Yeni yıl için 4 tavsiye ve 1 test

Biraz da Dr. Gerry Small’un “yorgunluk savar” tavsiyelerine kulak vermeli. Tabii ki “uykusuzluk” meselesi de mühim. Yeni yılda o da ciddiye alınmalı. Ve bir de test. Stresle ilgili. Buyurun...

TAVSİYE 1

Ernie J. Zelinski’den mutluluk reçetesi

- Doyum sağlayacak kadar bir amaç
- Geçinebilecek kadar bir iş
- Temel ihtiyaçlara yetecek kadar zenginlik
- İş ve eğlenceyi dengeleyecek kadar sağlıklı bir akıl, birçok insanı beğenecek, bunlardan birazını da sevecek kadar şefkat
- Kendini sevecek kadar özsaygı
- Muhtaç olanlara verecek kadar iyilik duygusu
- Zorluklarla yüz yüze gelecek kadar cesaret

TAVSİYE 2

Dr. Gerry Small’dan yorgunluğa reçete

- Yaratıcı olmaya bakın.
- Yeni hobiler edinmeye çalışın.
- Fırsat buldukça tatile çıkın.
- Bir sosyal grubun gönüllü organizasyonuna katılın.
- Aile içi ilişkilerinizi sağlamlaştırın.
- Komşularınızla daha sık görüşmenin yollarını arayın.
- Arkadaşlık-dostluk ilişkilerinizi güçlendirin.
- Daha esnek olmanın bir yolunu bulun.
- Faydasız ilişkileriniz varsa detokslayın!
- Az eleştirin, çok övün.

TAVSİYE 3

Uyudukça büyürsünüz

Uyku fonksiyonu hakkındaki en yaygın kabul gören diğer bir görüş de uykunun bir onarım ve yenileme dönemi olduğu teorisidir.

Uykuda vücudun protein sentezi dâhil olmak üzere anabolizma (sentez) hızı artmakta ve büyüme hormonu asıl olarak gece salgılanmaktadır.

Halk arasında annelerin bebeklerine söyledikleri “uyusun da büyüsün” tekerlemesi bilimsel bir gerçeğe dayanmaktadır. Beynin yenilenmesi, uykunun, gün içerisinde beyinde oluşan “kullan ve at” tarzındaki etkileri tamir etmesi ve yenileştirme yapmasıyla oluşur.

Gün içinde yorgunluk hissi giderek artar ve uyku saatinde zirve noktasındadır. Bütün bir gece uyanık kaldığımızda saat 05.00 sıralarında yorgunluk zirve noktasına ulaşır, fakat sonrasında en azından öbür akşama kadar azalır.

TAVSİYE 4

Uyku beyni onarıyor

Amerika’da Wisconsin Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, iyi bir uykunun beyni sadece dinlendirmediği, onarımına da yardımcı olduğu ortaya çıktı. İyi bir uykunun sağlığın ciddi garantilerinden biri olduğu zaten biliniyor ama yeni bir çalışma güzel bir gece uykusunun başka marifetlerinin de olduğunu ortaya çıkardı.

Wisconsin Üniversitesi’nde yapılan yeni bir çalışmada görüldü ki uyku oligodendrosit denilen hücrelerden miyelin oluşturma sürecini artırıyor. Miyelin, beynin en önemli materyallerinden biri. Beyin ve omurilikteki sinir hücrelerini çevreleyen bir kılıf.

Elektriksel uyarıların bir hücreden diğerine geçişini kolaylaştırıyor, hızlandırıp garanti altına alıyor. Yani iyi bir uyku beyni sadece dinlendirmiyor, onarımına da yardımcı olabiliyor. Bu araştırmanın sonuçları Journal Of Clinical Neuroscience dergisinde yayınlandı.

Kısacası uykuyu sadece dinlenme süreci gibi görmek eksik bir yaklaşım. İyi bir uyku aynı zamanda beynin ve muhtemelen vücuttaki hücrelerin neredeyse tamamının tamir süreçlerine de katkı sağlıyor.

TEST

Stres durumunuz ne?

bu test sizin stres düzeyinizi saptayacak. Stresin bazı belirtilerini tanımlayacak ve hangi faktörlerin sizi daha çok etkilediğini ortaya koyacak.

