Yine ABD yine tehdit

ABD çekilmeyi sulandırmışken şimdi de Türkiye’nin önüne S-400 dosyasını koydu, her zamanki “Benim dediğimi yapın yoksa yaptırım gelir” şantajcı üslubuyla.

ERDOĞAN-PENCE GÖRÜŞMESİ

S-400 hava savunma sistemleri konusunda son iki haftadır yaşanan gelişmelere bakacağız.

14 Şubat’taki Türkiye-Rusya-İran üçlü zirvesini ABD’nin de yakından takip ettiğini biliyoruz. Putin-Erdoğan görüşmesindeki en dikkat çeken başlıklardan birinin de S-400’ler olacağını biliyorlardı. Tam da bu nedenle zirveden iki gün önce ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı aradı. Londra Merkezli
Middle East Eye sitesi görüşmeye ilişkin bazı bilgileri iki Türk yetkiliye atfen haberleştirdi. Ben de kendi kaynaklarımla görüştüm. Erdoğan-Putin zirvesinden iki gün önce Ankara’yı arayan ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, açık bir biçimde Trump’ın S-400 anlaşmasının iptalini istediğini söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan Türkiye’nin güvenlik ihtiyacının çerçevesini çizdikten sonra anlaşmanın yapılmış olduğunu, geri dönülemez noktada olduğunu belirtti ve kısaca “Bu iş bitti” dedi.

ABD KRİTERLERİ YERİNE GETİRMİYOR

Türkiye açısından hava savunma sistemleri almak için bazı kriterler var. Erken teslimat, ortak üretim ve teknoloji transferi ile maliyet, bununla birlikte kredi konusu. Bu süre boyunca Türkiye ve ABD arasında da Patriot’larla ilgili görüşmeler yürütüldü. Türkiye, Rusya ile yaptığı görüşmelerde gündeme getirdiği söz konusu kriterleri ABD’lilerin de önüne koydu.

Kriterler ve ABD’lilerin Türkiye’ye verdiği yanıt da Erdoğan-Pence görüşmesinde ele alındı. Pence görüşmede Türkiye’nin Patriot’lara yönelmesini isteyince, Cumhurbaşkanı Erdoğan da ABD’lilerin sadece bir kriteri yerine getirebilecekleri yanıtını verdiğini hatırlattı.

Bu konuda edindiğim bilgilere gelince, Amerikalılar erken teslimata yeşil ışık yakıyor. Onun dışındaki istekler konusunda hiçbir şey söylemiyorlar. Yani ortak üretim, teknoloji transferi, maliyet konularına kapalılar.

Türkiye ihtiyacı doğrultusunda S-400’leri alacak, o iş bitti, hatta teslimat bu temmuz ayında. Bir yandan da Savunma Sanayi Başkanlığı’nın ABD’lilerle temasları sürüyor. Aslında Türkiye’nin talepleri belli, Amerikalıların bu talepler doğrultusunda adım atması gerekiyor.

ZAMANLAMA MANİDAR

Bunun yerine yazının en başında dikkat çektiğim tehdit ve şantaj alışkanlıkları yine devreye girdi. Ankara’ya “S-400’lerin alınması durumunda yaptırım uygulanacağı” iletildi. ABD’nin yaptırım tehdidi 2017 yılında ABD Kongresi tarafından onaylanan CAATSA, yani ‘ABD’nin Düşmanlarına Dönük Yaptırımlar Yasası’na dayanıyor. Söz konusu anlaşma gereği Rusya askeri endüstrisi ile yürütülen anlaşmalar nedeniyle Türkiye’ye yaptırım gündemde deniliyor.

Peki, bu duruma Ankara nasıl bakıyor? Aslında tavır çok net: Türkiye S-400’leri alacak. Bir yandan da Patriot’lara kriterler karşılanırsa diye kapı açık tutulacak. ABD’nin yaptırım uygulaması durumu da değerlendirildi. Bu daha çok savunma sanayisine yönelik yaptırım olacak. Ankara seçim öncesi ABD tarafından gündeme getirilen yaptırım tehdidini “manidar” buluyor.