Güncelleme Tarihi:
Türkiye Futbol Federasyonu (TFF), Trendyol Süper Lig'in 32. haftasından lig sonuna kadar haftanın kritik maçlarında yabancı Video Yardımcı Hakemi (VAR) uygulamasının başlayacağını duyurdu.
TFF'nin resmi internet sitesinden konuya ilişkin yapılan açıklamada, "Türkiye Futbol Federasyonu'nun UEFA ve Avrupa'nın 5 ülke federasyonu ile görüşmeleri sonucunda, Trendyol Süper Lig'in 32. haftasından lig sonuna kadar haftanın kritik maçlarında yabancı Video Yardımcı Hakemi (VAR) görevlendirilecek. TFF tarafından sadece Avrupa'nın üst düzey liglerinden olan; İtalya, İspanya, Almanya, Hollanda ve Portekiz futbol federasyonlarına yapılan Video Yardımcı Hakemi (VAR) talebi, ilgili ülke federasyonları tarafından kabul edildi. Yabancı Video Yardımcı Hakeminin (VAR) görev yapacağı müsabakalarda iletişim dili Türkçe ve İngilizce olacak. Bu nedenle; Video Yardımcı Hakemin (VAR) yanında İngilizce iletişim kurabilen AVAR, AVAR 2 ve VAR Destekçisi (VAR Support) görev yapacak" ifadeleri kullanıldı.
Eski hakemler Mustafa Kamil Abitoğlu, Metin Tokat ve Serkan Çınar, TFF'nin kritik maçlarda yabancı Video Yardımcı Hakem (VAR) uygulamasını yorumladı.
MUSTAFA KAMİL ABİTOĞLU:
“TFF, GÖREVDE KALMAK İÇİN TÜM DÜĞMELERE BASMIŞ DURUMDA”
Bu karara şaşırdım. Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Başkanı görevde kalmak için tüm düğmelere basmış durumda. Çünkü birkaç takım hariç diğer takımlar Federasyon’un istifa etmesini istiyor. Alt liglerde de Federasyon’un gitmesini isteyen takımlar var. Yabancı VAR hakem konusunu bütün kulüplerimiz istiyordu. Çünkü TFF’nin yönetim şeklinden dolayı ülkedeki spor ikliminde güven ve saygı ortamı kalktığı için adaletli bir ortamın olmadığını düşünüyorlar. Alınan bu kararı normal karşılıyorum ama bu kararı neden şimdi alıyorsun, daha önce neden almadın? TFF, daha önce yabancı hakem konusunu kesinlikle düşünmediklerini söylemişti. Şimdi ne oldu da 32.haftada yabancı VAR hakemleri görevlendiriyorsun? Bu sağlıklı bir durum değil. TFF, görevi bırakmak istemiyor ve gitmemek için elinden geleni yapıyor. Ayrıca TFF, açıkladığı seçim tarihinin kulüpler tarafından kabul görmesi için bunu yapıyor olabilir.
“YABANCI VAR HAKEMLERİNİN TARTIŞMALARA ÇÖZÜM OLACAĞINI DÜŞÜNMÜYORUM”
Yabancı VAR hakemlerinin tartışmalara bir çözüm olacağını düşünmüyorum. Bu kararın sağlıklı olacağını zannetmiyorum. Yine de hakem arkadaşlarımız sanki VAR yokmuş gibi maç yönetmeye döner, kendilerini VAR’a teslim etmezlerse bir nebze faydalı olabilir. Avrupa’da görev yapan VAR hakemleri, çok spesifik bir şey olmadıktan sonra zaten çok fazla karışmıyorlar. O da sahada görev yapacak hakemin yeteneğine kalmış bir şey ama şu ortamda öyle bir hakem yönetimi beklemiyorum. Hakemlerimiz, moral ve motivasyon olarak şu an dipte. VAR’daki yabancı hakemlerin faydalı olması için sahadaki hakem arkadaşlarımızın performans olarak çok iyi olması lazım. O yüzden TFF’nin bu uygulamada başarısız olacağını düşünüyorum. TFF, kendisinin istifa etmesini isteyen kulüplerin ağzına bir parmak bal çalmak istiyor. Ayrıca takımlara sempatik görünmek istiyor. Bunun başka bir amacı yok, o yüzden başarılı olacaklarını düşünmüyorum.
METİN TOKAT:
“TEK SUÇLU HAKEMLERMİŞ GİBİ BİR ALGI VARDI. O YÜZDEN…”
Bu kararı daha önce Kulüpler Birliği istediği için kulüplerden gelen talepler üzerine Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) böyle bir karar aldı. Son haftalarda sadece kritik maçlarda yabancı VAR hakemlerinin görevlendirileceği söyleniyor ama oyun oynanırken kuralın değişmesi ne kadar doğru? Çok tartışılacak şeyler var burada ama hakemlerimiz yıpranıyordu ve Türk futbolundaki tek suçlu hakemlermiş gibi bir algı vardı. O yüzden bir yerde hakemlerimizin adına seviniyorum. Bundan sonra hiç olmazsa hakemlerimiz ve VAR hakemlerimiz tartışılmayacak.
