Enflasyonda çift hane 1. yılında, yükseliş sürer mi?

Bugünkü verilerle yıllık enflasyonun yüzde 18’i aşması beklenirken, bu oran Merkez Bankası’nın resmi faiz oranının bile üstünde kalmış olacak.

Aslında bu tartışmaların yeni olmadığı, çeşitli şekillerde uzun süredir yapıldığını herkes biliyor. Ancak son dönemde iyice kırılganlaşan makro dengeler ve dolar kurunun 7 TL’ye kadar çıkması bu tartışmaların şiddetini artırdı. Bir başka deyişle gelinen kur seviyesi ve yükselmeye devam eden enflasyona rağmen faiz artışlarının yapılmaması, ekonomi için artık hayati bir tartışma haline geldi.

Bugün açıklanacak ağustos ayı enflasyon rakamının yüzde 2’nin üzerinde gelmesi beklenirken, yıllık enflasyon da yüzde 18’in üstünde olacak. Bu rakamın daha yüksek çıkma ihtimali de var. Eylül ayı başı itibariyle yapılan yüklü zamları da göz önünde tutarsanız, enflasyondaki artış trendinin hızlı biçimde devam ettiği söylenebilir. Buna karşılık bayram tatili sırasında ara veren kurlardaki artış trendi de yeniden hız kazandı.

Geçen hafta 7 TL’nin hemen altında dolaşan dolar kurunun, bugünkü enflasyon açıklamasından sonra yeniden 7 TL’yi zorlayacağı konuşuluyor. Bu beklentinin en önemli nedeni, kurlardaki artışı frenleyecek faiz artışlarının yapılacağı konusundaki güvensizlik ve uluslararası ilişkilerdeki sorunların büyüyerek devam etmesi.

Diğer unsurlarda bir değişiklik kısa sürede beklenmezken, kurlardaki paniği frenleyecek tek şey Merkez Bankası’nın yüklü faiz artırımına gitmesi gözüküyor. Ancak 13 Eylül’deki rutin Merkez Bankası toplantısında bile bu kararın çıkacağına ilişkin bir işaret alınamıyor.

Son dönemde Merkez Bankası ve BDDK kararlarıyla, kurlardaki bozulma, tedrici karar ve yan yol sayılan tedbirlerle azaltılmaya çalışılıyor ama bu kez faiz artırımı olmadığı takdirde yan yolların artık işlemesi giderek zorlaşmış gözüküyor. Kısacası; bugün sabah açıklanacak enflasyon rakamından sonra yoğun bir piyasa hareketi ve ardından şiddetlenen faiz-kur tartışmaları sürpriz olmayacak.


DARALMA KESKİNLEŞEBİLİR
Artırılan tahminlere göre bile, yıl sonunu yüzde 14-15’de bitireceği söylenen enflasyon rakamı bütün beklentileri altüst etmeye devam ediyor. Yapılan piyasa yoklamalarında ağustos ayı tüketici fiyat artışının yüzde 2,5 hatta yüzde 3 oranında beklendiği görülüyor. Bloomberg piyasa yoklamasında 17 kurumun medyan beklentisi aylık yüzde 2.5, yıllık oran beklentisi ise yüzde 18.19 olarak belirlendi.

Geçen yıl ağustos ayı tüketici fiyat artışı yüzde 0.52 olmuş, yıllık enflasyon da yüzde 10.68’e yükselmişti. Geçen yıl bu dönemde yeniden iki haneli rakama çıkan enflasyon, son 1 yıldır tek haneye yeniden inemedi. Aksine giderek artmaya devam ediyor ve önümüzdeki ay sonunda yüzde 20’ye ulaşabilir.

Çünkü geçen yıl eylül ayında tüketici fiyat artışı yüzde 0.65 olmuştu. Bu yıl aynı oranda kalması mümkün gözükmüyor. Dolayısıyla ağustos ve eylül ayı enflasyon rakamları yüzde 2.5 seviyesinde gelirse, eylül sonu enflasyon yüzde 20’ye çıkacak demektir. Bu rakam yıl sonuna kadar düşer mi derseniz; geçen yıl ekim yüzde 2.08, kasım yüzde 2.02, aralık yüzde 0.69’luk rakamların gerçekleştiğini hatırlatalım.

Bu rakamlar bence yıl sonunda enflasyon rakamının yine yüzde 20 civarında kalacağını gösteriyor. Bu tabloya bakarak şunu söyleyebiliriz; zaten daralan ekonomide panik büyüyor ve yan yol önlemlerle yetinilip gerekli faiz adımları atılmaz, radikal kararlar alınmazsa, ekonomideki daralmayı çok daha keskin biçimde yaşayabiliriz.