Türkiye'nin ilk kadın muhtarı Aydın'da görev yapmış
Güncelleme Tarihi:
A.A
Oluşturulma Tarihi: Ocak 13, 2006 15:42
Türk siyasetinde geçmişten günümüze önemli rol oynayan Aydın ili, Türkiye'nin ilk kadın muhtarının yetiştiği il olarak da tarihe geçti.
Araştırmacı Yazar Ercüment Köybaşı, 1930 yılında, 1580 sayılı yasa ile Türk kadınına ilk kez belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı tanındığını, 26 Ekim 1933 tarihinde 2349 sayılı kanunla da kadınların köy ihtiyar heyetlerine ve muhtarlığa seçme ve seçilme hakkını kazandığını belirtti.
Yaptığı araştırmada, 1935 yılında yapılan ilk genel seçimde 18 kadın milletvekilinin TBMM'ye girdiğini belirten Köybaşı, bugünkü mecliste bile ulaşılamayan bu rakamı, 70 yıl öncesinin tablosunda görmenin Türk kadınının gücünden korkuyu hissetmek mi yoksa haksızlığın bir ürünü mü olduğunu, tam kestiremediğini ifade etti.
Köybaşı, şöyle konuştu:
“1935 yılında TBMM'ye Aydın'dan kadın milletvekili gönderememişiz, ama o dönemde şimdi ilçe olan Karpuzlu Köyü'nden Cumhuriyetin ilk kadın muhtarını çıkarmışız. Kadınımıza gurur veren o günlerde, 11 Aralık 1933'te Halkevi Gazetesi'nde çıkan haber 'Büyük İnkılabın İl Kadın Muhtarı Vazifen Kutlu ve Mutlu Olsun' manşetiyle verilmiş. 32 yaşında muhtar seçilen Gül Esin, yaklaşık 500 oy alarak bu görevi üstlenmiş. Demek ki o zamanın kadınları daha yürekli ve cesurmuş.”
Atatürk'ün 1920'li yıllarda kadının önemini her platformda dile getirdiğini belirten Köybaşı, kadının erkekle birlikte sosyal hayata katılması yönünde, Atatürk'ün, “endişesiz ve korkusuzca daha dürüst olarak yürüyeceğimiz yol vardır. Türk kadınını çalışmamızda ortak yapmak, hayatımızı onunla birlikte yürütmek, Türk kadınını ilmi, ahlaki, sosyal, ekonomik hayatta erkeğin ortağı, arkadaşı, yardımcısı ve koruyucusu yapmak yoludur” sözünün, Türk kadınına çok kısa sürede tüm siyasi hakları getirdiğini belirtti.
ERCÜMENT KÖYBAŞI
İzmir Mithatpaşa Teknisyen Okulu'ndan mezun olan Köybaşı, 1999 yılında DSİ 21. Bölge Müdürlüğü'nden emekli oldu.
Aydın'da yayınlanan Hürsöz, Denge, Yeni Asır ve son olarak Ses Gazetesi'nde araştırmacı-yazar olarak görev yapan Köybaşı'nın, ”Aydın'da bizi yönetenler”, “Eski kramponlar”,”Tarihteki Aydınlı gazeteciler” konularındaki bazı araştırmaları Ses Gazetesi'nde yayınlandı.
Yaptığı araştırmada, 1935 yılında yapılan ilk genel seçimde 18 kadın milletvekilinin TBMM'ye girdiğini belirten Köybaşı, bugünkü mecliste bile ulaşılamayan bu rakamı, 70 yıl öncesinin tablosunda görmenin Türk kadınının gücünden korkuyu hissetmek mi yoksa haksızlığın bir ürünü mü olduğunu, tam kestiremediğini ifade etti.
Köybaşı, şöyle konuştu:
“1935 yılında TBMM'ye Aydın'dan kadın milletvekili gönderememişiz, ama o dönemde şimdi ilçe olan Karpuzlu Köyü'nden Cumhuriyetin ilk kadın muhtarını çıkarmışız. Kadınımıza gurur veren o günlerde, 11 Aralık 1933'te Halkevi Gazetesi'nde çıkan haber 'Büyük İnkılabın İl Kadın Muhtarı Vazifen Kutlu ve Mutlu Olsun' manşetiyle verilmiş. 32 yaşında muhtar seçilen Gül Esin, yaklaşık 500 oy alarak bu görevi üstlenmiş. Demek ki o zamanın kadınları daha yürekli ve cesurmuş.”
Atatürk'ün 1920'li yıllarda kadının önemini her platformda dile getirdiğini belirten Köybaşı, kadının erkekle birlikte sosyal hayata katılması yönünde, Atatürk'ün, “endişesiz ve korkusuzca daha dürüst olarak yürüyeceğimiz yol vardır. Türk kadınını çalışmamızda ortak yapmak, hayatımızı onunla birlikte yürütmek, Türk kadınını ilmi, ahlaki, sosyal, ekonomik hayatta erkeğin ortağı, arkadaşı, yardımcısı ve koruyucusu yapmak yoludur” sözünün, Türk kadınına çok kısa sürede tüm siyasi hakları getirdiğini belirtti.
ERCÜMENT KÖYBAŞI
İzmir Mithatpaşa Teknisyen Okulu'ndan mezun olan Köybaşı, 1999 yılında DSİ 21. Bölge Müdürlüğü'nden emekli oldu.
Aydın'da yayınlanan Hürsöz, Denge, Yeni Asır ve son olarak Ses Gazetesi'nde araştırmacı-yazar olarak görev yapan Köybaşı'nın, ”Aydın'da bizi yönetenler”, “Eski kramponlar”,”Tarihteki Aydınlı gazeteciler” konularındaki bazı araştırmaları Ses Gazetesi'nde yayınlandı.