Bir kriz bir kayıp

Haftada bir sinema iznimiz vardı ve o gün biraz heyecan, biraz sevinç derken içimiz içimize sığmaz, kalbimiz küt küt atardı. O güzel günlerde beyazperdenin önemli jönlerinden biri de “masum rollerin değişmez yıldızı Süleyman Turan”dı. O güzel insanı, kalbi de yüzü kadar temiz adamı geçtiğimiz günlerde bir “kalp krizi” neticesi kaybettik. Allah rahmet eylesin, nurlar içinde yatsın. Eski notlarımdan hazırladığım şu bilgileri dikkatli okuyunuz.

İŞARETLERİ NELER?

1- Göğsün ortasında 5, özellikle 10 dakikadan uzun süren rahatsızlık verici ve çoğu zaman bulantı, baş dönmesi, baygınlık hissi, terlemenin de eşlik ettiği bir ağrı, baskı, doluluk ya da sıkıştırma hissinin başlaması.

2- Bu ağrıya hava açlığı, nefes darlığı, göz kararması gibi işaretlerin eklenmesi.

3- Ağrının omuzlara, çeneye, boyna ya da kollara -özellikle sol kola- yayılması.

4- Ağrıya geğirme, solukluk hali, yoğun terleme ve ölüm korkusu gibi işaretlerin eşlik etmesi.

5- Kalp krizleri nadiren ağrısız da olabiliyor. Özellikle kadınlardaki krizlerde göğüs ağrısı ya hiç olmuyor ya da hafif ölçülerde kalıyor. Kadınlarda baş dönmesi, baygınlık hissi, nefessiz kalma, mide yanma ve bulantısı öne çıkabiliyor.

6- Ağrının sırtta iki kürek kemiği arasında, sadece omuzda ya da kolda olması da mümkün.

7- Ağrı çok mühim bir işaret, doğru değerlendirmek son derece önemli. Çünkü krize ne kadar erken müdahale edilirse tedavi şansı o oranda yükseliyor. Bu nedenle yukarıda belirtilen işaretlerin birini ya da birkaçını göğüs ağrısıyla beraber ya da göğüs ağrısı olmaksızın 10 dakikadan daha uzun yaşayan herkesin acil tıbbi yardım istemesi gerekiyor.

8- En doğru ilkyardım ya da tedbir, kişiyi yarı oturur durumda istirahate almak ve bir aspirin çiğnemesini sağlamak.

YAPILACAK İLK 4 ŞEY

1- İlk yapacağınız iş bir 500 mg’lık asetil salisilik asit tableti çiğnemek olmalı. İki tane aspirin de çiğneyebilirsiniz. Ağrınızın 5 dakika içinde geçmemesi halinde yanınızda varsa doktorunuzun size daha önceden verdiği dilaltı ilacını (isosorbid dinitrat tablet) kullanın.

2- Yürümek veya odada dolaşmak doğru değildir. Oturun ya da ayaklarınızı biraz yukarı kaldırarak uzanıp istirahat edin.

3- Ambulansın gecikeceğini düşünüyorsanız vakit kaybetmemek için kendi imkânlarınızla hastaneye ulaşmayı deneyebilirsiniz.

4- Kalp krizinde ağrı başladıktan sonraki ilk 2 saat içinde hastaneye ulaşmanız halinde tıkanan damarınız, balon ve stent uygulanarak kalpte kalıcı hasar oluşmadan açılabilir.