Güncelleme Tarihi:
Spor Hukuku Uzmanı Avukat Gurur Gaye Günal, sporda şiddet olaylarının önlenmesi için İçişleri Bakanlığınca hazırlanan ve 81 ilin valiliklerine gönderilen genelgeyle ilgili "Özellikle, güvenlik kamerası ile elektronik bilet uygulaması ve statlarda alkol alım-satım-kullanımına ilişkin talimatlar, Avrupa'da belirli ülkelerde başarıyla uygulanan ve çok olumlu sonuçlar doğuran uygulamalar olup, bunların ülkemizde de uygulanacak olması büyük önem arz etmektedir" dedi.
Günal, yaptığı açıklamada, Türk sporunda yaşanan şiddet olaylarının son yıllarda büyük artış göstermesinin, 6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesi Hakkında Kanunu'nun yanında, uygulamaya yönelik başkaca uygulama ve düzenlemelerin yapılması mecburiyetini doğurduğunu belirtti. Bu mecburiyet doğrultusunda Gençlik ve Spor Bakanlığının çalışmalara hız verdiğini ve pek çok faaliyette bulunduğunu anlatan Günal, "Medyanın ve spor kamuoyunun bilgilendirilmesini amaçlayan toplantılar ve geçtiğimiz günlerde yapılan Spor Müsabakalarının Güvenliği Çalıştayı, bahse konu çalışmaların somut örneklerindendir" diye konuştu.
Günal, son olarak sporda şiddetin önlenmesi için İçişleri Bakanlığınca statlarda alınacak güvenlik önlemlerine ilişkin bir genelge hazırlandığını ve bu genelgenin 81 ilin valiliklerine gönderildiğini vurgulayarak, sözkonusu güvenlik genelgesinde spor güvenlik kurulları, il emniyet müdürlükleri, federasyonlar ve Spor Genel Müdürlüğüne ayrı ayrı görevler verildiğini ifade etti.
Dikkat edilmesi gereken hususlar
"Ancak, her ne kadar bahse konu genelge, sporda şiddetin önlenmesini sağlamak için atılmış somut bir adım olarak karşımıza çıksa da içeriğinde ve uygulanmasında eleştirilebilecek ve dikkat edilmesi gereken bazı hususları da beraberinde barındırmaktadır" diyen Günal, şöyle devam etti:
"Örneğin, bahse konu genelgede yer alan 'Müsabakalarda çıkan olaylarda gaz el bombaları ve gaz fişekleri kullanılmamasına özen gösterileceği' şeklindeki talimat maddesi, alkol denetiminde promil sınırının açıkça belirtilememiş olması ve kolluk kuvvetlerine talimatın uygulanmasında çerçevesi net belli olmayan geniş takdir hakkının verilmiş olması uygulamada birtakım sıkıntıları da doğurabilecek mahiyettedir. Nitekim, talimatta kullanılan 'gaz-el bombaları ve gaz fişeklerinin kullanılmamasına özen gösterileceği' ibaresi, gaz bombaları ve gaz fişekleri atılmasının katı kurallara tabi tutulmayacağı, bilakis bu hususlar bakımından kolluk kuvvetlerine takdir hakkı tanındığı, ancak görevlilerin bu yetkileri kullanırken dikkatli olması gerektiği anlamına gelmektedir. Oysa ki hangi durumlarda gaz bombası ve fişekleri kullanılabileceğine ilişkin detaylı bir düzenlemeye yer verilmesi, statların fiziki yapısı, kişilerin sağlığı ve güvenliği gibi hususlar göz önüne alındıgında hukuk devleti ilkesinin bir gereğidir. Zira sınırı ortaya konulmaksızın artırılan yetkilerin aşırı kullanımında hak mağduriyetlerinin doğabileceği aşikardır”
Gaz bombalarının ve fişeklerinin kullanımına ilişkin bir düzenleme yapılırken, bu hususa ilişkin yetkilerin daha detaylı ve somut biçimde belirlenmesi çıkabilecek sorunların önüne geçilmesi bakımından daha sağlıklı bir çözüm getirebileceğini ifade eden Günal, şöyle devam etti:
