ABD ve PKK terörüne etkili önlem

16 Eylül’de Washington Post Gazetesi’nde yayınlanan Lenore G. Martin imzalı makalede ise PKK’nın da, Ortadoğu’da istikrarı tehdit eden terör örgütlerinden biri olduğu vurgulandı. ABD’nin PKK’ya karşı kararlı ve etkili önlem alması gerektiği yer aldı.

ABD’nin ünlü araştırma kuruluşlarından olan Harvard Ortadoğu Çalışmaları Merkezi ve Weatherhead Uluslararası İlişkiler Merkezi yöneticilerinden Profesör Lenore G. Martin’e ulaşarak, görüşlerini biraz daha açmasını istedim.

Prof. Martin, gerçekleştirdiğimiz elektronik bir röportajda, PKK’ya karşı Peşmergenin devreye girebileceğini, ABD’nin de hava ve istihbarat desteği sağlayabileceğini söyledi. Kuzey Irak, PKK’nın sığınağı olmaya devam ederse bütün bölgeyi saracak bir iç savaş tehdidinden söz etti. İşte Prof. Martin’in, Washington kulislerindeki tartışmalara ışık tutacak yanıtları.

LÜBNAN İÇ SAVAŞINDAN DAHA YIKICI

Soru: Washington Post’ta yayınlanan makalenizde PKK’nın Kuzey Irak’taki varlığının ABD’nin Ortadoğu politikalarını torpilleyeceğini söylüyorsunuz, açıklar mısınız?

Irak’ın her komşusunun bu ülkede çıkarları var. Türkiye, kuzeydeki gelişmelerden rahatsız. İran hem Irak sınırındaki Kürt nüfusunun etkilenmesinden rahatsız, hem de Şiilerin iktidarda güçlü bir etkiye sahip olmasından yana. Kuveyt ve Suudi Arabistan ise Irak’ta Şiilerin ağırlıkta olduğu bir hükümet ya da güneyde özerk bir Şii bölgesi oluşturulmasına karşılar. Bu durumun kendi ülkelerinde ikinci sınıf vatandaş muamelesine tabi tutulduklarını hisseden Şiileri cesaretlendireceğini düşünüyorlar. Ayrıca Şii, Sünni ve Kürtler arasında çeşitli gruplar var. Irak’ın komşularının, askeri müdahaleleri veya çeşitli grupları birbirlerine karşı maddi olarak desteklemeleri, büyük bir iç savaş felaketine yol açacaktır. Bu savaş, petrol bölgeleri de dahil çevre ülkelere de kısa sürede yayılacak. Lübnan’daki 13 yıl süren iç savaştan çok daha karmaşık ve yıkıcı olacak. Etkileri de öyle. Bu yüzden Türkiye’nin Irak’a yönelik askeri müdahaleden uzak durması, ABD ve Irak’ın da Kuzey Irak’ı PKK sığınağı olma durumundan çıkarmaları gerekmektedir.

AMERİKA HAVA DESTEĞİ VEREBİLİR

Soru: ABD, PKK’ya karşı kararlı ve kesin tavır koymalı diyorsunuz. Ne yapabilir ABD?

Amerika, Irak’taki ayaklanma karşısında zor durumda. Tek güvenli bölge, Kürtlerin denetimindeki kuzey Irak. Uzun vadede Amerika Irak’ta üs kurmaya karar verirse, bunlar büyük olasılıkla kuzeyde kurulacak. O nedenle ABD statükoyu değiştirmek istemiyor burada. Irak, PKK bürolarını kapatmayı vaat etti. Bu yararlı bir karar. Ama dağlardaki PKK kampları da kapatılmalı. Peşmerge geçmişte olduğu gibi, yine bu konuda yardımcı olabilir. Ve eğer gerekirse Amerika’nın hava desteği de sağlanabilir. Ayrıca bu operasyonun başarıyla sonuçlandırılması için ABD’nin bölgedeki uydu ve ileri teknoloji istihbarat mekanizmalarından da yararlanılabilir. Ama Avrupa Birliği de bu operasyona destek vermeli ve PKK’nın mali desteğini durdurmalı. Eğer PKK uluslararası toplum tarafından terör örgütü olarak kabul ediliyorsa, terör örgütüne nasıl davranmak gerekiyorsa ona da öyle davranılmalı.

TÜRKİYE’YE İHTİYAÇ ARTTI

Soru: Irak’ı nasıl bir gelecek bekliyor? ABD bölgeden ne zaman ayrılabilir?

Irak savaşı başlarken izlediği tutum nedeniyle ABD’nin çok büyük sorun yaşayacağı tahmin edilebilirdi. Washington, Irak’ın komşularıyla diplomatik olarak çalışmadı, Irak’a şiddeti denetim altına alabilecek güçte asker göndermedi, ve oradaki siyaset sahnesinin karmaşık yapısını anlamadı. Irak devletini zayıflatıp, İran’ın stratejik pozisyonunu güçlendirerek bölgede Türkiye’ye ihtiyacı arttırdı. Suudi Arabistan Kralı Abdullah’ın 40 yıl aradan sonra Türkiye’yi ziyaret etmesi bölgedeki yeni stratejik dengeyi ortaya koyuyor. ABD’nin Irak’ı apar topar terk etmesi, iç savaşın hızla komşulara yayılması sonucuna yol açabilir. ABD, asker çekme kararı alsa bile, kuzeyde kalabilir.