Stratejik çarpışmalar

ABD, 11 Eylül’ün ardından sevimli yüzünü kaybedip dünyaya korku ihraç etmişti.

Haberin Devamı

Ve ardından silah satışlarını hızlandırmıştı.

Daha sonra Rusya’ya karşı bağımsızlığı için destek verdiği Afganistan’a ve İran’dan dolayı da desteklediği Irak’a yıllar sonra savaş açmıştı...

Milyonlarca masum insan hayatını kaybetmişti bu savaşlarda...

Devletlerin dostluğunun ebedi, düşmanlığının da ezeli olmadığına dair gerçekliği bir kez daha anlamıştık...

*

Ve savaşın ardından bu ülkelerdeki siyasi yapılar eşitlikçi kültüründen uzaklaşmıştı.

Afganistan, Irak daha da kötüleşmişti.

Halkın fakirliğinden istifade eden terör örgütleri ise daha aktifleşmişti...

ABD ise zenginleşiyordu, zenginleştikçe obezite yaygınlaşmaktaydı...

Ve bu kötü gidişe kimse dur diyememişti.

Diyemedi de...

*

Sevimli yüzünü kaybeden Amerika her geçen gün sevimsizleşiyordu.

On yıl önce İstanbul’a gelen Thomas Friedman bu duruma isyan etmiş ve demişti ki:

Haberin Devamı

Ülke olarak zenginleşmenin yolunu ev ve hamburgerde gördük, ancak şimdi keyifler kayboldu...

*
“Dünyanın birçok yerinde bir Amerikalı gibi yaşamak güzel” diyen Friedman önemli bir uyarının da altını çizmişti:

Ancak Yaradan, dünyayı bu kadar çok Amerikalı için yapmadı. Daha sürdürülebilir bir hayat tarzı benimsemediğimiz sürece yanıp gideceğiz. Bu dünyayı yiyerek götüreceğiz.

*

Ve dünya her geçen gün biraz daha büyük tehlikelerle karşı karşıya...

 Enerji fakirliği,

Doğal kaynakların tedariki,

İklim değişikliği,

Su kaynakları,

Petrol ile özgürlükler arasında ters ilişki olduğunu savunan Friedman ise bize şu teselliyi vermişti:

Allah’a şükredin ki Türkiye’nin petrolü veya doğalgazı yok.

*

Artık görüyoruz ki dünyanın büyük bir değişime ihtiyacı var.

Stratejik çarpışmaların yaşandığı dünyada sonunda orta bir değişim yolu bulunacak gibi.

Barışı, insanı birinci sıraya koyan bir değişim...

Friedman ise buna devrim demişti...

“Kimsenin canının acımadığı devrim olamaz” diyen Friedman devrimi bürokratların değil yenilikçilerin ve mühendislerin çözebileceğini söylemişti...

*

On yıl önce İstanbul’da bir üniversitedeki konuşmasında Friedman demişti ki:

Son iki yılda tabiat ana ve piyasalar koparak duvara çarptı, sürdürülebilir olmayan şekilde büyümeler gerçekleşti, bu da daha sonra bir kısır döngüye dönüştü...

Haberin Devamı

Ve bunun bir tesadüf olmadığını belirtmişti...

Aslında aynı anda hem piyasalara hem de tabiat anaya ilişkin hesapları yanlış tutuyorduk.

“Riske aldırmadık” diyen Friedman, stratejik bir hesap yanlışı yapıldığını belirtmiş ve demişti ki:

Bütün kayıpları vergi mükelleflerinin sırtına yükledik. Doğada da aynı şeyi yaptık!

*

“Dünya beşten büyüktür” diyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu uyarısını dikkate almak zorunda dünyayı yönettiklerini zanneden beş büyük devlet...

Yoksa gittikçe ateş topuna yeniden dönecek bir dünya herkesi bekliyor.

Lakin umutluyuz...

ABD başta olmak üzere yeniden herkesin sevimli yüzüyle bir masanın etrafında barış için toplanacağına inanmak istiyoruz.

 

Yazarın Tüm Yazıları