“Kaldı ki ülkemiz stadyumlarının fiziki şartları, stadyum içindeki kalabalık ve benzeri gibi hususlar nazara alındığında, gaz bombası veya fişekleri atılarak önlenmesi amaçlanan sonuçlardan daha ağır sonuçların meydana gelmesine sebebiyet verilebileceği ihtimali de dikkate alınması gereken bir husustur. Özetle gaz bombası ve gaz fişeklerinin kullanımına ilişkin olarak kullanılan 'özen gösterme' ibaresi yetersiz ve detaysız olup, bu konuda daha belirgin ve tarafların hangi hallerde bu yaptırıma maruz kalabileceklerinin açıkça belirtildiği bir sınır çizilmelidir. Bir diğer husus ise statlara alkol, uyuşturucu ve uyarıcı madde etkisinde olduğu anlaşılan taraftarların girişine
ilişkin olan maddedir.Burada taraftarın itirazı üzerine alkol ölçer ile ölçüm yapılabileceği belirtilmiş ancak promil sınırının ne olduğu açıkça belirtilmemiştir. Bununla birlikte uyarıcı ve uyuşturucu maddelerin de alkol
ölçer ile tespit edilemeyeceği hususu göz ardı edilmiştir.Bu da detaylandırılması gereken bir diğer husustur."
Günal, genelge kapsamında müsabaka öncesi, sırası veya sonrasında başta tribünler olmak üzere spor alanı dışında veya yakın çevresinde ideolojik ve siyasi propaganda amaçlı kanunsuz eylemlere yönelik önlemlerin alınacağı yönünde bir madde bulunduğunu, bu maddeyle de siyasetin her ne şekilde olursa olsun statlardan uzaklaştırılmasının hedeflendiğini bildirdi. Kuralın tüm kitleler açısından eşit uygulanması halinde, adil bir uygulama ile temiz sporu beraberinde getireceğini dile getiren Günal, burada uygulayıcıların tarafsız, adil ve eşit davranmasının büyük önem taşıdığına dikkati çekti.
Elektronik bilet ve güvenlik kamereları
Günal, elektronik bilet ve güvenlik kameraları ile ilgili düzenlemelerin ise oldukça yerinde olduğunu ve uzun zamandan beri yapılması hedeflendiğini kaydetti. Bu uygulamalar ile hem güvenliğin sağlanması hem de yasal düzenlemelerin uygulanabilmesi daha mümkün hale gelebileceğinin altını çizen Günal, şöyle konuştu:
"Sporda şiddetin önlenmesini amaçlayan bahse konu genelge ile amaçlanan hususlardan biri de, şüphesiz ki ülke sporunun marka değerinin korunmasıdır. Tribün faaliyetlerinin ve çeşitliliğinin spordaki marka değerinin artıran faktörlerin başında geldiği ve birçok Avrupa ülkesinde de bu hususa oldukça önem verildiği unutulmamalıdır. Dolayısıyla yapılan düzenlemelerle aynı zamanda, sporun branşlara ilişkin marka değerinin korunmasının amaçlandığı da dikkate alınarak, marka değerini artıran tribün faktörüne ilişkin düzenlemelerin, daha hassas bir şekilde uygulanmasına özen göstermek büyük bir önem arz edecektir. Ancak bazı nedenlerle eleştirilebilecek birtakım yönleri olsa dahi söz konusu genelgenin temelde, sporda şiddetin önlenmesi konusunda atılmış büyük bir adım olduğu gerçeği de yadsınamaz bir husustur. Özellikle güvenlik kamerası ile elektronik bilet uygulaması ve stadlarda alkol alım-satım-kullanımına ilişkin talimatlar, Avrupada belirli ülkelerde başarıyla uygulanan ve çok olumlu sonuçlar doğuran uygulamalar olup, bu uygulamaların ülkemizde de uygulanacak olması büyük önem arz etmektedir."