Haydi büyükler uykuya

ÖNEMLİ
UYKUSUZLUK SADECE BİZİ BOZMUYOR
UYKUSUZLUK sadece bizi, bizim sağlığımızı bozmuyor. İyi bir uyku bizi daha üretken bireyler, daha iyi eşler, daha iyi anne babalar da yapabiliyor. Geçtiğimiz günlerde The New York Times’ta uykusuzlukla ilgili yeni bir yazı yayımlandı. O yazıda Kaliforniya Üniversitesi’nde uyku uzmanı olarak çalışan psikolog Aric Prather’ın görüşlerine yer verildi. Ona göre de iyi bir gece uykusu bizi “daha empatik, daha yaratıcı bireyler, daha iyi ve hoşgörülü anne babalar, daha iyi eşler” yapabilir. Ben de aynı kanaatteyim. Peki, uykusuzluk sorunu olanlara bilinen rutin tavsiyeleriniz dışında verebileceğimiz yeni öneriler var mı? Var...

İYİ BİLGİ
‘ŞAŞIRTICI’ UYKU ÖNERİLER

1) ODANIZI SOĞUTUN: Psikolog Prather iyi bir gece uykusu istiyorsanız “Kafanızı derin dondurucuya koymayı bile deneyin” diyor. Şaka bir yana, haklı! Çünkü zannettiğimizin aksine aşırı sıcak bir yatak odası, iyi bir gece uykusunun en büyük ve en sinsi düşmanıdır. Soğuk bir odada vücut ısımız düştükçe uyku kalitemiz artıyor. Bu nedenle eğer imkânımız varsa sadece yatak odamızın ısısını düşürmekle yetinmemeli, yatmadan bir saat kadar önce sıcak bir banyo alıp iç sıcaklığımızı düşürmeyi de denemeliyiz.

2)YATARKEN ATIŞTIRMAYIN: Yatmadan hemen önce bir şeyler atıştırmak da sık düştüğümüz hatalardan biri. Diğer taraftan uykuya dalmayı kolaylaştırmak ve uyku derinliğini arttırmak için alkol kullanmak da çok mühim bir uyku yanlışı. Net ve açık bilgi şu: Alkol uykuya dalmayı kolaylaştırsa bile uyku döngüsünü bozuyor ve gece sık tekrarlayan uyku bölünmelerine yol açıyor.

3)TELEVİZYON NİNNİLERİNE KANMAYIN: Televizyon karşısında uyuya kalmak da sık düşülen uyku hatalarından biri. Televizyon izlerken yaptığımız küçük uyku kaçamakları, uyku baskısının kimyasal molekülü “adenozin”i azaltıyor. Dolayısıyla daha sonra göstereceğimiz uyku çabaları yetersiz adenozin ve uyku baskısı nedeniyle sabote edilebiliyor. Diğer taraftan uyumadan önce cep telefonlarına, tabletlere ve dizüstü bilgisayarlara bakmak da muazzam bir uyku sabotajcısı. Ekrandaki mavi ışık uyku hormonu “melatonin”in üretimini aksatıyor. Bana sorarsanız akşam saatlerindeki “Haydi çocuklar uykuya” mesajına ek olarak hemen sonrasında “Haydi büyükler uykuya” mesajı da televizyonlardan verilmeli.

4)İLAÇLARA DİKKAT: Çoğumuzun farkında olmadığı önemli bir uyku düşmanı daha var: İlaçlar! Farklı sağlık sorunlarını çözmek için kullandığımız ilaçların pek çoğu ciddi birer “uyku kaçıran hap” haline de gelebiliyor. Örneğin, ağrı kesicilere eklenen kafein bunların en önemlisi.

5)GÜNEŞ UYKUYA DOSTTUR: Güneşin sağlık yararları sadece cildimizde D vitamini üretimiyle sınırlı değil. Özellikle sabah güneşi biyolojik saatimizle bağlantılı olarak muazzam bir uyku doktoru da olabiliyor. Uykusuzluk sorununuz varsa gün boyunca ve daha sabahın ilk saatlerinden itibaren güneş ışığından daha sık ve çok faydalanmaya çalışın. Fırsat buldukça dışarı çıkın, güneşle buluşabileceğiniz ortamlarda yürüyüşler yapın.

6)POZİSYON DEĞİŞTİRİN: Uyku uzmanı psikolog Prather, “eğer uyku sorununuz varsa yatakta mızmızlanmaya devam etmek yerine” yataktan kalkmanızı ve yatak odanızdan çıkıp oturma odanıza geçmenizi, “örgü örmek, müzik dinlemek, kitap okumak” gibi başka bir süreçle ilgilenmenizi öneriyor. Psikolog Prather’e göre, yatağınızda mevcut pozisyonunuzu değiştirip “yatakta oturmanız” bile uykunuzu yeniden yapılandırmanıza yardımcı olabiliyor. Yatağınızdan çıkmadan pozisyon değiştirip başınızı ayaklarınızın olduğu tarafa koymanız ve bu yeni pozisyondayken uykunuz tekrar gelene kadar “okumanız, hafif bir müzik dinlemeniz” bile uykuya yeniden dalmanızı kolaylaştırabilir.