Yeni internet: Blockchain- I
Dünyanın en zengin adamı olup da kimliğini gizli tutabilmek kolay olmasa gerek.
Ama şu anda adeta bir fenomene dönüşmüş kişi veya kişilerle ilgili böyle ciddi bir olasılık var. 2008 yılında sanal para birimi Bitcoin’e ait ilk çalışmayı yayımlayan, 1975 doğumlu olduğunu ve Japonya’da yaşadığını belirten, Satoshi Nakamoto’nun kim veya kimler olduğu konusunda hala kimsenin fikri yok.
Şu anda var olan 1350 farklı sanal para biriminden ilki olan Bitcoin 2009 yılında ilk kez işlem görmeye başladı.
2011 yılı Şubat ayında 1 bitcoin 1 dolara karşılık geliyordu.
Bu yazıyı yazdığım saatlerde 1 bitcoin 18 bin 574 dolara karşılık geliyor.
2017 Ocak ayında tüm sanal para birimlerinin toplam pazar değeri 17.7 Milyar dolardı.
12 Aralık 2017 itibarıyla tüm sanal para birimlerinin toplam pazar değeri 500 Milyar doları aştı.
Bu bir yılda yüzde 2700’lük bir artışa karşılık geliyor.
Sanal para birimleri yükseldikçe yükseliyor. Ancak finans çevreleri aynı zamanda yüksek spekülasyon olduğunun da altını çiziyor.
1350 sanal para birimi arasında aslında Bitcoin dışındakiler, Bitcoin’den daha hızlı yükseliyor.
2017 başında toplam pazar değeri 2.24 milyar dolar olan Bitcoin dışındaki sanal para birimlerinin 12 Aralık 2017’de toplam pazar değeri 210 milyar doları aştı.
Bu bir yılda yaklaşık yüzde 10 binlik bir artış.
Bitcoin dışındaki diğer para birimleri arasında öne çıkanların başında Etherum isimli sanal para birimi geliyor. 2017 yılına 7.98 dolarla başlayan 1 Etherum yazıyı yazdığım bu saatlerde 743 dolara ulaştı. Bir yılda yaklaşık yüzde 9300’lük bir artış. Etherum Rus Vitalik Buterin (19) tarafından ortaya kondu.
Son dönemde sanal para birimlerindeki bu çılgın yükselişe New York’lu yatırımcı Fred Wilson “artık akıllı olmayan para da burada, uzaklaşmanın zamanıdır” diyor…
Ama kim bilebilir ki …
SANAL PARA BİRİMLERİNİN ÖTESİ …
Sanal para birimleri oldukça ilginç. Özellikle yukarıda belirttiğim finansal değerler konuyu daha da enteresan hale getiriyor. Ancak buradaki esas devrim sanal para birimlerinin altında yatan BlockChain (BlockZinciri) teknolojisinde.
Bu teknoloji insanoğlu için en temel gereksinim olan güven duygusunu merkezi otoritelerden alıp büyük topluluklara transfer ediyor. Örneğin blockchain teknolojisinin ilk uygulaması olan sanal para birimleri ile işlem yapabilmek için bir merkezi otoriteye, yani bir bankaya ihtiyaç yok. Verinin kesinlikle değiştirilemediği bloklar zincirinde güven bu zincir tarafından bir birliktelik içinde sağlanıyor.
Blokları, barındırdığı veriye ait kırılması mümkün olmayan parolalar taşıyan birer defter yaprağı gibi düşünebilirsiniz.
Her sayfada işlemin detayları ve bir önceki sayfanın bilgileri yer alıyor. Ve bu o bloğun parmak izi haline geliyor.
Bu şöyle görünen uzun bir parola (teknik adı hash)
e3b0c44298fc1c149afbf4c8996fb92427ae41e4649b934ca495991b7852b855
İnternet’in ilk günlerinde olduğu gibi Blockchain anlaması kolay bir konsept değil. Ancak yakın gelecekte hem dijital hem de fiziksel ürünlerin transferinde belki de tek çözüm haline dönüşeceğine kesin gözüyle bakılıyor. Blockchain birçok çevrede yeni İnternet olarak da anılmaya başlandı. Çok temel bir sorunu ortadan kaldırıyor olması sebebiyle ben de BlockChain teknolojisinin koşullar hazır olduğunda İnternet’in yerini alabilecek yegâne teknoloji olduğunu düşünenlerdenim.
BLOCKCHAIN’İN ÇÖZEBİLECEĞİ EN BÜYÜK TEMEL SORUNLAR NELERDİR?
1- Dünyadaki toprakların yüzde 70’inin tapu bilgileri hatalı. Bu ülkemizde de sık sık karşımıza çıkan büyük bir sorun. Her toprak parçasının blockchain sistemi içine girmesi ile aidiyet bilgilerinin kesinlikle hiçbir otorite tarafından değiştirilmesi mümkün olamayacak. Bu büyük bir devrim emlak dünyası ve diğer varlık sınıfları için.
2- Paylaşım ekonomisinin temsilcileri olarak tanımlanan UBER ve AIRBNB markalarının iş modellerinde de aslında pek bir paylaşım olmadığı aşikâr. Zira paylaşımı yapanlar arasındaki ilişkiyi sağladığı için giderek zenginleşen bir merkezi otorite var. Blockchain merkezi otoriteyi ortadan kaldırıyor. Gerçek anlamda paylaşım ve gelirlerin hakkaniyetli dağılımı söz konusu olabilecek.
3- BlockChain teknolojisi ile tüketici olarak tükettiğimiz tüm ürünlerde üreticiden gelen orijinal bilgiler ile şeffaflığı elde etme imkânımız var. Blockchain üretici ve tüketici arasındaki tüm aracıların vasıflarını yitireceği bir sistem.
4- Her birimizin bir dijital kimliği var. Bugün bu kimliğe biz sahip değiliz. Bu kimliğe sahip olan ticari yapılar bizim bilgilerimizi kullanarak büyük reklam gelirleri elde ediyor. Blockchain kendi dijital kimliğimize, kendimizin sahip olma imkanını veriyor.
5- Bugün küresel olarak kişilerin yaptığı para transferi bir yılda 600 milyar doları buluyor. Bu transferler Blockchain teknolojisi ile daha düşük maliyetle insanlar arasında gerçekleştirilmeye başlandı bile. Western Union gibi uluslararası para transferinin merkezi otoriteleri ortadan kalkmaya başlayacak. SWIFT sistemi de aynı şekilde …
Her yeni teknolojide olduğu gibi günlük hayatımıza girmesi zaman alacak bu teknolojinin.
Unutmayalım ki Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1970’lerin başında başlamasına rağmen 1990’larda hayatımıza çok yavaş girmeye başlamıştı. 2002’den sonra da günlük hayata yönelik uygulamalarla, Facebook gibi, yayılmasını sürdürmüştü.
Ben 2020 itibarıyla bazı Blockchain uygulamalarının, sanal para birimleri dışında, yaygın bir şekilde adından söz ettirmeye başlamasını bekliyorum.
Bir sonraki yazımda bu heyecan verici BlockChain teknolojisi ile şu anda gerçekleştirilen deneyleri sizinle paylaşacağım. Ayrıca devlet yönetimlerinin ve seçimlerin bile bu yeni teknoloji ile nasıl baştan sona değişebileceğini de anlatacağım.
Bu çalışmalar günlük hayatımızda birçok şeyi baştan sona değiştirerek, daha müreffeh bir dünya için umut veriyor.
