Sanatı orta halliler yaşatır

Ressamların, saray ve aristokrasinin bittiği yerde, eserlerini seçkinlere ve orta hallilere satabilmeleri...
Çünkü Protestanlar toplumda ağırlık kazanınca, kiliseler resim ısmarlayamadılar, üstelik çoğu ülkede krallık varken orası cumhuriyetti.
Hollanda resminin Altın Çağı’nın ürünlerini zevkle seyrederken, ortamı da incelemeliyiz.
Bizde yıllar önce orta halliler resim alabiliyorlardı.
Şimdi bu olanağı bulduklarını sanmıyorum. Çünkü onların geliri artacağına, refah düzeyleri yükseleceğine tam tersi geriledi.

* * *

RESİM değerlendirmeleri, şöyle bir sınıflama altında yer alıyor:
Kent Sakinleri,
Felemenk Kırları,
Deniz Gücü,
Kent Yaşamı,
Farklılığa Saygı,
Yabancı Diyarlara Duyulan Merak,
Tarihten Sahneler: Rembrandt - Gelenek ve İzleyicileri,
Sokak Kapısından Girince,
Avam Yaşamı,
Natürmort,
Av.

* * *

SANATIN tanıklığı beni her zaman çeken bir öğedir.
Kent Yaşamı’nda yer alan resimleri ilgiyle izledim. Çünkü gündelik yaşam kadar hiçbir ortam, bir toplumun yaşama biçimini vermez. Saraylar, aristokrasi, bir ruhi sansürden geçtiği için böylesine özgür değildir.
Kent Sakinleri’nin resimleri, zamanın önemli (mi desem?) resim yaptıran insanların sınıfını, mesleğini bize aktarıyor.
Sokak Kapısından Girince’de ev yaşamı, belki de yüzyıllardır değişmeyen bir atmosfere çağırıyor bizi. Ev içlerinin bildik görüntüleri.
Çarşı pazar resimleri de bana bütün yazılardan, yorumlardan daha fazla, o yüzyılın panoramasını sundu.
Farklılığa Saygı’nın, Hollanda’ya neler kazandırdığını okuduğunuzda, gördüğünüzde bu kavramın her ilerlemede birinci sırada yer alması gereğini unutmayacaksınız.
İnsanların dinleriyle, inançlarıyla, ırklarıyla sorgulanmadığı bir toplumda, sanatın nasıl geliştiğini görüyoruz. Bu örnekler, bize hoşgörünün yaşamımızda eksen almamız gereken kavramlardan biri olduğunu gösteriyor.
Avam Yaşamı başlığı altındaki resimlerin de benim en hoşuma gidenler arasında olduğunu söylemeliyim.
Her resmin yanındaki açıklamalar, onu algılamanızı, yüzyıl içinde bir yere oturtmanızı mümkün kılıyor.

* * *

REMBRANDT VE ÇAĞDAŞLARI sergisini mutlaka görün, bütün bu çağrışımları da gözden ırak etmeden.