Ailelerin Zeka Testi Merakı

Her anne-baba, çocuğunun sağlıklı olması kadar zeki olmasını da arzular, çocuğunun zekasını merak eder. Peki iş, zekasını ölçmeye gelince tek başına anne babanın kararı yeterli midir?

Çocuğun her becerisi, değişik durumlardaki problem çözme ve akıl yürütme tarzı, zeka belirtisi olarak yorumlanır. Özellikle de becerileri ve farklılığı ile çevresi tarafından fark edilen çocukların aileleri, uzmanlara başvurup, çocuklarının zeki olduğunu düşündüklerini ve zekasını ölçtürmek istediklerini söylerler. Ancak böyle meraklar, bir çocuğa zeka testi uygulanması için yeterli bir neden değildir.

Sadece çocuğunuzun ne kadar zeki olduğunu belgelemek için ona test yaptırmanız çocuğunuza zarar verebilir. Zekanın ölçülmesi, diğer fiziksel ve fizyolojik ölçümler kadar somut değildir. Sayısal bir veri elde edilse de, bu veri daha çok klinik değerlendirme için bir anlam ifade eder. Zaman içinde eğitimle, yaşam koşullarıyla zekanın iç dağılımında hatta toplam sonucunda değişmeler olabilir. Yani zeka değişmez bir bütün değildir. Zeka testi uygulama kararı ancak bir uzman tarafından verilebilir.

Zeka testine ihtiyaç duyulmasının nedeni, çocuğunuzun olası öğrenme güçlüğünün saptanması gerekliliği olabileceği gibi üstün zihin gücüne sahip oluşunun saptanması gerekliliği de olabilir. Çünkü her iki uçta da, çocuğunuz uyum ve davranış sorunları yaşayabilir. Bu sorunların nedenlerinin neler olabileceğinin saptanması aşamasında, zeka testleri bir araç olarak kullanılabilir.

Anne-babalara Öneriler

• Çocuğunuza zeka testi yaptırmak istiyorsanız bunun nedenini düşünün. Çocuğunuzun çok zeki olduğunu düşünüyorsanız ve okulda, çevrede uyum problemleri yaşamıyorsa böyle bir teste hiç gerek yoktur.

• Çocuğunuz okulda bazı sorunlar yaşıyorsa (arkadaşlarıyla uyumsuzluk, dersi takip etmekte güçlük, okul başarısızlığı) bir uzmandan yardım isteyin. Böyle bir durumda çocuğunuza zeka testi uygulanabilir. Buradaki amaç, genellikle çocuğunuzun toplam zekasını belirlemek değil; zekasını oluşturan yeteneklerin tek tek araştırılmasıdır. Bu yeteneklerin fazla gelişmiş olması, yetersiz gelişmiş olması veya aralarındaki dengesizlik, çocuğunuzun sorunlarının kaynağı olabilir.

• Zeka testi sonuçlarını, çocuğunuzun bundan sonraki okul hayatında yararlı olabilecek ipuçlarını elde etmek için not edin. Her çocuğun farklı bir zihin yapısı ve öğrenme biçimi vardır. Çocuğunuzun zihinsel özelliklerine uygun aktiviteler ve hedefler belirleyin.

• Yapılan değerlendirmeler sonucunda, çocuğunuza test yapılması gerekli görüldüyse, bu testi uygulayacak profesyonellerin testler konusunda yeterli olduklarından emin olun. Aksi halde testin güvenilirliği azalacaktır.

• Çocuğunuzun uyum problemi varsa zeka testinin ilk seansında, çocuğunuzla iyi iletişim kurulamayabilir. Bu durumda ilk seansın, çocukla tanışma ve ısınma seansı olarak sürdürülmesi, zeka testinin bir sonraki seansta verilmesi gerekir.

• Bazı çocukların, özellikle ergenlik dönemindeki çocukların zeka testine dirençleri olabilir. Çocuğunuzu test seansına götürürken, onu kaygılandıracak şeyler söylemeyin. Çünkü teste dirençleri artabilir ve bu durum da sonucu kötü etkileyebilir.