Vergi ve cezadan kurtulma yolları

2013’DE uzlaşma yoluyla cezanın yüzde 99’u, verginin yüzde 87’si silindi. Vergi ceza ihbarnamesini aldığınızda, isterseniz bir dilekçe ile cezayı yarıya indirtebilirsiniz.

BİR DİLEKÇE VE CEZADA YÜZDE 50 İNDİRİM

Vergi ceza ihbarnamelerinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde, vergi dairesine bir dilekçe vererek, vergi ve cezayı Vergi Usul Kanunu’nun 376. maddesine göre, vadesinde ödeyeceğinizi bildirirseniz;
- Vergi ziyaı cezasının birinci defada yarısı indirilir. Daha sonra gelen cezaların da 1/3’ü indirilir.
- Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında ise, her defasında 1/3’ü indirilir.

PANİĞE KAPILMAYIN

Vergi ve ceza gelince paniğe kapılmayın. Ödemek isteyenlere uzlaşma yoluyla büyük indirim var!
Yapılan indirimler, uzlaşma komisyonlarına göre değişiyor.
2013 yılında vergi incelemesi sonucu kesilen vergi cezalarının; Merkezi Uzlaşma Komisyonu tarafından, ortalama olarak yüzde 99’u kaldırıldı yani silindi. Vergilerin de, yüzde 87’si silindi.
Koordinasyon Uzlaşma Komisyonu’nda, cezaların yüzde 98’i, vergilerin ise yüzde 60’ı silindi.
Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Komisyonu’nda ise cezaların yüzde 96’sı, vergilerin ise yüzde 24’ü silindi. Tarhiyat öncesi uzlaşmada da cezaların yüzde 94’ü, vergilerin de yüzde 6’sı indirildi.

UZLAŞMA NE?

Bir vergi ve ceza kesildiğinde, şahıs ya da şirketin mahkemede dava açma yoluna gitmeden, “Tamam ben bu vergi ve cezayı ödeyeceğim. Uzlaşma yolu ile pazarlık yapıp, belli bir kısmını kaldırmanızı istiyorum” anlamında başvuruda bulunmasını, idarenin de “Şu gün şu saatte gel. Karşılıklı pazarlık yapalım” demesini ifade ediyor.
Bu pazarlıkta, cezaların neredeyse tamamı, verginin de belli bir kısmı kaldırılıyor. Uzlaşılan yani kalan vergi ve cezanın vadesinde ödenmemesi, uzlaşmayı geçersiz kılmıyor.

İKİ AYRI UZLAŞMA VAR

Uzlaşma olayında; “tarhiyat öncesi” ve “tarhiyat sonrası” diye adlandırılan iki ayrı yöntem var.
1. Tarhiyat Öncesi Uzlaşma:
İncelemenin sonuçlanma aşamasında, inceleme elemanı sorduğunda veya o sormadan mükellefin talebi üzerine yapılan uzlaşmadır. Vergi ceza ihbarnameleri tebliğ edilmeden mükellef uzlaşmaya çağrılır. Komisyonda, genellikle kıdemli vergi müfettişleri vardır. İncelemeyi yapan kişi uzlaşma komisyonunda yer almaz.
2. Tarhiyat Sonrası Uzlaşma:
Vergi ceza ihbarnameleri tebliğ edildikten sonra talep edilebilen uzlaşmadır.
Bunlardan birinciyi talep eden, diğerini edemiyor. Ayrıca, belli bir sınırı aşan ve 3 milyon liraya kadar olan uzlaşmalar “Koordinasyon Uzlaşma Komisyonu”nun, 3 milyonu aşan vergi ve cezalar ise “Merkezi Uzlaşma Komisyonu”nun görev alanına giriyor.
Merkezi Uzlaşma Komisyonu; Gelir İdaresi Başkanı, başkan yardımcısı ve bir daire başkanının katılımıyla toplanıyor. Mükellef veya temsilcisi ile karşılıklı pazarlık yapılıyor. (Ayrıntılar için Bkz. Prof.Dr. Şükrü Kızılot - Av. Zuhal Kızılot, Vergi İhtilafları ve Çözüm Yolları, 23. Baskı, Ankara, 2014).

UZLAŞMADA İNDİRİM ORANI NEDİR?

Uzlaşmadaki indirimlere bakıp: “Demek ki uzlaşma olayında cezalar sıfırlanıyor ya da sıfıra yakın indiriliyor. Vergilerin de yarıdan fazlası hatta yüksek rakamlarda üçte ikisi kaldırılıyor” diye düşünmek doğru olmaz.
Tablodaki indirimler, yapılan indirimlerin ortalamasını gösteriyor. Bu da şu anlama geliyor;
- Cezaların, genellikle tamamına yakın kısmı kaldırılıyor.
- Vergilerde ise, dosyalar tek tek inceleniyor. Dosyanın durumuna göre, bazılarında vergide yüzde 3-5 ya da yüzde 10 indirim yapılıyor. Bazılarında da mükellefin haklı olma durumuna göre, yüzde 50-60 hatta yüzde 90-95 indirim yapılıyor. Sıfırlama bile olabiliyor.
Uzlaşma istenilmesi, uzlaşma olmadığı takdirde vergi mahkemelerine dava açılmasına engel değil.

YARIN: UZLAŞMA VE VERGİ MAHKEMELERİNDE DAVA AÇMA