Kadınlar daha iyi genel yayın yönetmeni mi olur
Bu sorunun cevabını yazımın sonunda vereceğim. Önce biraz çok yakın tarih... 1990 yılında Hürriyet’in genel yayın yönetmeni olduktan sonra katıldığım ilk sabah toplantısında, kare şeklindeki büyük masanın etrafında sadece erkekler vardı... Bir de ben dahil büyük çoğunluğumuz bıyıklıydık...
1) BIYIKTAN İBARET YAZIİŞLERİ BANA ESTETİK GÖRÜNMEDİ
BIYIKTAN ibaret bir yazıişleri bana hiç estetik görünmemişti...
O yüzden Hürriyet’in başında hep bir kadın genel yayın yönetmeni hayal etmiştim.
Birlikte çalıştığım arkadaşlarımdan bugüne kadar, Ahmet Hakan dahil 10 genel yayın yönetmeni çıktı...
Benim Hürriyet’teki hayalim gerçekleşmedi, ama birlikte çalıştığım arkadaşlarımdan ikisi, Nurcan Akad ve Neyirre Özkan başka yayın kuruluşlarında genel yayın yönetmeni oldular...
Her ikisi de çok başarılıydı...
2) İLK BÜYÜK KADIN BAŞARISI TABLOİD GAZETEDE GELDİ
BENİM hayalimi ise önce İngiltere’nin en büyük tabloid gazetesi The Sun başardı.
Rupert Murdoch gazetesinin başına hırslı bir kadın olan Rebekah Brooks’u getirdi. Hem de önce, The News Of The World gazetesinin editörü yaptı. Bütün İngiliz basınının en genç editörüydü... Oradaki başarısından sonra daha da büyük gazetesi The Sun’ın başına getirdi.
Oradan da Murdoch’un İngiltere’deki bütün basın grubunun CEO’su oldu...
Benim de arkadaşım olan Rebekah 1968 gibi dünyayı sarsan bir yılda doğmuştu.
Hırslı ve başarılı bir kadındı...
Ama daha sonra grubun başına gelenlerden o da nasibini aldı.
Hapse girme tehlikesi bile yaşadı...
3) İKİNCİ KADIN BAŞARISI AVRUPA’NIN EN BÜYÜK BULVAR GAZETESİNDE
BENİM hayal edip başaramadığımı, Bild gibi Almanya’nın en erkek gazetesinde Kai Diekmann başardı.
O ayrıldığı zaman yerine arkadaşım Tanit Koch genel yayın yönetmeni oldu...
Tanit, siyaset eğitimi almış ve Bild’in hemen her kademesinde görev alarak genel yayın yönetmenliğine gelmiş bir gazeteciydi.
Onun yerine gelen erkek genel yayın yönetmeni ise yanında çalışanlara “kötü muamele” ve bir de “taciz” söylentileri nedeniyle ayrılmak zorunda kaldı.
Tanit’e gelince, dünyanın her yerinde birçok toplantıya davet ediliyor, konuşmalar yapıyor.
Sık sık da konuşuyoruz.
4) BÜYÜK MEDYANIN İLK DÖVMELİ KADIN GENEL YAYIN YÖNETMENİ
Benim başaramadığımı bir de The New York Times başardı... Gazetenin Washington büro şefi Jill Abramson’u genel yayın yönetmenliğine getirdi. Benim bildiğim Amerikan büyük gazetelerinde vücudunda dövme olan ilk genel yayın yönetmeni Washington Post’un editörü Ben Bradlee idi... Bildiğim kadarı ile dövmesi olan ilk kadın genel yayın yönetmeni de Jill Abramson’du...
Omzunda bir dövme vardı ve şimdi kapanmış olan 20’nci yüzyılın en önemli mizah dergisi “Mad” onun işte böyle dövmeli temsili bir fotoğrafını kapak yapmıştı. Ne yazık ki ikisi de o koltukta uzun süre kalamadı...
5) İKİ KADIN YÖNETİCİ NEDEN O KOLTUKTA KALAMADI
BILD’in ilk genel yayın yönetmeni Tanit Koch bence çok başarılıydı.
Ama ne yazık uzun süre o koltukta kalamadı.
Keza Jill Abramson...
O da ancak 2011’den 2014’e kadar bu görevi yapabildi.
Niye o koltukta kalamadılar derseniz benim cevabım şu:
Erkek ayak oyunlarından kalamadılar o koltukta...
Jill Abramson’un ayrıldıktan sonra yazdığı kitabı satır satır okudum....Kitaba hâkim olan “buruk” ton zaten her şeyi açıkça anlatıyordu.
