2020 yılında futbolda çok şey değişecek... Pepe, Valbuena, Gomis ne kadar vergi ödeyecek?

Teknik Direktör Lucescu da ‘yabancı sınırı gelsin’ derken, Türkiye Futbol Federasyonu’ da, Kulüpler Birliği’de somut bir açıklama yapmadılar. Kulüplerin kadroları yabancı futbolcu dolu ve sözleşmeleri önümüzdeki yıllara da yayılmış durumda... Yumuşak geçiş gerekiyor haliyle... Spor Bakanı Osman Aşkın Bak’ da 2019’dan sonrasını işaret etti. Yani 2020’yi… Ve geçen hafta son işaret de Meclis’ten geldi...

Yeni bir kanun teklifi verildi geçen hafta... Yabancı futbolcu sayısına ilişkin değil yeni teklif... Ama yabancı futbolcuların Türkiye’ye gelişlerini doğrudan etkileyen ‘vergi oranlarına’ ilişkin bir düzenleme yapılıyor. Bu vergi düzenlemesi, 2020’ye kadar geçerli olacak...

Yasa teklifinden önce, mevcut vergileme sistemine bir bakalım...

Süper lig futbolcularının gelirleri üzerinden şu an tek oran üzerinden; ‘sabit yüzde 15’ vergi alınıyor... Bu düşük oranlı vergi normalde yeni yılla birlikte artacak ve 2018’den itibaren sporcular da diğer yüksek ücretliler gibi yüzde 35 oranında vergi ödeyecekti. (Ücretlilerden; yıl içindeki ilk 110 bin liralık gelirleri için yüzde 15 ila 27 oranında vergi alınıyor. 110 bin lirayı geçen ücret gelirleri ise yüzde 35 oranında vergileniyor.)

Geçen hafta meclise gelen yeni kanun teklifiyle yüzde 15 oranındaki verginin (yüzde 35’e çıkmadan) 2019 sonuna kadar devam ettirilmesi öngörülüyor. (Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 72.nci maddesindeki yüzde 15 oranı, 2019 sonuna kadar geçerli oluyor.) Dolayısıyla, futbolculardan yüzde 35 oranında vergi alınması konusu 2020’ye erteleniyor. Yabancı kısıtlaması için de aynı tarihin işaret edilmesiyle futboldaki köklü değişiklikler için iki yıl daha bekleneceği anlaşılıyor.

TÜRKİYE VERGİ CENNETİ

Avrupa’daki ülkelerde futbolcular kazançlarının yaklaşık yarısını vergi olarak ödüyorlar. Almanya, İngiltere, İtalya fark etmiyor. Oranlar yüzde 45-50 civarında... Türkiye’de ise yüzde 15 olarak vergi hesaplanıyor. Aslında ‘Türkiye’de futbolcular hiç vergi vermiyorlar’ demekte yanlış olmaz. Çünkü ceplerinden vergi ödemesi olarak hiç para çıkmıyor. Kulüpler, futbolcular adına yüzde 15 vergiyi hesaplayıp vergi dairesine ödüyorlar. Yani hem düşük oran uygulanıyor, hem de vergiyi fiilen kulüplerin yüklenmesinden dolayı hiç vergi ödememiş oluyorlar...

AVANTAJI KULLANAMADILAR

Ücretliler yüzde 35’e varan oranda vergi öderken, milyonlarca Euro kazancı olan futbolcuların yüzde 15 vergiye tabi olması vergi adaletini zedeliyor.

Diğer yandan; Pepe, Valbuena, Gomis, Eto’o gibi dünya yıldızı futbolcular ülkemizin tanıtımına katkı da bulunuyorlar. Şampiyonlar Ligi’nde, Avrupa kupalarında iddialı hale geliyoruz. Dünya starı bu yabancı futbolcuların takımlarında makul sayılarda olduğu durumda milli takıma da endirekt katkıları olmakta.

Ancak yıllardır futbola sağlanan vergi avantajının kulüpler tarafından iyi kullanılamadığı ortada. Kulüplerimizin büyük çoğunluğu, yayın, sponsorluk, tribün geliri gibi kazançlarını iyi yönetemedikleri gibi, düşük oranlı vergilendirmeyi de ülke futbolunun gelişimine katkı verecek şekilde kullanamadılar.

2018’e bir şey kalmadı, eli kulağında... Birçok kulüp için; yeni yıla devrolacak borçlar da, kadrolar da sorunlu. Bu kadar sorunu çözmek için 2020’de uzak değil. Kulüplerin, zaman kaybetmeden önlerindeki iki yılı mali ve teknik olarak planlayıp, yerli futbolcu ağırlıklı kadro yenileme çalışmalarını da hayata geçirmeleri gerekiyor.