Patronuyla net anlaşana ’aile geçim indirimi’ ödemesi olmayabilir

Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, "asgari geçim indirimi" uygulanacak. Ücretlilerin, bu uygulamadan yararlanabilmeleri için "Aile Durumu Bildirimi" vermeleri gerekiyor.

Daha önce de açıkladığımız gibi, 1 Ocak 2008 itibariyle geçerli olan ve 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan, asgari ücretin yıllık brüt tutarının;

- Ücretlinin kendisi için yüzde 50’si,

- Çalışmayan eşi için yüzde 10’u,

- Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere, ilk iki çocuk için yüzde 7.5, diğer çocuklar için yüzde 5’i,

oranında "asgari geçim indirimi" indirimi uygulanacak.

2008 yılı ortasında, asgari ücrette meydana gelen artış, ücretlilerin asgari geçim indirimi tutarına yansıtılmayacak.

AİLE DURUMU BİLDİRİMİ

Asgari geçim indiriminden yararlanmak isteyen ücretlilerin; medeni durumları ve çocuk sayıları ile eşinin iş ve gelir durumu hakkında, işverenlerine "Aile Durumu Bildirimi" vermeleri gerekiyor. Aile Durumu Bildirimi ve asgari geçim indirimi ile ilgili uygulama esasları, Maliye Bakanlığı’nca, 265 Sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile açıklandı (Bildirim örneği ve 15 sayfalık Genel Tebliğin tam metni için Bkz. www.yaklasim.com).

Ücretlilerin durumlarında herhangi bir değişiklik olması halinde (evlenme, boşanma, ölüm, doğum vb.), bu değişiklikleri işverene "bir ay içinde" bildirmeleri gerekiyor. Bu durumda, asgari geçim indirimi, söz konusu değişikliğin işverene bildirildiği tarih itibariyle uygulanacak.

ÇOCUKLARIN DURUMU

Asgari geçim indirimi uygulaması bakımından "çocuk" deyimi, ücretli ile birlikte oturan ya da ücretli tarafından bakılan, 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış;

- Öz, üvey ve evlat edinilmiş çocukları,

- Nafakası sağlanılan çocuğu,

- Ana-babasını kaybetmiş torunu,

kapsıyor.

NET ÜCRET ALANLARIN DURUMU

Özel sektörde çalışanların büyük kısmı, işverenle "net ücret" üzerinden anlaştıkları için, işçiye ait vergi ve primler de işveren tarafından üstleniliyor.

Maliye Bakanlığı’nın 265 No.lu Gelir Vergisi Tebliği’nde;

"Net ücret üzerinden anlaşmak suretiyle çalışanlar da asgari geçim indiriminden yararlanacak olup, hesaplanan vergiden mahsup edilen asgari geçim indirimi tutarları, net ücretleri ile birlikte ücretliye ödenecektir"

şeklinde açıklama yer alıyor.

Ancak, işverenin işçi ile net ücret üzerinden anlaştığı göz önüne alındığında, işverenin işçiye "asgari geçim indirimi"nden kaynaklanan farkı, ayrıca ödemesi, zor gözüküyor. Özellikle işsizlik oranının yüksek olduğu ülkemizde, işçinin, işverenle bu yönde bir tartışmaya girmesi de sorun yaratabilir. Kaldı ki bu tür düzenlemelerin, tebliğ ile değil, yasa ile yapılması gerekir. Büyük bir olasılıkla, işveren, yılbaşında yapacağı artış olarak, "asgari geçim indirimi" farkını, ücretlere yansıtacaktır.

KONUT KAPICILARI

Ücretleri gelir vergisinden müstesna olduğu için, asgari geçim indirimi uygulamasından yararlanamayacaklar. Bu bağlamda, asgari geçim indirimi nedeniyle, yöneticiden bir fark talep etmeleri de söz konusu olmayacak.