20 yaş dişleri ne zaman çekilmeli?

20 yaş dişleri 18-24 yaşları ağız içinde çıkmaya başlasa da genellikle geç yaşlara kadar gömülü kalıyorlar. Bu nedenle bir diş hekimi tarafından görülmesi ve ne durumda olduğunun incelenmesi gerekiyor. İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Serhat Yalçın, çeşitli sorunlarla varlığını belli eden 20 yaş dişlerinin hangi durumlarda çekilmesi gerektiği hakkında bilgi verdi.

Gömülü kalan 20’lik dişler çoğunlukla diş etrafında ağrı, kulak ağrısı, ağız açmada kısıtlılık gibi şikayetlere neden olurlar. Bazen etraflarında kist oluşabilir bazende öndeki dişin çürümesine neden olabilirler. Yerleri nedeniyle arkada kaldıklarından bu bölge hastalar tarafından iyi temizlenemez ve diş etinde iltihaba neden olabilir.

Hangi durumlarda çekilmeli?

20 yaş dişlerinin erken yaşlarda çekilmesi daha uygundur. İleri yaşlarda çene kemiklerinin esnemesi daha az olduğu için daha sıkıntılı oluyor. Şişlik, ağrı gibi komplikasyonlar olabiliyor. En büyük komplikasyonlarından biri, çekim sonrası dudakta uyuşma ve hissizlik oluyor. Henüz gençken, çenede diş kökü gelişimi daha tam oluşmadığı için bu tür olumsuzluklar yaşanmıyor. Bu nedenle 20’lik dişlerin 18 - 22 yaşları arasında çekimi daha kolay. Çekilmesi gereken durumları ise aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

Enfeksiyon: Dişetinin altında, çıkacak 20 dişinin folikül adı verilen koruyucu bir zarı vardır. Diş sürmeye çalışırken burada enfeksiyon meydana gelebilir. Enfeksiyon sonucu dişetleri kırmızı ve şiş olup ağrı yapabilirler. Enfeksiyon ağızda kötü tat ve kokuya sebep olur.
Ağrı: Sürmekte olan 20 yaş dişinin baskısı sonucu ağrı oluşabilir. Enfeksiyon da ağrıya yol açabilir.

Kist: 20 yaş dişi alınmazsa dişin etrafında kist oluşabilir. Bazı durumlarda hastanın hiçbir şikayeti olmamasına rağmen alınan röntgenlerde gömük 20 yaş dişinden kaynaklanan çok ciddi kist vakalarıyla karşılaşılmaktadır. Kistler kemikte ve diğer diş ve dişetlerinde hasara sebep olurlar.

Öndeki dişe zarar verilmesi: Gömük olan 20 yaş dişleri önlerinde bulunan 2. büyük azı dişlerinin köklerine baskı yapıp kökte problem veya dişle temas yerinden geç fark edilen çürüklere yol açabilirler. Baskı fazlaysa ön dişte devrilmeler de meydana gelebilir.

Ön dişlerde çarpıklık: Sürmeye çalışan 20 yaş dişleri öndeki dişlerde çarpıklığa neden olabilirler. Özellikle ortodontik tedavi sonrası çarpıklık olmasını engellemek için 20 yaş dişlerinin çekimi tavsiye edilir.

Besin gömülmesi: 20 yaş dişleri ağız içerisinde çok arkada oldukları için temizlenmeleri çok zordur. Hem fırça o bölgeye kadar gidemez hem de bulantıya yol açabilirler. Temizlik probleminden dolayı da diş eti hastalığı ve çürük oluşma olasılığı vardır.

Başka cerrahi işleme engel olmaları: Çene kırıklarında eğer diş kırık hattı üstünde ise çekimi gerekebilmektedir. Ayrıca ortognatik (çenelerin düzeltilmesi ameliyatı) cerrahi işlemlerinde de gömük dişlerin çekimi gerekebilmektedir.

Tümör oluşumu: Nadirde olsa gömük diş etrafında çene tümörleri oluşabilmektedir.