×
Tam da yıl dönümünde bir uyarı niteliğinde ve George Santayana’nın “Geçmişini unutanlar, onu yeniden yaşamak zorundadırlar” sözlerini önümüze koyan deprem fırtınası bu kez Ege’de yaşanıyor. Türkiye’nin fay hatlarının üzerindeki konumu, deprem gerçeğini yaşamamızdaki en büyük etken. Peki biz gerçekten yeteri kadar ders çıkarttık mı? Bu sorunun yanıtını aşağıda sıralayacağım sorulara yetkililerin vereceği yanıtlar ortaya koyacaktır.
BU SORULARIN YANITLARI KAMUOYUYLA PAYLAŞILSIN
- Ege sallanıyor, Yunanistan tahliye de dahil bir dizi önlem aldı. Türkiye Ege ile ilgili acil eylem planı oluşturdu mu?
- İstanbul ya da Marmara depremine bugün itibariyle Türkiye ne kadar hazırlıklı?
- Başta İstanbul olmak üzere Türkiye genelinde fay hattında bulunan illerde kaç yapı depreme dayanıklı hale getirildi? Kaç fabrikada sorun kalmadı?
- Olası depremlere karşı acil durum planları tamamlandı mı?
- Vatandaşların deprem eğitimi ile ilgili eksiklikler var mı?
- Deprem öncesi ve sonrası iletişim sistemleri, acil durum çantaları, güvenli bölgelerin belirlenmesi gibi konularda tüm hazırlıklar tamamlandı mı?
Bu nedenle de “ABD’nin derin devleti harekete mi geçti?” sorusunu gündeme getirdi. Önce habere ve haberde yer alan iddialara kısaca bir göz atacağız. Wall Street Journal gazetesinin 2 Şubat 2025 tarihli haberindeki bilgi ve iddialar şöyle:
- 2022 yılında Rusya, Ukrayna savaşının başlamasından kısa süre sonra Türkiye’ye 5 milyar dolar gönderdi. Bu para Rosatom tarafından inşa edilen Akkuyu Nükleer Santralı için kullanılacaktı.
- Büyük Amerikan bankaları üzerinden yapılan bu işlemler, Amerikalı yetkililerin dikkatini çekti. Nükleer santralın ABD yaptırımlarının etrafından dolaşmak için kullanıldığı iddiasıyla Rusya’nın bir Amerikan bankasında bulunan 2 milyar doları donduruldu.
- İddiaya göre 2024 yılında bu paraya el koymaya çalışan Amerikalı yetkililer, Beyaz Saray’dan veto yedi. Bu vetonun sebebi ise ABD’nin özellikle Suriye’de büyük bir başarı elde ederek bölgesel gücünü tahkim eden Türkiye’yi karşısına almaktan çekinmesiydi.
- Haberin son bölümünde ise henüz iki hafta önce göreve gelen Trump yönetiminin şimdi yaptırımlarla stratejik ittifaklar arasında karar verme durumunda olduğunun altı çiziliyordu.
ABD TÜRKİYE’NİN NÜKLEER GÜÇ OLMASINI İSTEMİYOR
Haberin son bölümüne bakınca, yani Trump’ın vermesi gereken karara dikkat çekilerek asıl amaç da net bir şekilde ortaya çıkıyor. Haber, adeta Trump’ı etkilemek için kaleme alınmış. Diğer yandan ABD’nin Türkiye’nin nükleer güç olmasını istemediği bir sır değil. Hatta bu projeden başından beri rahatsız olduğu biliniyor. Bu nedenle de Trump için yazılan bu haber aynı zamanda da Türkiye’ye yönelik bir baskı. Peki Ankara bu durumu nasıl değerlendiriyor? Çeşitli kaynaklarla yaptığım konuşmalardan özetle sizlerle şu bilgileri paylaşabilirim:
2022 YILININ BUGÜN
Sağlık Bakanlığı bu tartışmanın neticesini beklemeden acil harekete geçti. Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Hürriyet Ankara Bürosu’nun geleneksel sohbet toplantılarının konuğuydu. Bakan’ın açıklamalarının ayrıntılarını Meltem Özgenç’in haberinden okuyabilirsiniz. Gelelim benim sizlerle paylaşacağım bölümlere...
Yangının hemen ardından il sağlık müdürlerine hastanelerde ve tüm kamu sağlık tesislerinde denetimin yapılması ve gerekli önlemlerin alınması için önce WhatsApp’tan, ardından da yazılı olarak talimat verdiğini açıkladı. Bakan’ın özellikle altını çizdiği hususlar şöyle:
- Söz konusu tüm binalarda yangın algılama sistemlerinin kontrolü, eksikliklerin giderilmesi.