6) ÖNCEKİ GÜN 143 YILLIK GAZETENİN BAŞINA GELEN İLK KADIN YÖNETİCİ
ÖNCEKI gün itibarıyla kadın gazetecilik tarihinde yeni bir sayfa daha açıldı...
Dünyanın en önemli en müesses nizam gazetelerinden biri olan Washington Post’un 143 yıllık tarihinde bir ilk gerçekleşti.
Ve bir kadın gazeteci genel yayın yönetmeni koltuğuna oturdu...
Hem de gazetenin içinden değil, dışından, Associated Press ajansından geldi.
Önceki gün Washington Post’un başına geçirilen yeni genel yayın yönetmeninin adı Sally Buzbee...
Gazetenin bundan önceki sahibi bir kadındı ama o hiç kadın editör atamadı.
Şimdi Jeff Bezos bir kadını getiriyor.
Daha önce iki büyük gazetenin başındaki kadınlar, o kurumların içinden gelmişti. Ama uzun süre o koltukta kalamadılar...
Şimdi dışarıdan gelen Buzbee
kalabilir mi?
Bence kalabilir...
Çünkü bugün psikolojik iklim çok farklı...
7) YENİ KADIN GENEL YAYIN YÖNETMENİNİN DEZAVANTAJI KENDİNDEN ÖNCEKİ 2 GYY
Dezavantajı, kendisinden önce o koltukta oturan arkadaşım Martin Baron gibi çok başarılı bir genel yayın yönetmeninden sonra gazetenin başına gelmesi...
Baron, daha önce Boston Globe’un başındayken sinema filmlerine bile konu olan kilise tacizleri skandallarını ortaya çıkarmış, uluslararası çapta tanınan bir gazeteciydi. Yazılı basının tepetaklak gittiği bir dönemde görev yaptı ve gazete son 7 yılda yüzde 65 büyüdü...
Tabii bunda Amazon’un sahibi Jeff Bezos’un gazeteyi satın almasının da etkisi büyüktü.
Martin Baron’dan daha önce o koltukta oturanlardan biri Watergate skandalı sırasındaki gazeteciliğe imzasını atmış Ben Bradlee’ydi...
Yani yeni kadın yönetmenin performansı hep onlarınkiyle karşılaştırılacaktır.
8) AVANTAJI İSE METOO DÖNEMİNİN İLK KADIN GENEL YAYIN YÖNETMENİ OLMASI
AMA unutmayalım ki Sally Buzbee’nin çok önemli bir de avantajı var...
MeToo dönemi sonrasının ilk büyük kadın genel yayın yönetmeni olacak... Kadınların siyasette, iş âleminde, hayatın her alanında ve dünyanın her yerinde yükseldiği bir dönemde o koltuğa oturuyor...
9) BAŞLIKTAKİ O SORUYA ŞİMDİ CEVAP VERİYORUM
ŞİMDİ başlıktaki soruya geliyorum.
Gazetecilikte kadın genel yayın yönetmenleri daha mı başarılı olur?
Cevabım şu:
Kesinlikle evet...
Başladığımız 10 yıl ve sonrası hayatın her alanında kadın cesareti, kadın vizyonu ve merhametine ihtiyacımız olan bir dönem....
O dönemi de her alanda kesinlikle kadınlar daha iyi yönetecek.
10) O ARI VIZILTISINI 50 YIL ÖNCE BİR ERKEKTEN DUYMUŞTUK
YAŞADIĞIMIZ şu pandemi döneminde dünyanın önde gelen erkek liderleri sapır sapır dökülürken kadın liderler yıldız gibi parladı. Sally Buzbee’nin soyadı “vızıltı” anlamına geliyor...
Arının vızıltısı yani...
O vızıltıyı bundan yarım asır önce spor âleminde çığır açan cesur bir sporcunun, Muhammed Ali’nin ağzından işitmiştik...
Şimdi kadınların çığır açtığı bir dönem geliyor...
İLK DESTEK
11) KOCAM DA EN AZ BENİM KADAR MEST OLURDU
SALLY Buzbee’ye ilk destek mesajı tanıdık birinden geldi. Washington Post’un şimdi hayatta olmayan eski genel yayın yönetmeni Ben Bradlee’nin kendisi de gazeteci olan eşi Sally Quinn attı...
Mesajı aynen şöyleydi:
“Washington Post’un başına, tarihindeki ilk kadın genel yayın yönetmeni olarak Sally Buzbee getirildi. Şimdi hayatta olmayan kocam Ben Bradlee de bu habere herhalde benim kadar mest olurdu. Sally müthiş bir gazeteci ve büyük bir insandır. Bu Washington Post için harikulade bir seçimdir. Tebrikler Sally...”
