İnsanlık ölmedi

- Hrant Dink Vakfı’nın davetiyle katıldığım Erivan’daki Aurora İnsanlık Ödülleri töreninde izleyicilerin duygulanıp şarıl şarıl ağlamasının nedeni karşımızda dimdik duran insanlıktı.

- İnsanlığa yaptıkları katkıdan dolayı ödüllendirilen 5 finalist var karşımızda. Hepsinin hikâyesi birbirinden etkileyici.

- İlham veriyorlar, iyiliğe teşvik ediyorlar. “Belki dünyayı değiştiremem ama işin bir ucundan da ben tutabilirim” dedirtiyorlar. Ve insan düşününce anlıyor ki, büyük özveriler yeterli desteği bulabilse -neden olmasın- değişir dünya.

- Aurora İnsanlık Ödülleri’nin birincisi Tom Catena’yı anlatmak istiyorum size.

*

- New Yorklu Catena, Sudan’ın savaştan tahrip olmuş, 750 bin nüfuslu Nuba Dağları’ndaki tek doktor.

Sudan hükümeti ile Sudan Halk Kurtuluş Hareketi arasında süregiden içsavaşta 2007’den beri bulunduğu bölgede sayısız hayat kurtardı.

- Bombaların altında yaşayan insanların vücudundan şarapnel parçalarını çıkarmak, uzuvlarını kesmek, bebeklerini doğurtmak, bölgeye barışçıl bir dönemde gelen ama savaşın içine düşen doktorun rutini haline geldi.

- Günde 400-500 hastaya bakan, elektrik ve suyun olmadığı koşullarda hastalarını yüzlerce yıl öncesinin yöntemleriyle tedavi eden, bir yılda binden fazla ameliyat yapan ve 7-24 göreve hazır bir doktordan söz ediyoruz.

*

- Savaş başladığında, tüm doktorlar bölgeyi terk etti ama Catena kaldı. Kararından da asla pişman olmadı. İnsanların doktora her zamankinden daha fazla ihtiyacı olduğunu biliyordu ve onları öylece terk edemezdi.

- Catena oradayken şiddet iyice tırmandı, hava bombardımanları rutinleşti. Köyler ve çiftlikler yakıldı, insanlar dağlara kaçmak zorunda kaldı. Kitlesel açlık yaşandı. 

- Yardım kuruluşlarının bölgeye yardımları engelleniyor ve dünyanın geri kalanı burada olanlara gözlerini kapıyordu.

- Bu sefalet içinde Catena aç ve uykusuz, insanları var gücüyle tedavi etti.

*

Catena’nın tipik bir günü nasıl mı geçiyor?

Bombanın denk geldiği bir çocuk ölüyor, onun yanında bir kadın meme kanserine yenik düşüyor, başka bir kadın bacağını kaybediyor, bir kadın doğum yaparken ölüyor; bir gün önce ameliyat ettiği asker ölüyor; kızamıktan çocuğunu yitiren bir kadın çığlık çığlığa ağlıyor.

O anda dünyanın bütün acısı başının üstüne oturuyor, göğüs kafesini sıkıştırıyor ve Catena nefes bile alamıyor.

Pes edesi geliyor bazı bazı:

“Bir gün kızamık hastalarının çadırından çıktım, havadan bomba yağıyordu. Başımı yukarı kaldırdım ve ‘Bir bomba da benim üstüme atın. Bu keder çok fazla’ dedim.”

Böyle hissettiği zamanlarda bir çocuk gelip onunla oyun oynamak istiyor, yaşlı bir kadın “Doktor, iyi ki buradasın” diyor, yaşlı bir adam “Lütfen bizi bırakıp gitme” diye yalvarıyor.

Catena silkinip kendine geliyor, kendi kendine “Büyü oğlum ve işini yap. Bu insanların sana ihtiyacı var” diyor.

Batı’nın hepimizden mükemmel insanlar olmamızı beklediğini ama buradaki insanların böyle bir beklentisi olmadığını anlatıyor Catena: “Onlar sadece birinin onlarla beraber oturup acı çekmesini bekliyor. Eğer bunu yapabilirseniz oradaki herkese yardım edersiniz.”

*

Catena, 17 yıldır önce Kenya, şimdi ise Sudan’da gönüllü çalışan bir misyoner. Ve ona göre insanlık krizlerinin tek bir nedeni var: Bazı insanlar diğer insanların hayatını umursamıyor ve kendi hayatlarının onların hayatından daha değerli olduğunu düşünüyor.

Bombaların altında halkla beraber siperlere atladığında Catena’nın aklından sadece şu geçiyor: “Hepimizin hayatı eşit değerde.”

*

Catena’nın itici gücü inancı ama tüm insanların ırk ve dinden bağımsız olarak birbirine bağlı olduğunu düşünüyor.

“Hıristiyan, Müslüman, Musevi veya ateist, hepimiz Tanrı’nın çocuklarıyız ve kardeşlerimize bakmak görevimiz” diyor.

Tek bir kişinin bile insanlığa katkı yapabileceğini söylüyor.

Ona bakıp hak veriyorum...

Çünkü o insan kanlı canlı karşımda.