Topraktan gökyüzüne

TÜRKİYE’de seramik sektörünün öncülerinden Kale Grubu, bugün seramik, savunma ve havacılık sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Grubun Yönetim Kurulu Başkanı Zeynep Bodur, babası İbrahim Bodur’dan aldığı bayrağı taşıyor. Dünyanın 12’nci, Avrupa’nın 3’üncü büyük karo üreticisi olan, havacılık ve savunma sanayinde dünya devleriyle iş yapan grubun başındaki isim Zeynep Bodur Okyay, 23 Mayıs 2016’da babası İbrahim Bodur’un hayatını kaybetmesinden sonra yaşadıklarını ve grubun yeni dönüşüm yolculuğunu anlattı.

- Babanız İbrahim Bodur Türkiye’de sanayinin kurucularından, duayen işadamlarımızdan biriydi. Yakında vefatının birinci yılı olacak...

Babasız ilk yılımız. 23 Mayıs 2016’da kaybetmiştik. Babasızlığa alışmak çok zor. Babam rol modelimdi.

- Babanızın vefatından önce size bir vasiyeti oldu mu?

Babamın bana en büyük vasiyeti şu sözdür: “Evladım her zaman çalışırsın, para kazanmanın bin bir türlü yolu var, bir günde kazanır bir günde kaybedersin, ben sana itibar bırakıyorum, senin için en büyük miras bu, buna leke sürmeyeceksin” derdi. Bu da benim için en büyük değerdir. Babam küçükken de, “Bir baş ol da istersen soğan başı ol” derdi. “Bir şeyi tam yap, sorumluluğunu al, fark yarat” anlamında söylerdi bunu. Ve de “Sıra adamı olmayın. Ayakkabıyla şapka arasında gidip gelmeyin, varlığınızın anlamı olsun” derdi.

DÜNYA 1 ÇALIŞIYORSA BİZ 5 ÇALIŞMALIYIZ

- Zor bir yıl oldu 2016. Hem dünya hem Türkiye gündemi malum. İşleriniz bu yıl nasıl etkilendi?

Babam keşke yanımda olsa diye düşündüğüm çok oldu. Türkiye büyük badireler atlattı. Tarihimizde sanayi devrimini atlamışız, şimdi Endüstri 4.0 geldi. Genç nüfusumuz, kabiliyetlerimizle bunu yakalamalıyız. Dünya 1 çalışıyorsa biz 5 çalışmalıyız.

- Günümüze dönersek Kale Grubu seramikle başladı şimdilerde havacılık ve savunmada büyüyor. Hedefleriniz nedir?

Biz insan, tasarım ve teknoloji odaklı bir dönüşüm içindeyiz. 2 yıl önce bunu başlattık. Seramikle topraktan başladığımız yolculuk savunma ve havacılıkla gökyüzüne taşındı. 17 şirketimiz var. Kalebodur ürüne ismini vermiş bir marka. Sınav sorusu bile olmuş, “Bilmem ne kadar metreye bilmem ne kadarlık kalebodur sığar?” diye. Türkiye’nin ilk milli piyade tüfeğinden ilk turbojet motoru ve ilk İnsansız Hava Aracı’na (İHA) kadar pek çok yenilikçi projeyi hayata geçiriyoruz.

İSVEÇ VE JAPONYA BİLE SİLAHLANIYOR!

- Ülkeler silahlanıyor. Savunma alanında yatırımlar arttı. Sizin de yurtdışı bağlantılarınız var. Ama bir yandan da ülkeler içine kapanıyor, siz bundan nasıl etkileniyorsunuz?

Hiç silahlanmayan İsveç bile açıklama yaptı, savunma yatırımı yapacaklar. Japonya bile silahlanmaya başlıyor. Trump dönemiyle birlikte savunma daha önemli hale geldi. Amerika 90’dan fazla ülkeden daha fazla savunma ve silahlanmaya bütçe ayırıyor. Türkiye ateş çemberinin içinde. Milliyetçilik akımları güçleniyor. G20 toplantılarında sivil toplum bölümünde C20’ye başkanlık ettim. Dünyada 85 milyon insan göç ediyor. Meksika’dan Uzakdoğu’ya her yerde sorun var. Ülkelerde de korumacılık dönemi başladı.

- Yabancı şirketlerle işbirliğiniz etkilendi mi bu süreçten?

