İpin ucu kaçıyor mu

Daha önce de yazdım, pandemi ipinin iki ucu var. Uçlardan birini “sağlık”, diğerini “ekonomi” oluşturuyor. Son rakamlara bakılırsa işimiz biraz zor. Baştan beri çok sıkı tuttuğumuz ipin iki ucunu da ya kaçırdık ya da kaçırmak üzereyiz. İşte bu nedenle aklımızı başımıza almaktan, işi sıkı tutup önlemlere harfiyen ve eksiksiz uymaktan başka çaremiz yoktur. Aksi takdirde bilelim ki turpun büyüğü heybede bizi bekliyor!

Not: Ekşi Sözlük’e göre, “Yaşadıkların ne ki? Esas felaket daha gelmedi” anlamında kullandığımız bir halk deyimidir. Rahmetli Cumhurbaşkanımız Süleyman Demirel de bu deyimi çok sık kullanırdı. Gölgede kalmış gizli bir tehlikenin varlığı söz konusu olduğunda bana sık sık “Doktor, turpun büyüğü heybede” derdi.




ÜZÜLDÜM
HAVAALANI VE UÇAKLAR GÜVENLİ PEKİ YA APRON OTOBÜSLERİ

Havaalanları güvenli. Özellikle İGA ve Bodrum havaalanı terminallerinde ‘korona tedbirleri’ tıkır tıkır işliyor. Uçaklarda da THY her türlü önlemi almış, titizlikle uyguluyor. Ama yer hizmetlerinde ciddi hem de çok ciddi sorun var. Terminalden uçağa ulaşana kadar güvenlik adeta sıfır. Terminallerden uçaklara ulaşım için kullanılan otobüslerin
içi tıka basa insan dolu! Durumları şehir içi minibüsleri hiç aratmıyor. Fotoğrafı dün 13.55 uçuşu için bindiğim otobüste çektim. Lütfen biraz dikkat... Lütfen biraz daha sıkı önlem... Lütfen biraz daha ciddiyet...

SEVİNDİM
BAKAN SOYLU DA DEVREYE GİRDİ

SALGININ ikinci dalgasına yönelik tehditlerin yoğunluğu artınca İçişleri Bakanımız Süleyman Soylu da doğru olanı yaptı ve hemen devreye girdi, duruma el koydu. İl il, kasaba kasaba hatta köy köy alınan önlemlerin ve denetimlerin sıkılaştırılması talimatı verdi. Pazaryerlerinde, plajlarda, restoranlarda, gazinolarda, kafelerde, alışveriş merkezlerinde, düğünlerde, nişanlarda ve cenazelerde denetimlerin ciddi ölçüde sıklaştırılmasını istedi. Yetinmedi, Ankara Mamak’ta bir semt pazarındaki koronavirüs denetimlerine bizzat kendisi de katıldı. Bu bence önemli ve ciddi bir gelişmedir. Sağlığımıza ve Sağlık Bakanımıza verilmiş mühim bir destektir. Biliyoruz ki Sayın Soylu tuttuğunu koparan ve yaptığı her işe “kararlılık ve devamlılık prensibi” ile devam eden bir siyasetçimiz. Kısacası, “Bakan Soylu’ya selam, denetimlere devam!”

MÜTHİŞ HABER
AŞI 3 KASIM’DA HAZIR 

HABER müthiş. Ama kaynağı biraz kuşkulu. Çünkü kaynak ABD Başkanı Trump. Trump birkaç gün önce yaptığı açıklamada, etkili bir koronavirüs aşısının bu yıl sona ermeden hazır olabileceğini iddia etti ve süre olarak da en geç 3 Kasım tarihini gösterdi. Ne var ki 3 Kasım günü ABD’de seçimlerin yenileneceğini bilenler, bu haberi Trump’tan kaynaklandığı için- pek de ciddiye almadı.

