36 saatte Krakow
Krakow’u gezerken karşılaştırmalardan kaçınmak mümkün değil. Tarihi bölgenin ana meydanında çift kuleli, görkemli bir tarihi kilise yükseliyor.
Çevresi kafeler, restoranlarla çevrili. Tıpkı Prag’daki gibi, fakat bu daha büyük. Nehrin kıyısındaki tepenin üstüne yerleştirilmiş şatoya ne demeli? Tıpkı Budapeşte’deki gibi, fakat daha eskisi. Gecenin nabzı barlar, kulüplerde atıyor. Tıpkı Berlin gibi, fakat daha nezih. Nobel ödüllü şairlerin, Polanski ve Wajda gibi ünlü sinemacıların çıktığı bu kültür şehri şimdilerde yeniden keşfediliyor.
16.00
Parkta yürüyüş
Krakow’un tarihi merkezinde önemli yapılar yürüyüş mesafesinde. Bitki zenginliğiyle arboretumu andıran Planty Park semti çevreliyor. Plany’den kısa bir yürüyüşle Wawel Tepesi’nin etrafındaki üç kilometrelik diğer manzaralı yola ulaşabilirsiniz. Vistula Nehri’nin yanı başında yükselen saray ve katedral karşınıza çıkacak yapılar. Tepeyi aşıp, arkasındaki nehir kıyısına ulaşın. Yeşilliklerin ardında sizi Laetus Bernatek tasarımı, çelik kemerli yaya köprüsü bekliyor. Kazimierz ve Podgorze semtleri bu köprüyle birbirine bağlanıyor.
18.00
Zihninizi özgürleştirin
Çağdaş Sanat Müzesi’nin (MOCAK) girişine yerleştirilen ‘Sanat Özgürlük Getirir’ heykeli, kent yakınındaki Nazi toplama kampı Auschwitz’in meşhur tabelasına bir nazire... İki yıl önce sanayi bölgesi Podgorze’de açılan müzenin geniş camlı galerilerinde provokatif sanat ürünleri sergileniyor. Tomasz Bajer’in birebir ölçüde yaptığı Guantanamo Hapisanesi hücresi gibi... Daha eğlenceli eserler görmek istiyorsanız Charlotte Beaudry’nin kadınların cinsel kışkırtıcılık araçlarını ele aldığı ‘Temptress’ başlıklı resim, heykel ve videoları 29 Eylül’e kadar sizi bekliyor (mocak.com.pl).
20.30
Leh lezzetleri
At Restauracja Pod Baranem’nin dekorasyonu, duvarlarındaki yağlıboya tablolar kitsch çağrışımları yapsa da mönüsü Leh mutfağının gerçek klasikleri. Şaşırtıcı tondaki morumsu şalgam ya da krema kıvamındaki leziz mantar çorbasıyla başlayın yemeğinize. Çorbanızın kâsesi çıtır kabuklu ekmek, ısırabilirsiniz. Sonra peynirli mantı (pierogi ruskie) ya da tarçınlı elma sosuyla sunulan dilimlenmiş ördekle devam edin. İki kişi ortalama 60 TL ödeyeceksiniz (podbaranem.com).
23.00
101 çeşit votka
Tarihi bölge geceleri barlar, kafelerle ışıl ışıl. Yerel içkileri tatmak istiyorsanız Wodka Cafe Bar’a uğrayın. Mönüdeki tüm votka çeşitlerini denemeniz imkânsız, sayıları 100’ü aşıyor. Sindirime de yardımcı olan cevizli votkayla başlayın tadıma (4 TL). Ardından elmalı tatanka’yı (7 TL) deneyin
(wodkabar.pl).
10.00
Sanatın sesi
Polonya sanatının yüzyıllar içindeki gelişimini gözlemleyebileceğiniz sanat turuyla başlayın güne. Ana meydanın ortasındaki tarihi giysi pazarı artık Ulusal Müze. Üç yıl önce müzeye 19’uncu Yüzyıl Polonya Sanatı galerisi eklendi (muzeum.krakow.pl). 1950 sonrası uluslararası platformda ses getiren Krakow çıkışlı grafik sanatçıların ürünlerini Galeria Plakatu Krakow’da görebilirsiniz. Wieslaw Walkuski’nin çizgileri özel bir dikkati hak ediyor (cracowpostergallery.com). Turunuzu deneysel eserlere yer veren, geniş kapsamlı sergileriyle tanınan Bunkier Sztuki Contemporary Art Gallery’de noktalayabilirsiniz. Şimdilerde Boleslaw Chromry’nin, endüstriyel atıklarla yaptığı heykel ve resimlerle tarihe geçen Marian Kruczek’in anısına açtığı bir sergi var galeride (bunkier.art.pl).