“BU KARAR SIKINTILI FUTBOL ATMOSFERİNİ DEĞİŞTİRMEZ”
Bu kararın sıkıntılı futbol atmosferini değiştireceğini sanmıyorum. Yarın bir gün bu konuyla ilgili de bahane bulurlar. Aynaya bakıp hatayı kendinde arayan kimse yok. Çünkü sadece karşımızdaki hatalıymış gibi bir algı ve oluşum var. Hakemlerimizin bu süreçte daha az yıpranacağı hususunda biraz rahatladım ama genel olarak bakarsak hem Türk futbolu hem de Türk hakemleri için de bu karar çok doğru değil. Bu karar devre arasında alınabilirdi. Bunun haricinde VAR ve AVAR’da yabancı dil problemi çıkabilir. VAR hakemi, sonuçta yabancı dil konuşacak. VAR’ın yanına İngilizce bilen Türk hakemlerden koyacaksın. Şüpheci bir toplum olduğumuz için yarın bir gün ‘birbirlerini yanlış yönlendirdiler’ gibi tartışmalar yaşanabilir. Yani yine tartışma bitmeyecek diye düşünüyorum.
SERKAN ÇINAR:
“BU KARAR FUTBOLUMUZA NE KATKI SAĞLAYACAK?”
VAR hakeminin yabancı olması futbolumuza ne katkı sağlayacak? Hakemlerin bu karardan haberi yok. Gelen yabancı VAR hakemleriyle mevcut VAR kadrosundaki ve sahadaki hakemler beraber görev yapacak. Daha öncesinde bir planlama olmadığı için bunlar nasıl iletişime geçecekler? Burada iletişim, eğitim ve teknolojiyi kullanım önemli. İletişim ne kadar iyi olursa VAR’daki performans daha iyi oluyor. Mesela sahadaki hakemlerimizden biri yabancı dil bilmediği için FIFA hakemi yapılmamıştı. Yabancı dil bilmeyen sahadaki hakemle VAR’daki yabancı hakem arasında nasıl bir iletişim olacak? O zaman o noktada aracılar kullanılacak. VAR’daki aracılar, yabancı hakemden duyduklarını sahadaki hakeme aktarmaya çalışacak. Kulaktan kulağa bir iletişim olacağı için çok fazla risk var.
“SEZON BAŞINDA ‘KADROYU GÜÇLENDİRDİK’ DEMİŞLERDİ AMA ŞİMDİ VAR HAKEMİ İTHAL EDİYORUZ”
Bence VAR hakeminden önce VAR operatörünün getirilmesi gerekiyor. Mevcut durumdaki VAR operatörlerimiz çok iyi değiller. VAR operatörleri, deneyimli ve profesyonel olursa birçok görüntüyü çok daha iyi açılardan ekrana getirebilir. Ayrıca stadyumlardaki kameraların konumlanmış açıları da çok önemli. Mesela Alanyaspor’un sahasındaki kamera gol çizgisinin tamamını görmüyor. Sen dünyanın en iyi VAR hakemini ve operatörünü de getirsen, kameranın görmediği yerde nasıl bir karar verilecek? Gelen yönetimler, plan ve program yapmadan geliyor. TFF’nin bir planlama yapması gerekiyordu. Şimdiki TFF’nin görevde olduğu 2 yılda VAR kadrosu daha da tecrübesiz hale geldi. Sezon başında ‘kadroyu güçlendirdik’ demişlerdi ama şimdi VAR hakemi ithal ediyoruz.
“ÇOĞU HAKEMİN PSİKOLOJİSİ SAĞLIKLI DURUMDA DEĞİL”
Bu hafta yabancı VAR hakemlerinin görev yapacağı 3 maçı neye göre belirlediniz? Fenerbahçe ve Galatasaray, çekişmeli gittiği için onların durumunu anlayabiliyoruz ama Ankaragücü ve Gaziantep FK’nın maçları için ne diyeceksiniz? Kasımpaşa-Konyaspor ile Beşiktaş’ın maçı daha mı önemsiz? Beşiktaş, şimdi çıkıp doğal olarak kendi maçlarına neden yabancı hakem atanmadığını soruyor. Konyaspor, ‘Ben de küme potasından kurtulmak istiyorum. Ankaragücü ile aynı durumdayım’ diyebilir. Kasımpaşa, ‘Avrupa’ya gitmek için Beşiktaş ile yarışıyorum’ derse ne olacak? Bu maçlar önemsiz mi? Şu an mevcut kadrodaki hakemler, önemli maçlarda görev almak istemiyorlar. Çoğu hakemin şu an psikolojisi sağlıklı durumda değil. Büyük sıkıntılar var. Detaylı ve kapsamlı bir şekilde yapılanma lazım. Hakemliğin geldiği nokta maalesef bu. Gelen yabancı hakem ülkemizdeki herhangi bir kriteri bilmeden buradaki hakem arkadaşıyla hangi prosedüre göre görev yapacak? Onun için de riskli ama yabancı hakem görevini yapıp ülkesine dönecek. Burada kalan hakemler için bu sefer ‘orada İngilizce olarak şöyle söyledi ama tercüme eden farklı aktardı, manipüle etti’ diyecekler. O yüzden alınan bu ‘yaptım, oldu’ tarzındaki kararı ‘cahil cesareti’ olarak adlandırıyorum.