Etkilenmedi demek zor. Bazı şirketlerin yöneticileri Türkiye’ye gelmiyor. Yıllardır “Küreselleşiyoruz” diye başladığımız konuşmalarımızın ilk iki cümlesine koyduğumuz her şey anlamını yitirdi. Dünya büyük bir köy olacak derken, hangi noktalara geldik. Global problemler de bizi çok etkiliyor. Amerika, Çin, Rusya, Hindistan gibi büyük ülkelerin takınacakları tavrı görmeliyiz. Dileğim dünyanın itidalle hareket etmesi. Keskin söylemlerin ortadan kalkması.

 İBRAHİM BODUR GİRİŞİMCİLİK ÖDÜLÜ

- Bu yıl 60’ıncı yılınız, bir kutlamanız olacak mı?

İki kitap hazırlığımız var. Babam tüm ısrarlara rağmen hayatını yazmamıştı. Son dönemlerinde ses kaydını aldık. Hem şirketimizi anlatan, hem de babamın anılarından derlenen iki kitap hazırlıyoruz. Ayrıca 60’ıncı yılımızda İbrahim Bodur Sosyal Girişimcilik Ödülü vereceğiz.

 RAKAMLARLA KALE GRUBU

- 2016’da 1.7 milyar lira ciro yapan Kale Grubu, 2017’de yüzde 28 büyümeyi hedefliyor

- Avrupa’nın 3’üncü, dünyanın 12’inci seramik üreticisi

- Yapı kimyasallarında Avrupa’nın beş büyük üreticisi. 100 ülkede, 400’ü aşkın noktada tüketicilerle buluşuyor.

- Yüzde 100 özel sermayeli bir Türk şirketi olarak havacılık ve savunma konusunda Boeing’den Airbus’a, Lockheed Martin’den Pratt&Whitney’e kadar tüm önemli global üreticilerin iş ortağı .

LİTYUM PİL GELİŞTİRİYORUZ

- Siz savunma sanayi alanında Ar-Ge’ye büyük yatırım yaptınız. Türkiye’nin en önemli savunma projelerinden ‘Müşterek Taarruz Uçağı F35’ projesindesiniz. Dünyada bu alanda ileri teknoloji rekabeti yaşanıyor. Son noktada ne üzerine çalışıyorsunuz? Nasıl rekabet ediyorsunuz?

Küresel işbirliklerimiz var. Turbojet motordan F-35 projesine kadar pek çok önemli projede varız. Lockheed Martin’in en önemli parça üreticisiyiz. Dünyanın en önemli savunma ve havacılık projesi olan F35 projesinde 400 parça ile katkı sağladık. Böylelikle, babamın bir hayalini daha gerçekleştirmiş olduk. Merkezimizde mühendislerimiz lityum pil başta olmak üzere çok stratejik bazı işlerin geliştirilmesine çalışıyor.

- Seramik alanındaki yatırımlar da devam ediyor mu?

Geçtiğimiz yıl büyük yatırımlar yaptık. Balıkesir’de de kalekim tesisi açtık. İtalya’da tasarım fabrikamız, Kuzey Afrika Fas’ta showroomlarımız, Dubai’de açmaya hazırlandığımız showroom var. Çan’dan Çin’e kadar uzanıyoruz.

 KATLANABİLİR EV SATACAĞIZ

- Yapı sektöründeki dönüşüm için çalışmalarınız neleri kapsıyor?

Artık akıllı şehirler konuşuluyor. Biz de bunlar üzerine çalışıyoruz. Pasif evler gibi. Ayrıca 3 boyutlu yazıcılar mimarlarımızın ofislerinde ve tasarım süreçlerinde yerini almaya başladı. Dijital uygulamalarımız var artık. Banyo almadan ürünleri banyoda denemek gibi. Gelecekte 3 boyutlu yazıcıdan çıkmış kendi enerjisini üreten katlanabilir evler satacağız. Bundan 4 yıl önce, küresel bir Burada önemli olan, kaynakların doğru kullanıldığı, bulunduğu yerin koşullarına uygun ve ihtiyaçların doğru belirlendiği mekan bağımsız bir geleceği hayal edebilmek. Biz Kale’de bu ihtiyacın gerekleri konusunda Ar-Ge’ye kafa yormayı hızlandırdık.

 ZEYNEP BODUR OKYAY KİMDİR?

Zeynep Bodur Okyay İtalya Lisesi ve İTÜ İşletme Mühendisliği’ni bitirdi. Harvard Üniversitesi’nde 2 yıl yönetici yetiştirme programına katıldı. 1992’den beri çalıştığı Kale Grubu’nda 2007’de Yönetim Kurulu Başkanı oldu. İSO (İstanbul Sanayi Odası) Başkanı, İktisadi kalkınma Vakfı Başkan Vekili, TÜSİAD, DEİK, TOBB’ta aktif bir iş insanı. Bodur, evli ve bir çocuk annesi.