13.30
İnekler ve kekler
Love Krove’da inekler kutsal hayvanlar! Birkaç yıl önce açılan restoranın duvardan duvara resimleri, sıradışı malzemelerle yapılmış kat kat burgerleri çok popüler. Şalgamlı, ızgara ananas ve peynirli burger (10 TL), bir tabak çıtır patates kızartması (2 TL) sipariş edin (Ulica Jozefa No: 8). Çıkışta tatlı için topkek meraklısı bir Chicago’lu tarafından açılan Cupcake Corner’ı deneyin. Damağınızı her gün değişen topkek mönüsüyle şenlendirin. Kekler 4 TL (cupcakecorner.pl).
16.00
Tarih dersi
Şu günlerde kentin en dikkat çeken yapısı aynı zamanda en hüzünlü öykülerin mekanı. Schindler’in Listesi filmine konu olan Oskar Schindler’in emaye fabrikası günümüzde bir müze. Üç yıl önce fabrikada Krakow Kent Tarihi Müzesi’nin işbirliğiyle yeni bir sergi salonu açıldı. ‘1939-1945 Nazi İşgalindeki Krakow’ sergisinde Yahudi gettosunun oluşturulması ve buradakilerin daha sonra toplu olarak toplama kampına gönderilmeleri süreci fotoğraflarla anlatılıyor (mhk.pl).
20.00
Pierogi şöleni
Pierogi damak anlamına geliyor, fakat Leh mutfağında mantının adı. Pierozki Vincenta’da meyvelinin porsiyonu 10, kıymalının 24, sebzelinin 22 TL. Van Gogh esinli dekor kadar ‘Yıldızlı Gece’ tablosunun duvara uyarlanmış röprodüksiyonu da mekânı güzelleştiriyor. İsterseniz mönüdeki iki düzine pierogi seçeneğini birbirine karıştırabilirsiniz. Örneğin porsiyonu 8 TL’den peynirli ve cevizliler çok leziz. Tereyağı, krema sosu ücretsiz (kazimierz.uvincenta.pl).
22.00
Terzi gibi bar
Kentin en güzel barları Kazimierz, yani tarihi Yahudi Mahallesi’nde. Sıcak gecelerde Mleczarnia bira bahçesi (mle.pl), karşısındaki bohem kafeler en canlı günlerini yaşıyor. Semtin ana meydanı Plac Nowy yakınlarındaki Singer barın kaldırıma dizilen tüm masaları dikiş makinelerinden yapılmış (Ulica Estery No: 20). Eğer Krakow’un yaz akşamı size serin gelirse Alchemia’ya geçin. Bardakların tavana asıldığı barda, mumlarla aydınlatılan masalardan birine oturun, tavandan sizi gözetleyen doldurulmuş timsaha göz kırpın (alchemia.com.pl).
24.00
Mavi minibüste sosis
Kentin en popüler sokak yiyeceği zapiekanka. Mantarlı, peynirli pizzaya benzeyen zapiekanka’nın en lezizini Plac Nowy’deki büfelerde tadabilirsiniz. İçlerinde en iyisi Endzior (endzior.eu). Eğer gece geç saatte atıştırmak isterseniz mavi minibüsü bulmalısınız. Her akşam Blich ve Grezegorzecka semtlerinin arasındaki Hala Targowa’nın (Hal Binası) karşısındaki yüksek demiryolunun altına park ediyor. Kar beyazı önlüklü iki aşçı, minibüsün yanındaki ızgarada saat 03.00’e kadar sosis pişiriyor. Porsiyonu 5 TL’ye sattıkları sosisler öylesine leziz ki şöhretleri şehrin dışına taşmış.
11.00
Tuzda sanat
Tarihi merkezin neredeyse her köşesinde mavili beyazlı seyyar tezgâhlarda obwarzanek (Leh simiti) göreceksiniz. Bir simit kapın, Wieliczka trenine atlayın. Merkeze 12 kilometre uzaklıktaki bu küçük köy, ortaçağın en büyük tuz madenlerinden birine sahip. Madenciler yerin altında ölümden korkup tanrıya sığınmışlar, tuz galerilerine şapeller, dini içerikli rölyefler, büstler, heykeller yapmışlar. Sanat eserleriyle Wieliczka Madeni, Polonya’dan UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren ilk yerlerden biri. Nemden heykeller tehlikeye girince uzun yıllar kapalı kalmıştı, şimdilerde açık, galerileri gezerken gözlerinize inanamayacaksınız (kopalnia.pl).
Nasıl gidilir
Ağustosun üçüncü haftasında Polonya Havayolları (LOT), İstanbul’dan Krakow’a 1072 TL’den başlayan fiyatlarla direkt gidiş-dönüş uçuyor. Aynı firmanın aktarmalı gidiş-dönüş uçuşları 670 TL’den başlıyor.