- Yangın güvenliği iş ekipmanlarının gerekli periyodik kontrol ve bakımının sağlanarak kayıt altına alınması.
- Acil durum planlarının hazırlanması, yangın söndürme alet ve malzemelerinin nasıl kullanılacağı ve en kısa zamanda itfaiyeye nasıl ulaşılacağı konularındaki eğitimlerin tamamlanması.
- Yangın güvenliğinin ve tesis güvenliğinin en üst düzeye çıkarılması.
OBEZİTEDE TÜRKİYE
“Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, IŞİD terör örgütleriyle mücadele etmek, varlık gösterdikleri odakları ortadan kaldırmak ve finansman kaynaklarını kurutmak için Irak, Suriye, Ürdün ve Türkiye’yi kapsayan bir ittifak kurulması çağrısında bulundu.”
GÜVENLİK MEKANİZMALARI ORTAKLAŞSIN
Bu açıklamanın şifreleri neler? Ankara bu teklifi neden yaptı? Türkiye haricindeki üç ülke teklifi kabul ederse mücadele nasıl yürütülecek? Gelelim bu soruların yanıtlarına:
* Türkiye Irak, Suriye ve Ürdün ile ayrı ayrı güvenlik mekanizmları oluşturdu. Bu mekanizma dışişleri bakanları, savunma bakanları ve istihbarat başkanlarını kapsıyor.
Kimimiz yaşananları izledikçe, kaybedilen hayatları gördükçe ya da düzelmeyen yanlışları, acı çekiyor, üzülüyor. Depremler, dere yataklarındaki yerleşim yerleri, göz göre göre gelen kazalar, yangınlar ve son yangın...
Kendinizi hiç bitmeyen bir döngünün içinde hissetiniz mi? Ya da aynı senaryonun farklı versiyonlarını yaşadığınızı düşündünüz mü yıllardır?
- Son dakika ekranlarında kocaman alt yazılar.
- Olay yerinden görüntüler.
- Aralıklarla yapılan açıklamalarda sürekli artan can kayıpları.
- Kurtarma ya da söndürme çalışmalarının görüntülerini yorumlayan uzman görüşleri, soruşturma görevlendirmeleri.
- Sorumlu kim, kim görevini yapmadı, eksik yaptı, kanunda mı eksiklik var sorularına yanıt aramalar.
- Sorumlu kim çerçevesinde suçlamalar.
Zenginler çocuklarını özel okulda okutur diye bir bakış açısı olsa da orta gelirli vatandaşlar da çocukları için her türlü fedakârlığı yapar, hiç değilse iyi bir dil konuşsun ya da daha güvenli diyerek çocuklarını özel okulda okutmaya çalışırlar. Gündem okul fiyatları olunca, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin de açıklama yaptı. Bakanlığın özel okul ücretlerine ilişkin yeni bir yönetmelik yayımladığını, yönetmeliğe göre bu okulların mevcut öğrencilerine enflasyon artı yüzde 5’in üzerinde zam yapamayacağını söyledi. Bakan Tekin, bunun üzerinde zam yapan okulların il ve ilçe milli eğitim müdürlüklerine bildirilmesini istedi. Milli Eğitim Bakanlığı, özel okullarda okutulan ders kitaplarıyla ilgili yeni bir karar da aldı. Gelecek eğitim öğretim döneminden itibaren özel okullarda çocuğu bulunan velilerden, “ders kitabı” adı altında hiçbir ücret istenmeyecek. Özel okullarda da devlet okullarında olduğu gibi bakanlıkça ücretsiz dağıtılan ders kitapları okutulacak. Bakan bu kararları duyurdu duyurmasına da, bir anne olarak ve etrafımdaki birçok veliyi dinleyerek, bazı soruları gündeme getirmek isterim:
- Ankara’da yıllığı 450 bin, 750 bin lira gibi rakamları duymuştum. Bir milyon lirayı duyunca gözlerim yerinden oynadı. Bu rakamlar sadece okul parası. Servis ve yemek yok. Servis, yemek, özel üniforma ve bazı talepleri ekleyince bu rakamların nereye varacağını bir düşünün. Üç çocuğunuz varsa hatta iki özel okulda okutmak ne kadar mümkün?
- Hadi diyelim buldunuz bir yolunu ve okuttunuz. Genelde okullarda satılan yabancı dil kitaplarının fiyatları ne olacak?
