Fazıl Say Chopin çalıyor

Müzisyenlerin de, edebiyatçıların da beklettikleri yapıtları vardır.

O da bir süre, o besteciyi özümseyerek çalmak istemiş. Yazarlar için de geçerlidir, yazıya başlarsınız sonra ara verirsiniz, ilerleyemezsiniz.

İcracılık da böyledir. Üstelik Fazıl Say gibi, besteci/icracının seçimi, mükemmeliyet düzeyini aşandır.

Bir sanatçının, bestecinin yaşamı ile yarattıkları arasındaki bağları keşfedilmeden, onu çalmayı bir türlü istemezsiniz. Ya da yazmayı.

Konuşmasında çaldığı besteciler arasında bir seçim gelgiti yaşıyor. Bellediği seviye Mozart ile Beethoven.

Fazıl Say, çalacağı besteleri, bestecilerinin de müzik serüvenini göz önünde bulundurarak yapmıştır. Özgün icra için bazı yılları beklemek gerekir.

Eminim ki, o yerli ve yabancı Chopin icralarını dinlemiş, buna kendi yorumunu katmanın zamanı geldiğine karar vermiştir.

Fazıl Say’ın bütün icralarında bu katkıyı bekleyerek kayıt yaptığından kuşkum yok.

Bir besteci/icracının çalışmalarına toplu bir yaklaşımla bu tavrını anlayabilirsiniz.

Say, Noktürn için şöyle diyor:

“Noktürn, gece çalınan, gece dinlenen müzik anlamındadır.

Noktürnün gerçekten bir hüznü vardır, gece aslında hüznü çağırır. Hele yaz gecelerinin çağrısı daha da dayanılmazdır.

Ben de Noktürnleri gece dinledim.

Bazı bestecilerin, bazı eserlerinin etkileme oranını düşünürseniz mevsimler, günün değişik saatleri olduğunu rahatça söyleyebilirsiniz.

Kışı anlatan bir müzik, yazın gerçekten dinleyeni sarmaz.

Onun için de bestecilerin mevsimlere dair bestelerini iklime göre dinlerim.

Dışardaki iklim koşulları odama gelip kulağıma ulaşır.

*

 ALBÜM kitapçığında Jed Distler’in yazısının başlığı:

“Fazıl Say Chopin Noktürnleri Yorumluyor”.

Distler, Noktürn’ün tür olarak ortaya çıkışının kısa tarihini yazdıktan sonra CD’de yer alan Noktürnlerin açıklamasını yapıyor:

“İrlandalı beteci John Field ilk olarak ‘Noktürn’ kelimesini, zarif ve piyanonun geniş alanını kullanan eşikler tarafından desteklenen uzun süreli, düşsel melodiler içeren, üç parçalı lirik besteleri tarif ederken kullanmıştır. Bu alandaki eserleri Frederic Chopin’inkileri etkilemiş ve Chopin, Field’e olan borcunu açıkça kabul etmiştir.

Rossini ve Bellini’nin eserlerinde görülen bel canto tarzında şarkı söylemelerin de Chopin’in uyguladığı noktürn stiline etkisi olmuştur.