Merkez bankalarından faiz değişikliği beklenmiyor

Fed’in çarşamba günü açıklanacak kararında faiz değişikliği bekleyen kimse yok. Likiditenin daraltılması konusunda bir açıklama yapıp yapmayacağı ise merak ediliyor. Piyasadaki ağırlıklı beklenti Fed’in likidite daralmasına ilişkin açıklamayı eylül ayında yapacağı yönünde. Bu hafta açıklanırsa sürpriz sayılacak. Enflasyondaki beklenen artışın yaşanmaması nedeniyle, Fed’in aralık ayına kadar bir faiz artışı daha yapacağı yönündeki beklenti neredeyse yok oldu. Genel beklenti; eylülde likidite daralması için takvim verilip, aralıktaki toplantıda Fed’in bir faiz artışı yapacağı yönünde.Ancak unutmayalım ki, yakın zamana kadar Fed’in bu yıl aralık ayına kadar bir faiz artışı daha yapacağı beklentisi bir hayli güçlüydü. Dolayısıyla her an her şeyin değişebileceği, özellikle eylül ayından sonra sürprizlerin görülebileceği bir ikinci yarı yıl olacağını söyleyebiliriz.

Fed’in kararı aynı zamanda küresel finansmanın yönünü belirleyecek. Avrupa Merkez Bankası’nın da parasal sıkılaştırma yönünde eğilimi olduğu görülürken, Fed’in alacağı kararların tüm dünya finansmanında gidişatı belirleyeceğini söylemek yanlış olmaz.

Bizim Merkez Bankası ise yine Fed’in kararından bir gün sonra toplanıp karar verecek. Piyasalarda faiz değişikliği yapmayacağı beklentisi hakim. Enflasyonda küçük bir düşüş yaşandı ama eğilimin hâlâ yüksek olduğu, yıl sonunda tek haneye inmenin bile başarı sayılacağı görülüyor. Buna karşılık bu yıl mali disiplinde gevşeme var; Maliye Bakanı açığın milli gelire oranını yüzde 1.9’da tutmaya çalışacaklarını söylüyor. Piyasadaki beklenti 2’nin biraz üzerinde, uluslararası kuruluşların revize ettiği veriler ise bütçe açığının milli gelire oranının yüzde 3’ü geçebileceği yönünde. Yani mali gevşeme ortada ve böyle bir dönemde Merkez Bankası’nın faiz indirmesi çok riskli olabilir.

Özetle; küresel anlamda üzerimizdeki baskıların hafiflediği, buna karşılık bize özgü siyasi ve jeopolitik risklerin arttığı, Almanya başta olmak üzere dış ilişkilerin ekonomiye zarar vereceği noktalara doğru geldiği gözleniyor.

Bu nedenle Merkez Bankası’nın faizde hareketsiz kalması bekleniyor.

GÜMRÜK BİRLİĞİ GÜNDEME GELDİ

Dün Almanya ile yaşanan krizin özellikle Türkiye ekonomisine ciddi zarar verme riskine dikkat çekmiştim. En somut olumsuzluklardan birinin de Gümrük Birliği anlaşmasının yenilenmesinin zora girmesi olacağını söylemiştim. Hükümet üyeleri ekonomiye vereceği zararı görüp bence geri adım atmaya başladılar ama bu adımların yeterli olacağı şüpheli.

Dün Almanya’dan gelen açıklamalar, hem krizin devam ettiğini gösteriyor hem de adı geçen anlaşmanın hemen masaya getirildiğini gösteriyor. Alman İçişleri Bakanı Sözcüsü Tobias Plate, Türkiye’nin, daha önce İnterpol kanalıyla kendilerine ilettiği 700 Alman şirketine terörü desteklediği gerekçesiyle soruşturma talebinin, geçen cumartesi günü geri çektiğini duyurdu.

Alman Ekonomi Bakanlığı Sözcüsü Katharina Dubel ise Türkiye’yle ilgili başka önlemlerin değerlendirildiğini belirtirken, “AB ortaklarımızla Türkiye’nin Gümrük Birliği anlaşmasını genişletmenin mevcut durumda anlamlı olup olmadığını tartışıyoruz” şeklinde konuştu.