Paylaş
Ne var ki besin endüstrisi de devlet büyüklerimiz de bu uyarıları pek dikkate almıyordu. Neyse ki şeker fabrikalarının satışı gündeme geldi de konu yeniden sivriliverdi. “Peki nedir, neyin nesidir, neden sağlık için tehlikeli bir kimyasal maddedir bu nişasta bazlı şeker, yani çakma früktoz?” diyorsanız buyurun…
NBŞ NEDEN SAĞLIĞA ZARARLIDIR?
Fazla eveleyip gevelemeye, lafı orasından burasından sündürmeye hiç gerek yok. İster pancardan elde edilen şekerle yapısı benzer olsun, ister farklı bazı yönleri de bulunsun –ki pancar şekerinden farklı bir yapısı olduğu kesin-, NBŞ ciddi ölçüde sağlığa zararlıdır, hatta tescilli bir zehirdir. Fikrime katılanlar, katılmayanlar olabilir ama bir hekim olarak kişisel gözlemlerimi de dikkate aldığımda fikrim bu basit özetten ibarettir. Nedenlerine gelince…
NBŞ ÇAKMA BİR ŞEKERDİR
NBŞ enzimatik bir reaksiyonla mısır nişastasından üretiliyor. Bedenimizin binlerce yıldır tanıdığı şekerle de hiçbir alakası yok. Ne sindirim sistemimiz, karaciğerimiz, ne de metabolizmamız evrimleşme sürecinde böyle bir yapıyla hiç karşılaşmamış. Yabancı, bedenin bilmediği, tanımadığı yeni bir yapı söz konusu. İşin GDO yani genetiğiyle oynanmış gıda ile problemleri ile ilgili bölümü ayrı. Oraya hiç girmiyorum. Bana göre ilk sorun NBŞ’nin bize yani bedenimize yabancı bir çakma şeker olması ile başlıyor.
UCUZLUĞU KULLANIMINI TEŞVİK EDİYOR
NBŞ’nin ucuzluğu ve aşırı tat verici özelliği de mühim bir tehdit. Bu iki avantajı nedeniyle NBŞ hemen her besine burnunu sokuyor. Sadece tatlılara, şekerlemelere, meyve suları, gazozlar, kolalı içecekler değil, market raflarında gördüğünüz her iki besinden birine mutlaka giriyor. Ağzınızda çiğnediğiniz sakızda NBŞ var. Ketçap mı aldınız? Bilin ki içinde NBŞ bulunma ihtimali çok yüksek. Hazır çorba mı içmeye niyetlendiniz? Aman dikkat! NBŞ orada da karşınıza çıkabilir. Listeye unlu ve sütlü tatlıları koymaya gerek bile yok. Onların da neredeyse tamamı gırtlaklarına kadar NBŞ yüklü. Üretici haklı. NBŞ ile tatlandırma pancardan elde edilen kristal ya da toz şekere oranla çok daha ucuza geliyor. Tüketici haklı ama bilinçsiz. Farkına varmadan ufak ufak zehirleniyor.
HER KILIĞA GİRİYOR
NBŞ her kılığa giren sıvı bir şekerdir. Her kılığa girer ve de girdiği gıdaların içinde toz ya da kristal halde kalmaz. Yani tatsızlık çıkarmaz. Eklendiği her besinin içinde kendini kaybettirebilen, acayip uyanık bir kimyasal bu. Yoğurdun içine koyuyorsunuz, hiç fark edilmiyor, eriyip gidiyor. Ayrana, buzlu çaya, her türlü meyve karışımına ekleyin, sonuç yine hiç fark etmiyor. Bildiğimiz klasik şekerde olduğu gibi ağzımıza rahatsız edici pütür pütür bir tat gelmiyor. NBŞ’li besin gırtlağımızdan cıva gibi kayıp gidiyor (!). Son yıllardaki meyveli şekerli yoğurt, ayran, “masum tatlı” patlaması emin olun biraz da bundandır! NBŞ’li süt ürünlerinin “masum tatlı” diye pazarlanması ise ayrı bir faciadır.
NBŞ BAKIN SAĞLIĞINIZI NE HALE GETİRİYOR?
NBŞ’nin verdiği sağlık zararları saymakla bitmez. Yapabileceğim en kısa ve en insaflı liste ancak şu olabilir…
- KARACİĞERİ YAĞLANDIRIR: Yağlanan karaciğerin detoks fonksiyonu bozuluyor ve o karaciğerde insülin direnci gelişiyor.
