Paşanın öfkesi: Maskaralar

O gün Harp Okulu’na gitti. Paşa’yı Komutan Albay Talat Aydemir karşıladı.

Okul bomboştu. İsmet Paşa sordu:

"Nerede öğrenci arkadaşlar?"

"Talime çıktılar efendim."

Oysa Paşa, komutana öğrencilerle yemek yemek istediğini bildirmişti. Yemekte sadece komutan ve subaylar vardı.

Paşa yemek yerken öğrencilerin avluya çıktığını gördü. Birden ayağa kalktı, "Bana paltomu getirin" dedi ve beklemeden yürüdü.

Komutan şaşırmıştı: "Paşam, tören kıtası çıkacak."

Paşa öfkeli, "Sen onu bırak! Ben göreceğimi gördüm" dedi ve otomobiline binerek Harp Okulu’nu terk etti.

O akşam eve döndüğünde damadı ünlü gazeteci Metin Toker’e, "Bu albay bir şeyler hazırlıyor. Marifetini yakında göreceğiz" dedi.

* * *

Paşa yanılmamıştı. 22 Şubat gecesi Albay Talat Aydemir’in öncülüğünde bir grup subay, ihtilali başlattı.

Harp Okulu Tank Taburu, Meclis’e doğru harekete geçti. Bir grup Muhafız Alayı’nı, bir başka grup da Radyo Evi’ni denetim altına aldı.

İsmet Paşa harekátın başladığını öğrenir öğrenmez, hemen otomobiline atlayıp Hava Kuvvetleri Komutanlığı Karargáhı’na gitti. Kurmay Başkanı Hüsnü Özkan’a, "Burada biraz uzanacak bir yer var mı?" diye sordu.

"Elbette var Paşam."

Salona bir demir karyola kondu. Paşa uzandı ve bir süre dinlendi.

40-45 dakika sonra kalktı. Koalisyon ortaklarını karargáha çağırdı.

İhtilalcilerin lideri Albay Talat Aydemir, bazı şartlar ileri sürmüştü:

"Bir seçim yapılsın ve bu benim kontrolümde olsun. Okuma yazma bilmeyenlere oy hakkı tanınmasın ve bizimle ilgili tüm atamalar durdurulsun..."

Paşa bu şartları duyar duymaz öfkeden deliye döndü:

"Maskara! Bana kafa tutacak ve ben onu dinleyeceğim. Karşısındakinin kim olduğunu hálá anlayamamış."

İhtilalcilere şu mesajı gönderdi:

"Eğer darbeciler kan dökmeden silahlarını bırakırlarsa, kendilerine dokunulmayacak. Olaya bir sünger çekerim. Ancak harekáta katılanların tümünü emekliye sevk ederim. Hepsi budur."

Aydemir çaresizdi, Paşa’nın koşullarını kabul etti. 22 Şubat ihtilal girişimi sona erdi. Aydemir ve arkadaşları emekli edildi. Harekáta katılan öğrenciler, Harp Okulu’ndan atıldı.

* * *

Ancak Talat Aydemir yine uslanmadı.

Aynı denemeyi 1 yıl sonra 21 Mayıs’ta yeniden yapmaya kalktı.

İhtilalciler yine tankları yürüttüler, Radyo Evi’ni ele geçirdiler.

Haber Paşa’ya ulaştığında Başbakan öfkeyle aynı tepkiyi gösterdi:

"Maskaralar, radyoya baskın yaptılar. Küçük bir grup. Gösteririm ben onlara."

Bu kez ihtilalcileri affetmedi. Aydemir ve arkadaşları idam edildi.

İsmet Paşa, Türkiye’yi hem 22 Şubat’ta, hem de 21 Mayıs’ta iki kez felakete sürükleyecek maceracıların elinden kurtarmıştı.

Her iki darbe girişiminden sonra Paşa, Meclis’e girdiğinde bütün partilerin milletvekilleri tarafından ayakta dakikalarca alkışlandı.

Usta gazeteci Kurtul Altuğ, içinde yaşadığı bu olayları "Doğan Kitap"tan çıkan "Bir Numaralı Tanık" adlı nefis kitabında ayrıntılarıyla anlatıyor.

Kurtul Altuğ’un akıcı kaleminden çıkan "Bir Numaralı Tanık", yakın tarihle ilgili çok değerli bir belge.