Novartis Türkiye MS Farkındalık Projesi

Multipl Skleroz (MS) hastalarına bilime dayalı yenilikçi tedavi seçenekleri ile çözümler sunmak için çalışmalarını sürdüren Türkiye MS Derneği ve Novartis iş birliğiyle yapılan,

Türkiye’de 78 ili ve KKTC’yi kapsayan araştırmada, MS hastalarının hasta profili, klinik ve hastalıkla ilgili faktörler açısından kapsamlı bir şekilde ele alındı ve yapılan anket aracılığıyla MS hastalarında hasta deneyimini ve hastalıkla ilgili farkındalığı değerlendirmek ve pandemi döneminde uygulamadaki değişiklikleri ortaya koymak amaçlandı. 

Türkiye MS Derneği Başkanı Doç. Dr. Melih Tütüncü MS hastalığına ilişkin olarak: “MS'in semptomları kişiden kişiye değişebiliyor. Belirtiler; yorgunluk, görme problemleri, uyuşma ve hissizliğin yanı sıra kas güçsüzlüğü, koordinasyon ve denge güçlüğü ve bilişsel bozukluk içerebiliyor. Bu semptomlar kişinin günlük hayatını önemli ölçüde etkileyerek çalışmayı, sosyalleşmeyi ve günlük aktivitelere katılmayı zorlaştırabiliyor. MS'in erken teşhisi, bireylerin uygun tedaviye zamanında erişmesine olanak tanıdığı için çok önemli. Zamanında teşhis ve tedavi yapılmadığı takdirde MS, geri dönüşü olmayan sinir hasarına ve sakatlığa yol açabiliyor. MS farkındalığı, hastalığı tanıma ve erken teşhisin önemi hakkında toplumun eğitilmesi için kritik önem taşıyor.Farkındalık çalışmalarının amacı; MS'in belirti ve semptomlarını anlamayı, bireyleri bu semptomlardan herhangi birini yaşadıklarında tıbbi yardım almaya teşvik etmeyi ve hastalıkla yaşayanları desteklemeyi içeriyor.” şeklinde konuştu. 

Türkiye genelinde yürütülen araştırmaya katılan MS hastalarının yüzde 76’sı kadındı. Ankete katılan kişilerin ortalama yaşı 36 olup katılımcıların yarısı çalışan hastalardan oluşuyor. 

Araştırmaya göre, Türkiye’de MS hastaları nöroloji hekimlerine başvurduğu takdirde ortalama 3 ay içerisinde tanı alıyor. Hastaların yarısından çoğu tanı almadan önce kol veya bacak bölgesinde uyuşma, görme bozukluğu ve kuvvet kaybından şikayetçi. 

Türkiye’deki MS hastalarının yüzde 22’si, MS nedeniyle fiziksel bir engeli olduğunu belirtiyor. Bu engellerin çoğunun yürüme güçlüğü ve el kullanımıyla ilgili olduğu görülüyor. 

Türkiye MS Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Serkan Demir, Novartis iş birliği ile hayata geçirilen çalışmalar hakkında şunları söylüyor: “COVID-19 pandemisi, MS ile yaşayan insanlar için sağlık hizmeti sunumunda beklenmedik değişiklikler yarattı. COVID-19 nedeniyle hastaneye yatışların, engellilik oranı daha yüksek olan ve damar yolundan tedavi alan hasta grubunda daha yüksek olduğu görüldü. Kısacası, COVID-19 pandemisi, MS'li hastaların sağlık hizmeti yönetimi için pek çok zorluğu da beraberinde getirdi. Öte yandan, çalışmalar, teletıbbın yüz yüze ziyaretlere destekleyici bir alternatif oluşturduğunu da ortaya koyuyor. COVID-19 salgını sırasında teletıp kullanımında büyük bir artış oldu. Araştırma, hekimlerin Türkiye'de yaşayan MS hastalarına bu yolculukları sırasında tespit ettikleri sorunlarda nasıl destek olabilecekleri konusunda da bir fikir veriyor.” 

Türkiye MS Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Tuncay Gündüz araştırmayı şöyle değerlendiriyor: “Çalışma, Türkiye'deki multipl skleroz (MS) hastalarının çoğunun MS tipinin farkında olmadığını göstermiştir. Tüm MS hastalarının dörtte biri MS’e bağlı fiziksel engellilik yaşadığını belirtmiştir. Tedavi seçenekleri ve yaşam tarzı hakkında yeterli hasta eğitimi, MS’in yönetiminde kritik bir rol oynamaktadır.”

İlandır