Trump Erdoğan’a ne diyecek?

Halihazırda, Ankara ile Washington arasında baş döndüren bir görüşme trafiği yaşanıyor. Hem bizim, hem ABD medyasının yanıt aradığı soru ortak: “Trump, bu karardan geri döner mi?” Öznesi Trump olan bir soruya hızlı ve net bir yanıt vermek çok zor.

İPUCU, KARARNAMENİN ZAMANLAMASINDA

O yüzden, önce en kritik ipucunu, “manidar” dedirten zamanlamayı irdelemekte fayda var.

Trump, kararnameyi ne zaman imzaladı?

- Erdoğan’ın talimatıyla Washington’a giden (Genelkurmay Başkanı Org. Hulusi Akar, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan’dan oluşan) özel ekibin Trump’ın ulusal güvenlik danışmanlarıyla görüşmesinden hemen sonra.

- Erdoğan’ın Trump ile Oval Ofis’te yapacağı görüşmeye 5 gün kala.

Bu iki detay bize şu iki önemli unsuru gösteriyor:

- Trump ve Beyaz Saray’ın bitişiğindeki “Executive bina”daki ulusal güvenlik ekibi, Erdoğan’ın özel heyetinin Washington’a götürdüğü “Rakka Operasyon planı”nı dinledi ve beğenmedi. Belki de planın ana unsurunun Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) olmasını çok “gerçekçi” bulmadı. Bu nedenle Trump’a Pentagon’un mevcut planlarına devam edilmesi ve en kritik aşama olan “SDG’nin silahlandırılması” için düğmeye basması telkin edildi.

- Trump, kararnameyi Erdoğan Washington’a gitmeden önce imzalayarak, Rakka operasyonunun kiminle ve nasıl yapılacağı konusunda kararını verdiğini ve değiştirmeyeceğini göstermiş oldu.

HAVA HAREKÂTI TRUMP’I OLUMSUZ MU ETKİLEDİ?

Daha önce de yazmıştım: Trump’ı “Rakka için YPG” kararından vazgeçirecek tek şey, Türk ordusunun Rakka’ya doğrudan girmesi planıydı.

Türkiye böyle bir plan sunmadı. Bundan sonra sunar mı?

Sanmam ama zaten ABD için böyle bir planın da uygulanabilirliği kalmamış olabilir. Zira, TSK’nın Rakka’ya hızlı ve etkili bir kara harekâtı düzenleyebilmesi için YPG’nin kontrol ettiği Tel Abyad’dan geçmesi gerekiyor. Sınırımızın karşısında YPG ile Türkiye arasında adeta tampon olduğu algısı yaratmaya çalışan ABD birliklerinin Washington’a bu konuda olumlu rapor yazma ihtimali var mıdır?

Dün sıkça CNN International ekranında gördüğüm kanalın güvenlik danışmanlarından Irak ve Suriye’de askeri ateşe olarak çalışmış emekli istihbarat subayı Rick Francona TSK ve ÖSO’nun Suriye’deki son durağı El Bab’ın Rakka’ya uzaklığına dikkat çekiyordu. Francona’ya göre Türk jetlerinin Sincar ve Karaçok’u bombalamasından sonra TSK için bir Tel Abyad koridoru açılmasından söz etmek de imkânsızdı.

‘RAKKA ARAPLARA BIRAKILACAK’ GÜVENCESİ

CNN International yayınına Amman’dan bağlanan muhabir Jomana Karadsheh de, İstanbul’dan bağlanan muhabir Arwa Damon da 16 Mayıs’ta Beyaz Saray’da bu krizin nasıl çözüleceğine dair bir öngörüde bulunamadı. İkisi de somut yanıt verememelerini Erdoğan ve Trump’ın üsluplarına bağladı. Karadsheh “İki öngörülemez (unpredictable) lider” derken, Damon’ın tercihi “İki çok değişken (volatile) lider” ifadesi oldu.

Amerikalı diplomatik kaynaklara göre, Suriye IŞİD’den temizleninceye dek ABD’nin YPG politikası değişmeyecek. Ancak kriz daha da derinleşmesin diye Beyaz Saray görüşmesinde Erdoğan’a iki önemli güvence verilecek:

- Rakka IŞİD’den temizlendikten sonra Araplara teslim edilecek.

- Suriye yeniden inşa edilirken, Türkiye’nin güvenlik kaygıları ve YPG ile
ilgili istekleri dikkate alınacak.