Her maddeye beş seçenekten hangisinin size daha uygun olduğunu samimi bir şekilde değerlendirerek yanıt verin. Testin sonunda toplam puanınızı belirleyin ve değerlendirmeyi dikkatle okuyun.

Puanlar şöyle:

1) ASLA, 2) NADİREN, 3) BAZEN, 4) SIK SIK, 5) HER ZAMAN

- İşim üzerinde kontrol yeteneğim çok az.

- İşimi ailem ya da özel yaşantıma karıştırıyorum.

- Yapacak çok işim var/işlerimi son ana kadar yetiştiremeyeceğim. Bütün işleri yapmak için sadece bir doğru yolun olduğunu düşünürüm.

- İyi bir iş yaptığım zaman başarmanın mutluluğunu hak ettiğimin farkında bile olmuyorum.

- İşim hakkındaki düşünce ve hislerimi yöneticilerime anlatmakta zorluk çekiyorum.

- Karar vermekte zorlanıyorum.

- Çok çabuk sinirleniyor, kolayca alınıyor, üzülüyorum.

- Her şeyi çok fazla abartıyorum.

- Fiziksel aktivite yapmakta gittikçe daha çok zorlanıyorum.

- Bazen içimden kaba kuvvet kullanmak bile geliyor.

- Her şeyi kendimle paylaşıyorum, yakın arkadaşlarıma bile pek çok şeyi anlatmıyorum.

- Diyetimi veya sağlıklı beslenmeyi ihmal ediyorum.

- Her işi kendim yapmaya çalışıyorum.

- Bütün gün koşturuyorum ve dinlenmeye ya da kendime vakit ayırmaya zaman kalmıyor.

- Sürekli olarak geçmiş şeylerden şikayet ederek zaman geçiriyorum.

- Uyumakta zorlanıyorum ve/veya aşırı şekilde uyuyorum.

- Baş, sırt ve omuz ağrılarından çok fazla şikayet etmeye başladım.

- Sık sık hiçbir neden yokken kendimi çok yorgun ve halsiz hissediyorum.

- Sanki sabah tekrar kalkamayacakmışım gibi hissediyorum.

DEĞERLENDİRME

20-40 Düşük düzeyde stresiniz var: Hayatınızda strese neden olabilecek şeyler çok az ve sizi pek fazla etkilemiyor. Bütün stres faktörlerinin üstesinden gelebiliyorsunuz. Doğru yoldasınız. 

41-60 Stres düzeyiniz hafif, ama var: Stresin bazı negatif etkilerini yaşıyorsunuz. Hayatınıza giren bu stres faktörleriyle etkili şekilde baş etmeyi öğrenmeye çalışıyorsunuz. Stres yönetimi konusunda biraz daha bilgilenin.

61-80 Orta seviyede streslisiniz: Hayatınıza giren stres faktörleriyle etkili şekilde baş edemediğiniz zaman kronik stresten yakınabilirsiniz.

Ancak etkili şekilde üstesinden gelmeyi daha iyi öğrenmenizde ve stresin yan etkilerini en aza indirmenizde fayda var. Sorunu önemseyin!

81-100 Stres seviyeniz oldukça yüksek: Stresin zarar verici etkilerinden yakınıyor olmanız çok doğal. Bu nedenle bir uzmandan yardım almanızda fayda var. Uyku problemleri (uykusuzluk ya da çok fazla uyumak), sinirlilik, konsantre olmada güçlük, depresyon ve endişe, ev ve iş arasındaki dengeyi kuramama ve kararsızlık gibi sorunların birçoğu sizde zaten mevcut olmalıdır.

Kendinizi iyi hissetmek için stresle baş etme yöntemlerinden yararlanmayı deneyin.

Yürüyüş yapın, kısa bir tatile çıkın, sosyal çevrenize yeniden öncelik verin. Ailenizi yeniden keşfedin. İnanç dünyanızı zenginleştirin. Yoga ve meditasyondan faydalanın. Hekiminizin önereceği uygulamaları ise asla göz ardı etmeyin.