- OBEZİTEYİ TETİKLER: İnsülin direncinin devreye girmesi demek obeziteye giden tehlikeli bir yolculuğun başlaması ile eş anlamlı.
- YEDİKÇE YEDİRİR: NBŞ tokluk hissi de vermediğinden aşırı yemeye neden oluyor. Hatta önceden NBŞ’li bir içecek içtinizse tüketeceğiniz diğer unlu, nişasta zengini fastfood tüketiminiz 2-3 katına çıkabiliyor, tam bir homidi gırtlak durumu anında devreye giriyor. Zaten bu nedenle de un, nişasta zengini fastfood sektörü NBŞ’li içeceklerle kol kola yürüyor. Pizzalar kolalı içeceklerle, cipsler buzlu çaylarla pazarlanıyor.
- SİZİ GUT HASTASI YAPAR: NBŞ früktozdan ürik asit üretimini tetikliyor. Neticede gut hastalığı devreye giriyor; yani aşırı ürik asit nedeniyle damarlarınız, eklemleriniz, böbrekleriniz çürümeye başlıyor.
- KANSERE DAVETİYEDİR: Aşırı NBŞ tüketiminin diğer şekerlerde ve insülin direncine yakalanma durumlarında olduğu gibi bazı kanserlere de davetiye çıkardığı biliniyor. Örnek mi? Kalınbağırsak, prostat, meme, karaciğer kanserleri.
- TRİGLİSERİDİNİZİ YÜKSELTİP KOLESTEROLÜNÜZÜ YOLDAN ÇIKARIR: Kanda trigliserid düzeyiniz tepe yapıyor, kan şekeri ve trigliserid birlikte hareket ederek masum kolesterolünüzü bile bir damar canavarı, bir plak üretici usta haline getirebiliyor. Felç olma, kalp krizi geçirme riskiniz yükseliyor.
DEVLETİN ÜRETTİĞİ İÇECEKLERE NBŞ EKLENMESİN
Gıda üreticilerinin belli bir oranda ürünlerinin içine NBŞ koyup kendilerinin verecekleri bir karar. Bizim tüketici olarak tavrımız sadece NBŞ’li ürünlerden uzak olmak, onları satın almamak şeklinde olabilir. Ama devletin yönettiği, başında devlet görevlilerinin bulunduğu gıda şirketlerinin, yiyecek-içecek üreticilerinin bilim kurulunun kararını da dikkate alarak NBŞ’yi tamamen devre dışına çıkarmaları gerekiyor. Bilmeliyiz ki bugün NBŞ’ye ödediğimiz paranın yüzlerce katını yarın obezitenin, kanserin, damar sertliği ya da şeker hastalığının tedavisi için harcamak zorunda kalacağız.
TBMM’YE TEŞEKKÜRLER
NBŞ tartışmaları tam da tepe yapmışken TBMM’miz yani parlamentomuz mükemmel bir karara imza attı. Yıllardır devamlı arttırılan NBŞ kotası bu sefer %10’dan %5’e indirildi. Bu karara kalkan her parmağa teşekkür borçluyuz. Parlamentomuz bu harika kararını yeni bir kanunla daha da güçlendirmeli. Eğer ulusal geleceğimizde daha az obezite, diyabet, damar sertliği, bellek bozukluğu, kanser sorunu görmek istiyorsak –ki mutlaka istiyoruz- NBŞ kotasını düşüren vekillerimiz, içinde NBŞ bulunan gıda ürünlerinin hepsine “DİKKAT İÇİNDE NBŞ VARDIR” yazma zorunluluğunu getirmeli. Dolayısıyla tüketici büyüteçle etiket okuma derdinden kurtulmalı, yiyip içtiklerinin hangilerinin içinde NBŞ bulunduğunu net ve açık olarak bilmeli. BİR TEŞEKKÜR DE BİLİM KURULUNA… NBŞ konusunda uzun süredir devam eden tartışmalara son noktayı koyan Sağlık Bakanlığımıza ve “NBŞ’nin gıda etiketlerinde açıkça yazılmasını” öneren Bilim Kuruluna beslenme konusuna takıntılı bir doktor olarak kendim ve sizin adınıza teşekkürü borç bilirim.
Paylaş