5-6 Yaş Çocuklarda El Becerileri

5-6 yaşla beraber bebeklik çağı koşuşturmacaları artık geride kalmıştır ve yeni bir dönem başlar.

Bu yaş döneminde yavaş yavaş kişilikleri oturmaya başlayan çocuklar, ebeveynlerine ve çevrelerindeki yetişkinlere daha az ihtiyaç duymaya başlarlar. Fiziksel, zihinsel, sosyal, dil ve motor gelişimi bakımından önemli değişimler gösterirler. İlkokul öncesi bu dönem özellikle zihinsel gelişimin en hızlı olduğu zamanlardır.

Bu yaş döneminde çocuğunuzla beraber geçirdiğiniz anlar ve paylaşımlar arttıkça onunla bir ebeveyn-çocuk ilişkisinden çok arkadaş gibi olmaya başladığınızı hissedersiniz. Ayrı kaldığı durumlarda kendini daha iyi idare edebilir ve birçok konuda kendi fikirlerini dile getirebilir. Yaşıtlarıyla beraber olmaktan ve onlarla oyunlar oynamaktan zevk alır; oyunlarda sırasını bekleyebilme ve kurallara uyum gösterebilme becerilerilerinde artış görülür.

Ayrıca mutluluk, kızgınlık, üzüntü gibi duygularını da daha iyi ifade etmeye ve sözcüklerle dile getirmeye başlar. Onların enerjileri ve merak duyguları bastırılmamalıdır. Çocuğunuz böylece kendine güven duygusunu geliştirecek ve bağımsızlığını kazanabilecektir.

5-6 yaş çocuklarının özellikle el becerileri oldukça gelişmiştir; üçgen, kare, daire gibi geometrik şekilleri çizebilir; sınırlı boyama yapabilir; çeşitli büyüklükteki boncukları ipe dizebilir; bloklarla ve küplerle değişik şekiller yaratabilir; kalemleri ve boya fırçalarını uygun şekilde kullanabilirler. Bu yaş döneminde el becerilerini ve yaratıcılıklarını geliştirmek için onlara destek olmak önemlidir.

Çocuğunuzun becerilerinin gelişimi çevredeki uyaranların miktarı ile doğru orantılıdır; yani ne kadar fazla uyaran varsa, gelişimleri o kadar hızlı olur. Bu nedenle, çocuğa farklı ortamlarda, farklı aktiviteler sunulmalıdır. Resim yapmaya, resimlerinde kompozisyonlar oluşturmaya, bunları boyamaya, el işi kağıtları ya da her türlü malzeme ile katlama, kesme gibi etkinlikler yaptırarak değişik şekiller oluşturmaya teşvik edilmelidirler.

Sanatla, atölye çalışmalarıyla öğrenimlerinin desteklenmesi uygun olacaktır. Ayrıca yaptıkları yaratıcı çalışmaları evin bir köşesinde sergileyerek ya da duvara asarak onların yeteneklerine önem verdiğinizi de hissettirebilirsiniz. Bu dönemde el becerilerinin gelişimi için oyunun da önemi büyüktür. Bu yaşta legolar, oyun hamurları, boyalar, yap-bozlar, inşa oyuncakları, değişik boyutlardaki boncuklar, abaküs, kart-eşleme ya da renk-sayı-şekil gibi kavramların öğretildiği kutu oyunlar gelişimi ve el becerileri açısından iyi oyuncaklardır. Özellikle, oyun hamuru, kil ya da seramik gibi malzemelerle yapılan çalışmalar el kaslarını güçlendirir.

5-6 yaş döneminde aile olarak beraber bir etkinlik yapabilmek ya da anne ve babanın çocuğun oyununa katılması aile içi ilişkileri ve bağlılığı güçlendireceği gibi ebeveynlerin çocuklarının ilgi ve becerilerini gözlemlemesini de kolaylaştırır. 5-6 yaş dönemi çocukları okuma ve yazmaya da ilgi duyabilirler. Çoğunun hangi elini tercih ettiği belirginleşmiş, sağ-sol kavramını öğrenmişlerdir; kendi isimlerini yazmaya çalıştıklarını ve yazılı bir kelimeyi kopya edebildiklerini görürüz.

Arkadaşlıkların çekici gelmeye başladığı bu dönemde, 5-6 yaş çocuğunun yaşıtlarıyla beraber el becerilerini destekleyici çalışmalar yapmaları da önemlidir. 6 yaşa kadar olan çocuğun duygusal, sosyal, zihinsel gelişimi ve kişiliğin oluşumu açısından önemlidir. 5-6 yaş dönemi de çocuğun artık kendi kendine yetebilen, yeni ilişkilere ve paylaşıma hazır, öğrenmeye ve keşfetmeye en istekli olduğu zamanlardır. Çocuğun ilkokula hazırlandığı bu dönemde anne-babanın temel görevi çocuğun ilgi alanlarını gözlemlemek, keşfetmek ve yeteneklerinin gelişmesine fırsat vermek olmalıdır.

Psikolog İrem Fırat
Mavi Pedagojik ve Psikolojik Danışmanlık Merkezi