İstiklal Marşı’nı balkonda söyleyeceğiz

Bir balkon yazısına başladığımızda mutlaka Sezai Karakoç’un ‘Balkon’ şiirine gönderme yapmalıyım. Bu şiir ve Sezai Karakoç için Turan Karataş’ın ‘Doğu’nun Yedinci Oğlu Sezai Karakoç’ kitabını tavsiye edeceğim.

Çok bilinen, çok okunan bir şaheserdir.

Dün sabah televizyonu açtığımda gene komşu balkonlardan birbirileriyle kelime oyunları oynayan mahallelileri gördüm.

Liderler, din adamları da önemli zaferlerden sonra ya da önemli günlerde vatandaşlarına balkondan seslenirler.

Sinema tarihinde belleğimde kalan konuşma, Arjantin Devlet Başkanı Juan Domingo Peron’un eşi Maria Eva Duarte Peron’un (Evita) balkondan halka hitap konuşmasıdır.

Evita’yı Madonna oynamıştı.

Zeynep Serhan Koşan, balkon konusunu işlerken edebiyatımızda bir örnekten söz eder. Peyami Safa’nun ‘Cumba’dan Rumba’ya kitabından.

Balkonun bizde Batılılaşma (Tanzimat) hareketiyle geldiğini belirtir. Gerçekten de Beyoğlu ve İzmir’deki balkonlu evlerin bu doğrultuda değerlendirilebileceğini sanıyorum.

“Köprüler ayağa hizmet eder, balkonlar ele.

Ele güzel dedikodu mecrasıdır. Balkondan bal konduran üzerindekilerin ağzına, kapı arkasında olanlar pazaryerine dökülürken.”

Balkonun tarihi Antik Yunan’a dayanıyor. Balkon sefası bizim yaşam geleneğimizde vardır. Şimdi balkonlarda oturmaktan çok dışarıdan aldıklarımızı arıtma mekânı olarak kullanılıyor.

Anadolu yakasında demiryolu hattı boyunca tek ya da iki katlı müstakil evlerin balkonunda sabah kahvaltısı yapılır, akşamüstü çayı içilirdi.

Edebiyat tarihinin en bilineni Shakespeare’in Romeo ve Jüliet oyununda balkon sahnesidir. Jüliet balkondayken Romeo da balkonunun altındadır.

İtalya’nın Verona kentindeki Jüliet’in evi olarak bilinen yapı nikâh törenlerine açıldı. Burada dünyaevine giren ilk çift İtalyan. Her yıl bu evi 1.2 milyon kişi ziyaret ediyor.

Madem ki balkon çok kullandığımız mekânlardan biri, oraya hangi çiçekler yakışır?

Gardenya, küpe, begonya, hüsnüyusuf, fesleğen, sardunya.

* * *

BALKON şiirlerinden bir seçme:

Baudelaire, (çeviren Cahit Sıtkı Tarancı):

“O akşamları kömür ateşiyle aydınlanan!

Ya pembe buğulu akşamlar, balkonda geçen

Başım göğsünde, ne severdin beni o zaman!

Ne söylediysek çoğu olmayacak şeylerden

O akşamlar kömür aleviyle aydınlanan!”

Necati Cumalı:

“Bulutlar terkederdi şehri daima

Akşamları gemiler terkederdi

Bir balkona kalırdı zaman

Kaybolan gölgelere âşina”

Gülten Akın:

“Evleri yüksek kurdular

Önlerine uzun balkon

Sular aşağıda kaldı

Aşağıda kaldı ağaçlar”

* * *

BALKONLARDAN balkonlara müzik ve kahkahalar gitsin.