Her şeye rağmen ihracat sürüyor

Türkiye’de bir kısım ısrarla sokağa çıkma yasağını savunuyor, bunun koronavirüsün yayılmasını engelleyeceğini düşünüyor. Aksini savunan sokağa çıkma yasağının koronavirüsü durdurmak bir tarafa ekonomiyi de sarsacağını düşünen de önemli bir kesim var. Bunlardan biri de Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak.

MEKTUP İLETTİK

Dün bir grup ekonomi gazetecisi Olpak’ın internet üzerinden düzenlediği basın toplantısına katıldık. Olpak, “Tüm faaliyetlerin durdurulması veya genel sokağa çıkma yasağı kimsenin yararına olmayacağı” kanatine yönetim kurulu üyeleriyle yaptıkları toplantıda varmış. İş Konseyi toplantıları da bu kanaate destek olmuş. DEİK sokağa çıkma yasağına karşı olduğunu, işlerin devam etmesi gerektiğini geçtiğimiz haftalarda bir mektup ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’a da iletmişti. Özetle DEİK, uzun süreceği görünen bu salgın döneminde, işsiz, maaşını alamayan bir milyonlar ordusu ortaya çıkabileceğini, bunun yönetilemez olduğunu ve ülkeyi kaosa götürebileceğini savunuyor.

Başkan Olpak işlere devam ederken önceliklerinin insan sağlığı olduğuna da dikkat çekiyor. Olpak, “İşlerimizin ve çalışanlarımızın da hem sıhhatlerini koruyarak hem de istihdamlarını koruyarak sağlığını korumamız gerektiği inancıyla; ‘tedbirlere uyuyoruz’, ‘sağlığımızı, işletmelerimizin sağlığını ve istihdamımızı koruyoruz’ ve ‘işlerimizi askıya almıyoruz’ şeklinde üç ana prensip belirledik” dedi.

İHRACAT SÜRÜYOR

İş dünyasının pek çok kesimiyle sıkı temas halinde olduklarını belirten DEİK Başkanı Olpak, üretim ve ihracattaki azalış oranını sormamız üzerine şu bilgileri paylaştı: “Görüştüğümüz iş insanları, sektörüne göre üretimlerinin yüzde 20 oranında azaldığını baz aldıklarını belirtiyorlar. İstanbul Valimiz ile de il sınır kontrolleri konusunda görüştük. İstanbul’un sınırları bu açıdan çok önemli. Sınırın doğu tarafında Tuzla yerine Dilovası olarak baz alınmasının faydalı olacağını düşünüyoruz. İhracatta, mart ayında yüzde 17 oranında bir düşüş yaşandı. Dün itibari ile baktığımızda ihracatta yüzde 30 seviyelerini aşmayacak şekilde bir düşüş bekleniyor. Dolayısıyla nisan ayında ihracatta yüzde 30 civarında bir kayıp olursa, beklentinin daha kötü olduğu bu süreç zarfında, ihracattaki bu düşüşü normal ve hatta beklenenden daha iyi bir tablo olarak değerlendirebiliriz. Çünkü yurt dışı pazarlardaki küresel ticaret sorunlarıyla doğrudan bağlantılı, olağan üstü bir süreç yaşanıyor.”

PARA ‘GÜVEN’E GİDECEK

Ülkelerin şu an en çok ihtiyaç duyduğu konunun ‘güven inşa etmek’ olacağına da dikkat çeken Olpak, “Bu süreçte hangi ülke yatırımcılara daha fazla güven verirse, süreci iyi yönetirse, tedarik zincirini koparmazsa, hızlı adapte olursa, ve ekonomi, ticaret ve üretim açısından ne kadar güçlü bir şekilde ayakta kalırsa, paranın ve yatırımın gidişatı o yöne doğru olacaktır. Türkiye açısından değerlendirdiğimizde ise; bu yıl yaz aylarının sonunda yabancı para akışının ivmeleneceğini tahmin ediyoruz. Ki dün bile Ziraat Bankası bir sendikasyon yaptı” diye konuştu.

DÜZENLİ ÖDEYENE SGK-VERGİ İNDİRİMİ

DEİK olarak bu süreç içinde iş dünyası adına talep ve önerileri ilgili bakanlıklara sunduklarını söyleyen Nail Olpak, “Hazine ve Maliye Bakanlığımıza da, mücbir sebep kapsamının genişletilmesi ve kısa çalışma ödeneğinde ikinci bir paket gibi farklı konular yanı sıra bir önerimiz daha oldu. Ödemesini düzenli yapan firmalara 5 puanlık bir SGK indirimi vardı. Bu döneme mahsus olmak üzere vergi ödemelerinde birtakım ötelemeler de yapıldı. Ancak SGK indirim oranı artırılırsa ve diğer vergilere de uygulanırsa, imkanı olan firmalar bundan daha fazla yararlanabilir. Dolayısıyla hem firmalar bu avantajdan faydalanmak isteyebilir hem de Hazine’ye de ek kaynak sağlanabilir diye bir önerimiz oldu” dedi.

KRİZLERE DAYANIKLIYIZ

Türkiye’nin geçmiş dönemde yaşanan küresel ölçekli ekonomik krizler de dahil olmak üzere önemli tecrübeleri olduğunu hatırlatan Nail Olpak, “Açıkçası krizlerin etkileri, sonuçları ve duruma göre pozisyon belirleme noktasında oldukça hızlıyız. Ve en önemlisi de, yaşanılan sürecin dinamiklerine hızla adapte olabilen kendine has proaktif bir yapımız var. Hızlı adaptasyon, bunun gibi süreçlerde çok önemli bir artı. Üçüncü olarak da kurumlar arası ilişki yönetimimiz de çok başarılı. Dolayısıyla bu hızımız, dünyanın pek çok noktasında olumlu ALGI ve PRESTİJ avantajlarımız bulunuyor” dedi.

15 SAAT ONLINE MESAİ

Nail Olpak da evden çalışma sistemine geçmiş. Her gün canlı görüşmeyle 10-15 iş konseyi yönetim kurulu toplantısı gerçekleştirdiğini söyledi. İlk haftalardaki toplantılarda endişenin hakim olduğunu belirten Olpak, “Sonra endişe hala kenarda dururken tamamen iş odaklı konuşmaya başladık. Sonuç, sorun ve önerileri de Ticaret Bakanımıza, Maliye Bakanımıza, Çalışma Bakanımıza ve ilgili konularda diğer bakanlarımıza iletiyoruz” dedi. Olpak, Ticaret Bakanı ve Çalışma Bakanı ile internet üzerinden canlı görüşmeyle 3’er saatlik toplantılar yaptıklarını da söyledi.