Rosalind Franklin'in DNA sarmalı çalışmaları

25 Temmuz 1920’de Londa’da doğan Rosalind Franklin, DNA, virüs, kömür ve grafitin yapıları üzerinde anlaşılmasında önemli katkılarda bulundu.

Rosalind Franklin, en çok DNA'nın X-ray kırılımlarının görüntüleri çalışmasıyla tanındı. Bu çalışması DNA iki sarmalın temeli oldu. Rosalind Franklin'in elde ettiği veriler daha sonra Crick ve Watson tarafından geliştirilen DNA yapısında birebir kullanıldı.

Rosalind Franklin, DNA üzerindeki çalışmasını bitirdikten sonra tütün mozaik virüsü ve polio virüsler üzerine çalışmalar yaptı.

Rosalind Franklin, 1958'de zatürre ve takiben karsinomatozis ve yumurtalık kanserinden hayatını kaybetti.

HURRİYET.COM.TR'DE BUGÜN EN ÇOK OKUNAN GALERİLER

Rosalind Franklin Hayatı

İngiliz Yahudi bir ailesi olan Rosalind Franklin'in babası Ellis Arthur Franklin bir bankacıydı. Rosalind Franklin beş çovuklu ailenin ikinci çocuğuydu.

Rosalind Franklin, 1945'te Cambridge Üniversitesi'nden fiziksel kimya dalında doktora derecesi aldı. 1947-1950 yılları arasında Paris'te Jacques Mering ile birlikte Devlet Kimya Hizmetleri Merkez Laboratuvarı'nda X ışınları kırınımı yöntemi üzerinde çalışan Rosalind Franklin'in bulduğu yöntemle bir maddenin atomlarına X ışınları kullanarak bakıldığında onların kristal yapısını görülebiliyordu.

Rosalind Franklin, bu çalışmaların etkisiyle, ısıtılan karbonlarda grafit oluşumundan kaynaklanan yapısal değişiklikleri araştırarak kok kömürü sanayii ve atom teknolojisi açısından değerli bulgular elde etti.

1951'de yeniden İngiltere'ye dönen Rosalind Franklin, burada Fransa'da öğrendiği X ışınları kırınım yöntemini kullanarak DNA'nın yoğunluğunu, sarmal biçimini ve başka önemli özelliklerini saptadı.

Ancak o dönemde bilim kadınlarının çok fazla ön plana çıkmaması ve kadınlara önyargıyla bakılması nedeniyle Rosalind Franklin ile aynı dönemde DNA üzerinde çalışmalar yapan ve Nobel Ödülü alan James Watson ve Francis Crick, çalışmalarına öncülük eden kişi olarak Franklin'den çok yine DNA üzerinde çalışan Maurice Wilkins'in adını andılar.

Rosalind Franklin, 1953 - 1958 yılları arasında çalışmalarını Londra'daki Brickbeck Laboratuvarları'nda sürdürdü. Buradaki çalışmaları sırasında artık kömür üzerinde yaptığı çalışmaları tamamlamıştı.

Yeni görev yerinde Rosalind Franklin, tütün mozaik virüsünün moleküler yapısını inceliyordu. Bu virüsteki ribonükleik asitin (RNA), virüsün ortasındaki boşlukta değil, protein bölümü içinde bulunduğunu ve gelişmiş canlıların DNA'sında olduğu gibi ikili değil, tek kollu sarmal olduğunu gösteren çalışmalara katıldı.