TAZE BİLGİ
AŞIDAN İYİ HABERLER VAR

ŞU net ve açık: Enfeksiyon hastalıkları tarihinde belki ilk defa bu kadar çok sayıda aşı üreticisi bir mikroba karşı aşı geliştirme çabası içine girdi. Dahası, hemen her ülkede üniversiteler de bu işe el attı. Bizde de durum aynı. Pek çok üniversitemiz ve akademisyenimiz, sağ olsunlar yeni koronavirüse karşı bir aşı geliştirebilme çabası içindeler. Bu yoğun çabaların neticesi olarak da son günlerde iyi haberler birbiri ardına geliyor. Mesela ABD’li firma “Moderna” ürettiği aşı için daha şimdiden sipariş kaydettiğini duyurdu. Firmanın açıklamasına göre, pek çok ülke ile firma arasında fiyat pazarlıkları çoktan başlamış. Yine aynı firmanın açıklamalarına bakılırsa, 400 milyon dolarlık sipariş daha şimdiden alınmış. Kısacası, anlaşılan o ki etkili bir aşı çok geçmeden elimizde olabilecek. Bütün mesele o aşı kullanıma girene kadar daha az sayıda insanın hastalanması ve daha az sayıda insan kaybının olmasıdır.

İYİ HABER 1
EGZERSİZDEN BEYNE BİR FAYDA DAHA

EGZERSİZİN beyin fonksiyonlarına faydaları saymakla bitmez. Kaliforniya (ABD) Üniversitesi’nde yapılan yeni bir çalışma, egzersiz yaparken salgılanan yeni ve özel bir enzimin beyni güçlendirmede de etkili olabileceğini gösterdi. “Gpld 1” adı verilen bu enzimin, egzersiz yaptırılan farelerde beklenenden daha fazla üretildiği saptandı. Karaciğer kaynaklı bu enzim ile beynin bilişsel (bellek) fonksiyonları arasında ciddi bir bağlantı var. Araştırmayı yürütenler farelerden aldıkları bu memnuniyet verici gelişmeleri görünce, araştırmalarına insanları da dahil ettiler ve aynı sonucu aldılar. Kısacası fiziksel olarak aktif yaşamayı becerenlerde Gpld 1 enzimi seviyeleri, hareketsiz olanlara kıyasla daha yüksek ve bu kişilerin bellek fonksiyonlarını koruma ihtimalleri daha fazla. Ve bu kişilerin yaşlılıkta da bellek fonksiyonlarını koruma ihtimalleri daha fazla.

BİR İYİ HABER DAHA: Gpld 1 enzimleri seviyenizi arttırmanız için öyle aylar yıllar süren bir egzersiz çabası içine girmeniz de şart değil. Neticeyi 3-5 hafta içinde yani süratle alabiliyorsunuz. Size bir keyifli haber daha vereyim. Ama o haberi yandaki kutuya bırakayım...

İYİ HABER 2
80-90 DEMİYOR BEYİN YENİ HÜCRE ÜRETMEYE DEVAM EDİYOR

ÜNLÜ tıp dergisi Natural Medicine’de yayımlanan bir araştırmaya göre de insan bedeninin 90’lı yaşlara kadar bile yeni hücre üretmeye devam etmesi mümkün. Bilindiği üzere beynimizin hafıza/bellek gücü “hipokampüs” olarak bilinen alanda yer alıyor. İspanya’da yapılan bir çalışma, eğer dikkatli davranılırsa hipokampüsün ileri yaşlarda dahi yeni ve taze hücre üretebileceğini gösteriyor. Ama siz yine de şunu bir kenara not edin: Yaş ilerledikçe o hücrelerin de üretimi yavaş yavaş azalıyor. Bu azalmayı yavaşlatmanın yolu ise daha sağlıklı ve özenli bir hayat kurgusundan, öncelikle de düzenli egzersizden, huzurdan ve bebek misali uykulardan geçiyor. Bilelim ki beynimiz yiyip içtiklerimizden ziyade aktivite düzeyimiz, huzur seviyemiz ve uyku kalitemizden etkileniyor.