kullanan 40 yaş üstü kişiler, ailesinde akciğer kanseri hikayesi olanlar düzenli olarak hekim kontrolünde olmak zorundalar. Risk altında oldukları için bu kişilere kesinlikle düşük doz akciğer tomografisi yapılmalıdır. Eğer çok küçük boyutta bir lezyon tespit edilirse genellikle bunu akciğerde nodül olarak tanımlarız, 3 ayda bir veya duruma göre 6 ayda bir akciğeri düşük doz tomografi ile takip ederiz. Ama düşük doz tomografi olması büyük önem taşıyor çünkü hastalar radyasyona maruz kalıyor. Tomografi ilaçsız çekilse bile hasta radyasyon alır. Erken tanıda bize yol gösteren uluslararası bir formül vardır, bu yöntem yüzde 100 olmasa da bizlere bir fikir verir. Filmde patoloji saptandığı zaman sigara içilmesi ve yaş durumu da göz önünde bulundurulur. Sıkıntılı durumları erken tespit etmek için PET CT de önerilebilir. Lezyon tanısı için biyopsiye kadar giden bir sürece de gidebilir eğer ameliyata uygunsa mutlaka cerrahi tedavi tercih edilmelidir.

Akdeniz usulü beslenin

Doç. Dr. Özkan Demirhan, kanserden ve özellikle akciğer kanserinden korunmak için beslenmenin de önemine dikkat çekerek şu tavsiyelerde bulundu:

- Tütün ve tütün ürünlerinden uzak durun.

 - Abartılı yemekten kaçının.

- Şeker, tuz tüketimini çok aza indirin.

- Beyaz et ağırlıklı beslenin. Beyaz et tercihinizi mutlaka balıktan yana kullanın.

- Haftada bir kere mutlaka kırmızı et tüketmeye dikkat edin. Ancak etin çok pişmiş ve yanmış halini değil orta pişmiş halini tercih edin.

- Öğünlerde bol miktarda yeşillik tüketin.

- C vitamininden zengin gıdaları tercih edin.

- Akdeniz usulü beslenmeyi yaşam şekli haline getirin.

- Zeytinyağını sofranızın ve mutfağınızın baş tacı yapın. Katı yağlardan uzak durun.

- Düzenli spor yapın.

Tedaviler kişiye özel olmalı

Akciğer kanseri her zaman kişiye özel olmalıdır. Cerrahi tedavi de cerrahi sonrası onkolojik tedaviler de kişiye özel olarak planlanır. Standart gibi görünse de bu tedaviler, kişiye özel bazı faktörler vardır. Akciğer kanserinin artışında çevresel faktörlerin günden güne bozulması, hava kirliğinin artması, tütün ve tütün ürünlerinin daha özendirici hale getirilmesi akciğer kanseri oranlarını arttırmaktadır.