Yetim var, yetimcik var

Daha zor olanı da var; yetimler arasında ayrım yapılması!..

Nasıl mı?

Okuyun da görün.

ÇALIŞMA VE AYLIK

1- TC Emekli Sandığı

Annesi ya da babası, TC Emekli Sandığı’na tabi ise yetim kalan çocuğa;

- Anne ya da babasından "yetim aylığı" bağlanabiliyor.

- Kız çocuklara, yaşına bakılmaksızın belli şartları taşıması halinde, yetim aylığı bağlanabiliyor. Bekar (evlense de boşanan) veya dul kalan yetim kız çocuğu; hem yetim aylığı alıp hem de SSK’lı ya da Bağ-Kur’lu olarak çalışabiliyor. Başka bir anlatımla, yetim aylığı alan kız çocuğu, SSK sigortalısı olarak bir işyerinde çalışırsa ya da kendi adına işyeri açarsa veya limited ya da anonim şirketin kurucu üyesi olursa, hem Bağ-Kur’lu olacak, hem de anne ya da babasından yetim aylığı alabilecek. Hatta bu kurumlardan emekli aylığı bağlanmış olsa bile, yetim aylığı alabiliyor.

2- SSK veya Bağ-Kur’lu ise

Anne ya da babası SSK veya Bağ-Kur’a tabi olan yetim çocukların durumu özellik taşıyor.

Bu durumda olan yetim çocuklar; SSK’lı, Bağ-Kur’lu ya da TC Emekli Sandığı kapsamında işe girdikleri andan itibaren, yetim aylığı alamıyorlar.

İleride bir yasa değişikliği olduğunda dahi, annesi ya da babası, TC Emekli Sandığı mensubu olan yetimlerin, yukarıda açıklanan hakları "müktesep hak" yani "kazanılmış hak" niteliğinde olduğu için, ellerinden alınamayacak.

AYLIK BAĞLANMASI

Yetimlere aylık bağlanması konusunda da, aranılan asgari hizmet süresi ve prim ödeme gün sayısı bakımından, farklı uygulamalar var.

- SSK, en az 5 yıl sigortalı olma ve asgari 900 gün prim ödeme koşulu arıyor.

- Bağ-Kur, 5 tam yıl yani 1.800 gün prim ödeme koşulu arıyor.

- TC Emekli Sandığı ise 10 tam yıl, yani, 3.600 gün prim ödeme koşulu arıyor. Çocuk öğrenci ise, en az 5 tam yıllık süre aranıyor ve eğitim bitince aylık kesiliyor.

ÇEYİZ PARASI

Yetim kız çocuklar evlendiğinde,

- SSK 24 aylık tutarında "çeyiz parası"ödüyor.

- TC Emekli Sandığı 12 aylık tutarında "çeyiz parası" ödüyor.

- Bağ-Kur ise bir kuruş dahi ödemiyor.

Sonuç olarak, sosyal güvenlik sistemindeki adil olmayan bu uygulamalar, Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı.

Dileğimiz, bu çelişkili uygulamaların, yetimler lehine bir an önce düzeltilmesi.

Tüm öğretmenlerin, "Öğretmenler Günü" kutlu olsun.