Vaziyeti bir de böyle ‘gugıllayın’

Abdulkadir Selvi’nin dün yayınlanan köşe yazısının son bölümünde “Wikipedia’ya giren bakanlar” başlığıyla paylaştığı kulis fısıltısı böyle sona eriyordu...

2019’un son günlerinde toplanan Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, 6’ya karşı 10 oyla Wikipedia’ya uygulanan yasağın “ifade özgürlüğünün ihlali” olduğuna karar verdi.

Böylece 29 Nisan 2017’de erişimi engellenen Wikipedia’ya yeniden kavuşmanın yolu açılmış oldu.

Girilmiyor muydu Wikipedia’ya bu süreçte?

Elbette kulağı tersten göstererek, başka kanalları tıklayarak, Selvi’nin yazısında bahsettiği “numaraları çekerek”, tıpkı hem yasaklayan hem kullananlar gibi kullanmak mümkündü.

2001’de ücretsiz kullanılacak “kolektif bir internet ansiklopedisi” olarak kurulan Wikipedia dünyanın en fazla ziyaret edilen web siteleri arasında.

Bilgilerin güvenilirliği (şahsen çok ama çok fazla sayıda maddi hata bulmuşluğum vardır) tartışılır fakat “yasaklı” olması anlaşılır iş değildi.

Bu yasağın bir şekilde kalkacağını (vaziyet en azından şimdilik öyle) düşünmek sevindirici...

Peki “Kaybettiğimiz Wikipedia geldi, yaşasın özgürlüğümüz” diyecek halde miyiz? Bence hayır!

Türkiye, ilk internet bağlantısını 12 Nisan 1993’te kurduktan sonra hızlı bir şekilde bu yeni çağa uyum sağlamaya çalıştı.

“Ne kadar faydalı kullanıyoruz” kısmı sadece bizim için değil, tüm insanlık için geçerli bir soru; oraya girmeyelim.

Ama ne kadar sahiplenildiği sorulursa, rakamlar Türkiye’yi pek çok alanda ileride gösteriyor.

Nüfusumuzun yüzde 72’sini oluşturan yaklaşık 60 milyon internet kullanıcısı var. Kullanıcı sayısı yıllık yüzde 9 oranında, 5 milyon kişi kadar artış gösteriyor, gösterebiliyor.

Sosyal medya platformlarının “hastasıyız” desek yeridir. “Facebook, Instagram, Twitter bizden sorulur eyyy Silikon Vadisi” desek yeridir; aktif kullanıcı sıralamalarında vesaire hep yukarılardayız; maşallah, tü tü tü bize...

Fakat teknolojik hak ve özgürlükler meselesinde karnemiz kırıkla dolu.

Nisan 2019’da, İnternet Haftası dolayıyla internet alanında faaliyet gösteren STK’lar “İnternet Yaşamdır” başlıklı bir duyuru yaptı.

“Özellikle 5651 sayılı yasa ile bakanlıklar ve diğer kuruluşlara verilen ‘erişimin engellenmesine’ karar verme yetkisi, RTÜK Yasası ile internet televizyonları ve video sitelerine denetim getirilmesi ve erişimin engellenmesi yetkisi verilmesi sayesinde yasaklanan ‘web’ sitesi sayısı 4 yıl önce 70 binken 2 yıl önce 110 bine çıkmıştır. Halen Türkiye’de engellenmiş ve yasaklanan ‘web’ sitesi sayısı kesin olarak bilinmemektedir...”

AİHM kararlarına direnerek, “Rusya, İran, Çin” gibi bir ülke görüntüsüne yol açarak, teknolojik haklara, ifade özgürlüğüne set çekecek şekilde davranarak amaçlanan “bilişim toplumu” nasıl oluşur, geleceğe nasıl tutunulur bilen beri gelsin.

İnternet elbette belli bir denetim ve düzenleme gerektiriyor; ancak yasaklarla dizginleri elde tutmaya çalışmak, hem de bu devirde hiç mümkün görünmüyor.

“Wikizero” üstünden kendi koydukları yasak duvarını aşan bakanlar vaziyeti bir de böyle “gugıllasınlar”, belki dediğim daha net anlaşılır.