4-5 Yaş Arası Psikolojik Gelişim

Hazırlıklı olun! Bu dönem, çocuklarınızın dışında kendi psikolojinizi de sağlam tutmaya çalışmanız gereken bir dönem. Çünkü 4 – 5 yaş arası çocuklar her şeyi merak ederler ve bu öğrenme aşamasında sizi epey bir yorarlar. Çocuk Doktoru Hatice Karaböcüoğlu, bu dönemde sizleri nelerin beklediğini anlattı.

Bu yaş çocuklarının soruları daha kapsamlı olmaya başlar; ölüm, dünyanın oluşumu, yok olması, güneşin gökyüzünde durması onun için merak konusudur. Bu durumda kitaplardan birlikte araştırma en uygun yanıt yoludur. Ayrıca müze, sanat atölyesi gibi yerlere gidilebilir. Makineler, teknoloji, tarih müzesi ilgisini çekebilir.

Bu Dönemde, Hayali Arkadaşlar Edinebilirler

Bazılarının hayali arkadaşları sık değişirken bazılarının uzun süreli aynı kalabilir. Hayali hikayeleri gerçekten tam ayıramayabilir ve korku geliştirebilir. Hayalet vs. ona gerçekmiş gibi gelebilir. Bu durumda asla alay etmemeli, onlarla korkutmamalı, bunların sadece hikaye ve kitaplarda olduğun ona anlatmalısınız. Sorun çözmede onun hayal dünyasına katılma, sorunu orada yaşayıp çözüm bulmak bu yaş grubunda hem etkili hem de ikiniz içinde eğlenceli bir yoldur.

Özgür Olmak İsterler

Onun özgürlüğüne saygı duymalı, yeme - giyinme gibi konularda karar vermesine izin vermelisiniz. Seçenekleri kısıtlamak, bu durumun içinden çıkılmaz bir soruna dönüşmesini engelleyecektir. Oynanacak oyuna karar verebilir. Yine bazen sizin onun arkasında olduğunuzu bilmesine de izin verin. Arkadaşları bir yere tırmanması istiyor ve korkuyorsa siz izin vermeyerek onu korktuğunu açıklamaktan koruyabilirsiniz. Böylece kendini güvende hisseder.

Cinselliği Merak Ederler

Bu yaşta hem kendi hem de karşı cinsin cinselliğine ilgi başlar. Kendi genital organı ile oynar, diğerlerini görmek ister ve kendi organını arkadaşlarına gösterir. Bu korkulacak bir olay değil, basit cinsel meraktır. Erkek kadın farkını merak eder. Soruları basit, ayrıntıya girmeden yanıtlamak yeterlidir. Genital organa ilgi sağlıklı ve doğaldır. Ancak çocuklara çıplaklığın ve seksüel oyunların toplum içinde, başkalarının yanında doğru olmadığı anlatılmalıdır. Genital organın özel olduğunu öğretmek gereklidir.

Yasak Olana İlgi Duyarlar

Sizin izin vermediğiniz oyunları diğer çocuklar oynuyorsa çekici gelir. Size kabalık yapıp küfür edebilir. Aşırı tepki vermek yerine karşınıza alıp konuşmak davranışın olumsuz yanlarını anlatmak, tekrarlanmasını önler. Bu dönemde kötü ve iyiyi keşfederler. Davranışlarınızla örnek olmak, onun kötü davranışı isteyerek yapmakla kazara yapmak arasındaki farkı öğrenmesini ve doğruya yönelmesini sağlar. Ceza en son düşünülmelidir. Ceza verilirken de verilme nedeninin çocuğunuzun değil davranışın kötülüğü olduğu açıkça anlatılmalıdır. Bu yaşta çocuklar sorumluluk alabilirler. Odalarını kendileri toplayabilir, masayı hazırlayıp toplayabilirler. Sorumluluk onların bağımsızlığını ve özgüvenini destekleyecektir.

Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar

* Aşırı ürkek, çekingen veya aşırı agresif davranışları varsa

* Ailesinden ayrılmaya hala aşırı reaksiyon veriyorsa

* Herhangi bir aktiviteyi 5 dakikadan daha uzun devam ettiremiyorsa

* Diğer çocuklarla oynamak ilgisini çekmiyorsa, insanlardan kaçıyorsa

* Çoğunlukla üzgün ve endişeli ise

* Yemek, tuvalet ve uyku sorunları varsa

* Gerçekle hayali ayıramıyorsa

*Adını, soyadını tam söyleyemiyorsa

* Konuşurken ben, sen, o kavramlarını ve geçmiş zamanı tam kullanamıyorsa

* Kalem tutamıyorsa

* Giysilerini çıkaramıyorsa doktorunuza danışmalısınız.