Önceki hafta, vatandaşları fiş ve fatura almaya teşvik etmek için, kazı-kazan ve piyango yönteminin getirilmesini önermiştik.
Önerimiz, Türkiye’de değil ama Kıbrıs’ta ses getirdi.
Kıbrıs Maliye Bakanı Ahmet Uzun, yaptığı açıklamada, vergi iade sistemi yerine, kazı-kazan ve piyango yöntemleri üzerinde bir çalışma başlattıklarını belirttikten sonra, halkı fiş ve fatura almaya teşvik için, çekilişler düzenlenip, ikramiyeler dağıtılacağını açıkladı.
Geçtiğimiz Cumartesi günü Kıbrıs gazetelerinde yer alan Maliye Bakanı’nın bu açıklaması, kayıtdışılığın önlenmesi ve belge alış-verişinin sağlanması bakımından, olumlu bir gelişme...
İADE KALKTI KDV DÜŞTÜ
Daha önce de yazdığımız gibi, 1 Ocak 2007 tarihinden itibaren, ücretlilere vergi iadesinin kalkması ile birlikte, KDV gelirleri de geriledi.
- 2007 yılında, Dahilde Alınan KDV hedefi 20.2 milyar YTL idi.
- 2007 yılının ilk 10 ayında tahsil edilen KDV’nin 14.0 milyar YTL olduğu da dün açıklandı.
Böylece, KDV yönünden, yıl sonu tahsilat hedefinin tutturulamayacağı da iyice netleşti.
- 2008 yılı bütçesinde, Dahilde Alınan KDV hedefi ise 17.7 milyar YTL olarak belirlendi.
- İlginçtir, 2008 yılı KDV hedefi, 2007 hedefinin, 2.5 milyar YTL gerisinde.
KDV’deki gerilemenin çeşitli nedenleri var. Bunların başında da, ücretlilere vergi iadesinin kaldırılması geliyor. Ücretlilere vergi iadesi kaldırılırken, insanların fiş ve fatura alma yönünden, eskisi kadar istekli olmayacağı, bunun da kayıtdışılığı artıracağı, öngörülemedi.
NE YAPMALI?
"Bu günkü aklım olsaydı" diye başlayan bir şarkı var.
Sanıyorum, bugünkü tablo görülseydi, emeklilere ve ücretlilere vergi iadesi kaldırılmazdı.
Neyse... Artık olan oldu.
Bu saatten sonra, emeklilere ve ücretlilere vergi iadesinin yeniden getirilmesi "arabacı fıkrası"na döner.Olayın "prestij kaybı" boyutu düşünülerek, vergi iadesi bir daha getirilmez.
Peki... O zaman ne olacak?
İlköğretim öğrencilerinin katılabileceği, 81 ili kapsayan "Ülkemi seviyorum, belgemi alıyorum" adı verilen fiş kampanyası başlatıldı. İşin doğrusu, bu tür kampanyalar da sorunu çözmez.
Somut bir öneri;
Çin’de öteden beri uygulanan, yavru vatan Kıbrıs’ta yakında başlatılacak olan "Kazı-kazan" ve "piyango" yöntemi getirilmeli.
Halkımız toto, loto, kazı-kazan ve piyango gibi olaylara çok meraklı.
Fiş ve faturalardaki kutucuklar kazındığında, para çıkabilecek olması, fiş ve fatura alma olayında, patlama yaratır.
Ara sıra da büyük ikramiye. Örneğin; "ciklet aldı, apartman dairesi kazandı" ya da "gömlek aldı otomobil kazandı" şeklindeki haberler, fiş almayı daha çok artırır.
Geçen hafta, Maliye Bakanlığı’ndan, üst düzey bir yetkili ile bu konuyu konuşup, özellikle, kayıtdışılığın yoğun olduğu sektörlerde "kazı-kazan" uygulaması ile sağlanabilecek yararlardan söz ettim. O da; olaya sıcak baktıklarını belirterek, mevcut yazar kasalarda bu sistemin nasıl uygulanacağının araştırıldığını, yeni yazar kasa alınması gerekip gerekmediğini, yeni yazar kasa alınması durumunda "çok özel kolaylıklar" sağlanabileceğini ifade etti.
Maliye şu anda araştırma aşamasında.
Kıbrıs’tan sonra,Türkiye’de de kazı-kazan ve piyango uygulaması başlarsa, sürpriz olmasın.