Türkiye’deki müzikoloji bölümleri üzerine

DÜZENLENEN çalıştayların, konferansların, sempozyumların kitabının yayınlanması gereğini her zaman anımsatırım. Kitaba dönüşmeyen çalıştaylar ona katılanların bilgi sınırı içinde kalırlar.
Yakın zamanda önemli bir çalıştay kitaplaştırıldı:
“1. Müzikoloji Bölümleri Çalıştayı”* adını taşıyan kitaptaki Sunuş yazısı İTÜ Rektörü Mehmet Karaca’ya, Önsöz de Gözde Çolakoğlu Sarı’ya ait.
Sarı, Çalıştay’ın içeriğini, Gültekin Oransay Anısına hazırlanan bölümünü tanıtıyor:
“Oransay’ın fikirleri, çalışma disiplini, kitapları, kullandığı terminoloji ve arkasında bıraktıkları üzerine panel, seminer gibi etkinlikler düzenlenmişti. O bir öncüydü, amacı müzikbilimini sağlam temellere oturtmaktı. Ancak Türkiye’de kurucusu olduğu disiplinin akademik anlamdaki gelişim süreci belki de bugüne kadar hiç tartışılmamıştı.”
Açılış konuşmaları Adnan Koç ve Songül Karahasanoğlu’na ait.
Koç, açış konuşmasında müzikolojinin ve Oransay’ın müzikoloji alanındaki çalışmalarının önemini vurgularken Karahasanoğlu, çalıştayı neden yaptıklarının gerekçesini sıralıyor: “Düzenlediğimiz bu çalıştay vasıtasıyla müzikbiliminin kendini anlatmasına ve ifade etmesine katkı sağlamak hedeflerimizin en başında yer almaktadır. Zira müzikle ilgili her türlü bilgi alanını araştıran bilim dalı olarak değerlendirebileceğimiz müzikolojiye ait birçok tartışma konusu ve alana ait köklü sorunlar olmasına rağmen gereken adımlar günümüzde hâlâ atılamamıştır.”

*

KİTAPTAKİ ikinci bölümün başlığı “Türkiye’de İlk Müzikoloji Bölümü Kurucusu Prof. Dr. Gültekin Oransay’ın Anısına” şeklinde.
Gültekin Oransay’la Kültür Bakanlığı’nın kurduğu Danışma Kurulu’nda birlikte çalıştık. Bence müzikoloji alanında yaptığı en önemli çalışmaların başında, müzik terimleri konusunda yaptıkları gelir. Terimlerin arılaştırılması, Türkçe karşılıklarının bulunup kullanılması konusundaki çabaları unutulmaz.
Ruhi Ayangil, “Sonsuzluğa Uğurlanışının 25. Yıldönümünde ‘Küğbilimci’ Prof. Dr. Gültekin Oransay” yazısının ilk cümlesinde onun önemini şöyle özetliyor:
“Müzik tarihimiz Prof. Dr. Gültekin Oransay’ı her şeyden önce, kendi tanımıyla ‘Türk Küğbilimi’nde, ilk çağdaş akademik örgütlenmeyi gerçekleştiren müzikbilimci olarak hatırlayacak ve anacaktır.”
Fırat Kutluk’un Gültekin Oransay’ın Mirası yazısı, onun kimleri yetiştirdiğinden ilk kez neleri başardığına tüm faaliyetlerini aktarıyor. Ayhan Sarı, Hocam Prof. Dr. Gültekin Oransay’ın 25. Yıl Hatırasına yazısında Oransay’ın müzik araştırmacılığını, öğrenciyi desteklemesi ve şevklendirmesini, Türkçe kelime kullanma çabası ve çalışmalarını özetliyor. Kitabın üçüncü bölümü ise kaynak belge listesinden oluşuyor.

*

2014 yılında yapılan bu önemli çalıştayın kitabı, yalnız uzmanların değil, tüm müzikseverlerin yararlanacağı bir kaynak.

(*) 1. Müzikoloji Bölümleri Çalıştayı, Yayına Hazırlayan: Gözde Çolakoğlu Sarı, İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı Yayınları.