‘Kadınlar Dünyayı Çalıyor/Söylüyor’

“Sayın Doğan Hızlan,

Ben Özlem Doğuş Varlı. ‘Kadınlar Dünyayı Çalıyor / Söylüyor-1’ albüm çalışmasının koordinatörü ve genel sanat yönetmeniyim.

Özellikle geleneksel dünya ezgilerini seslendirme hayaliyle çıktığım yolda, etnomüzikolojinin engin çalışma alanı içerisinde dinlemek, anlamaya çalışmak, topluluklar üzerinde gözlemler yapmak bu yolun bana kattığı en güzel kazanımlar oldu. Ancak dönüp bir baktım ki toplumsal cinsiyet konuları, müzik ve toplumsal cinsiyet sorgulamaları, müzik ve kadın çalışmaları en fazla yoğunlaştığım konular olmuş ve etnomüzikolojinin özellikle ötekileştirilen toplum yapıları ve müzikleri üzerine yoğunlaşma eğiliminin ben de etkisinde kalmışım.

Tez konularımı da biçimlendiren kuramsal çerçevenin toplumsal cinsiyet teorileri ile örgülenmiş olması da bir tesadüf olmadı böylelikle. Her yıl muhakkak tiyatro geçmişim ve vokal kullanımım ile sahalardan gözlemlediğim kadın portrelerini sahnelemeye başladım. Ancak bu bireysel çalışmalarımı kolektif bir yapıya büründürme arzum beni yaklaşık olarak 3.5 yıl önce Kadınlar Dünyayı Çalıp/Söylüyor (sonrasında çalıp kısmı çalıyor oldu), adını koyarak hayal ettiğim hareketi başlatmış oldum. Öncesinde alanında önde gelen kadın icracılar, seminerler ile başladığım yolculukta, bu yıl itibarıyla kurucu başkanı olduğum Etnomüzikoloji Derneği çatısı altında aynı üst başlıkla Müzik ve Kadın sempozyumu düzenledik. Yaklaşık olarak 75 bildirinin ve 12 uluslararası müzik performansının yer aldığı sempozyum videoları aşağıda yer alan linkte yer almakta. Ayrıca ekim ayında aynı başlıkla bir kolektif kitabımız da yayınlanacak. Ancak somut bir çözüm de ortaya koymak gerekiyordu. Bu yılın ocak ayı itibarıyla albüm içeriğini şekillendirmeye başladım. Bir diğer önemsediğim husus geleneksel müziğimizde kadın enstrüman icracılarının azlığı veya görünürlüklerinin zayıf olduğu probleminin altını çizmekti. Zira erken yaşta başlanması gereken enstrüman eğitimi, Türk Müziği çalgıları için yalnızca Türk Müziği konservatuvarlarında mevcut. Bu konuda da mezunu olduğum İstanbul Teknik Üniversitesi başı çekmekte. Devlet konservatuvarları çatısı altında bazı okullarda lisanstan itibaren başlanabiliyor. Hal böyle iken kız çocuklarımız aileleri tarafından kurumsal olmayan çatılar altına güvenilir bir şekilde çocuklarını gönderemedikleri için birçok yetenekli, istekli kadın öğrencilerimizin varlığından dahi haberdar olunmuyor. Diğer bir sorun kurumsal çatılar dışında verilen eğitimlerde de 1-2 Türk Müziği enstrümanı öğretiliyor olması ki bunların da pek sağlıklı olduğu söylenemez.

Uzun lafın kısası albüm içinde erken yaşta enstrüman eğitimine başlamış, sazlarında ileri seviyede performansları olan- ki birçoğu aynı zamanda akademisyen- enstrüman sanatçılarımız yer almakta. Albüm gelirini ise Etnomüzikoloji Derneği’nin hayata geçireceği ‘Şahvar Beşiroğlu Lisansüstü Eğitim Bursu’na aktarıp öncelikle bu seviyede kadın öğrencilerimize destek olmak ki akademik kariyer noktasında kadın öğrenci sayımız toplumsal cinsiyet rolleri çatışması ve maddi imkânsızlıklar sonucu bir hayli azalmakta.

Saygılarımla.

Prof. Dr. Özlem Doğuş Varlı

U.Ü. Devlet Konservatuvarı

Türk Müziği Ana Sanat Dalı Başkanı”

*

PROJENİN sembolü kadınlar... Şifa oldukları için, yüksek amaçların, hedefleri gerçekleştirmenin, yılmamanın sembolü olduğu için onların her biri mor lavantalı kadın.

Albümde yer alan 36 kadın sanatçı, müzisyen, akademisyen 2020 yılından bu yana pandemi koşullarına aldırmadan çalıştılar, albüm gelirlerini ‘Şahvar Beşiroğlu Lisansüstü Eğitim Bursu’na aktardılar.

Şahvar Beşiroğlu, öğrencilerine göre en güzel mor lavantaydı.

Varlı yazısını şöyle noktalıyor:

“Neysek oyuz bu dünyada

Saçımız, rengimiz, dilimiz, sesimizle

Benden sana bir demet mor lavanta

Dinle, hisset, yüreğinde taşı diye

Dinle ki mor saksılar koyalım göğün göğsüne

Tüm şarkılarımız mor’a çalsın

Yeryüzü kana değil, mor’a boyansın

Dinle ki lavanta koksun dört yanımız.”

Albüm kitapçığında sanatçıların biyografileri ve albüm üzerine düşünceleri yer alıyor.

Böyle bir albüm elbet kadın sanatçıları teşvik eden, varlıklarını yücelten bir çalışma.

Halk müziğinin de Türk müziğinin de birçok örneğini bu albümlerden dinleyebilirsiniz.

Çok sevdim çalışmayı.

İlgilenenler için adresleri:

CD talepleri için: ozlemdogus@hotmail.com

0532 633 81 15