- İstisnalar kaideyi bozmaz. Bu paraları veren veliler, çocukların o okullardan sular seller gibi yabancı dil konuşarak mezun olmasını bekler. Dürüst olmak gerekir, etrafınızda özel ders almadan, sular seller gibi yabancı dil konuşan kaç çocuk gördünüz? İELTS gibi sınavlarda özel ders almadan geçer not alan kaç çocuk var?
- Yine ististnalar kaideyi bozmaz ama diyelim ki çocuklarınız yurtiçinde okuyacak. Özel ders almadan ya da kısaca destek almadan üniversiteye hazırlanan kaç çocuk gördünüz?
- Özel okul öğretmenleriyle de konuşursanız onların da durumu velilerden farklı değil. Aldıkları maaşların düşük olmasından şikâyetçiler.
- Bana verilecek yanıtları biliyorum, su, elektrik, güvenlik, spor alanları tüm bunların maliyeti arttı. Arttı da siz fiyatları bunların çok üstünde artırıyorsunuz.
- Mesele şu, 12 yıl boyunca ödenen bu yüksek paraların karşılığında sular seller gibi yabancı dil konuşan çocuklar mezun edilemiyorsa ya da okulun yanında bir de özel derslerden ya da kuruluşlardan destek alınmak zorunda kalınıyorsa, sorun nereden kaynaklanıyor?
Açıklama yapsalar da yapmasalar da ikinci aşamaya geçilmek üzere. İkinci aşama, DEM’in İmralı’da Öcalan’la görüşmesiyle başlayacak. İkinci aşama ve yol haritasına geçmeden önce, ilk turda yapılan görüşmelerden bazı çarpıcı anları sizlerle paylaşmak isterim.
‘YEPYENİ BİR DEVLET BAHÇELİ GELMİŞ’
* DEM Heyeti’nin siyasi parti ziyaretlerinde, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin süreci başlatan ilk çıkışı hep gündemde oldu. İşte o ziyaretlerden birinde Ahmet Türk, MHP Genel Başkanı ile ilgili düşüncelerinin sorulması üzerine şu sözleri söyledi:
* “Eski Devlet Bey gitmiş, yepyeni bir Devlet Bey gelmiş.”
* Ev sahipliği yapan siyasi parti temsilcilerinin gözlemi, DEM’in en çok MHP Genel Başkanı Bahçeli’ye güvendikleri oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tavrının ise bizzat heyet tarafından merak edildiği belirtildi.
* Görüşmelerde siyasi partiler Öcalan’ın KCK yapılanması çatısı altındaki terör örgütlerine silah bıraktırmaya gücünün yetip yetmeyeceğini de sordu. DEM Heyeti’nin yanıtı, “Bu gücü görmeseydik biz bu sürece dahil olmazdık. Sözünün dinleneceği konusunda bir tereddütümüz yok” şeklinde oldu.
İKİNCİ AŞAMANIN ŞİFRELERİ
DEM’in ikinci İmralı ziyareti ile ikinci aşamaya geçilecek. Burada Ankara’daki beklentilerden yola çıkarak bazı hususların altını çizmek gerekiyor:
“Terörsüz Türkiye” başlığı ile açılan bu yeni yolda geçen yazımda çözüm süreci ile farklarını anlatmıştım. En dikkat çeken maddeyi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Tarafsız Bölge’de Ahmet Hakan’a açık açık söyledi. Ahmet Hakan’ın “Peki ya sonuç çıkmazsa? PKK/YPG ya silah bırakmazsa, ayrı devletçik olarak orada kalma israrını sürdürürse” sorusuna şu yanıtı verdi:
“O zaman askeri operasyon dışında bir seçenek kalmıyor. Askeri operasyon yaparız.”
ASKERİ OPERASYONUN ŞARTLARI
DEM Parti’nin temasları sürüyor. Temasların sonunda beklenti ikinci belki de üçüncü İmralı ziyaretinin yapılması. Ankara açısından önemli olan Öcalan’ın 28 Aralık’taki ilk görüşme sonrası dolaylı olarak yaptığı açıklamadaki aşağıda yer alan cümlenin hayata geçip geçmeyeceği.
- 28 Aralık’taki görüşme sonrası Öcalan, “Yeni paradigmaya ben de pozitif adımı atmaya ve çağrıyı yapmaya hazırım” dedi.
- Bu ifade Ankara’da genel olarak “Benim gücüm bu istenileni yapmaya yeter. Avrupa’ya, Kandil’e, Edirne’ye gücüm yeter” olarak algılandı.
ANKARA’NIN İSTEĞİ
- Ankara şu an tek bir madde üzerinde yoğunlaştı. Sonrasına dair alternatifler üzerinde çalışılsa da, o alternatifler bugünün konusu değil.