Güncelleme Tarihi:
Geçmişte A Milli Futbol Takımının da spor hekimliğini yapan Prof. Dr. Burhan Uslu bilinçsiz ve ağır yapılan spora karşı uyarıyor: "Spor iki ucu keskin bir bıçak. Doğru kullanırsanız çok faydalı olabilir ama eğer bilinçsizce kullanırsanız, ağır yaparsanız bıçağın diğer tarafı ölüme kadar götürebilir."
Â
GENÇLERDE KALP KRİZİ DAHA ÖLÜMCÜL
Â
Â
"HASTALIK AĞIR SPOR ESNASINDA ORTAYA ÇIKIYOR"
SPOR SALONLARINDA DOKTOR BULUNMALI MI? |
ANİ ÖLÜMLERİN YARISININ SORUMLUSU AĞIR SPOR
Ani ölümlerin %45 oranında daha fazla ağır egzersiz döneminde geliştiği belirlenmiş. Bu ölümler sık ve düzenli egzersiz yapanlarda az, sakin hayat tarzı sürdürenlerde daha fazla tespit ediliyor.
Sporda ani ölümlerin nedenleri:
1. Travmalar
• Kafa travmaları
• Abdominal travmalar
2. İlaçlara bağlı ölümler
3. Hematoloji nedenli ölümler
4. Hipovolemi ve elektroit imbalansına bağlı ölümler
5. Hipertermi (ısı çarpması)’ye bağlı ölümler
6. Kardiyak sebepli ani ölümler
Kardiyak nedenle olan ani ölümler, çoğunlukla darbeye bağlı olmayan, zorlu olmayan, açıklanamayan ve 6 saat öncesine kadar normal sağlıklı bir kişinin egzersiz esnasında veya hemen sonrasında kalbin durmasi sonucu aniden ölmesidir.
Ani kardiyak ölüm (A.K.Ö.) sıklığı düşük gibi görünse de sporcularda bütün travmatik olmayan ölümlerin %30’unu oluşturmaktadır.
Â
GENÇLER NEDEN DAHA ŞANSSIZ
Â
Kardiyoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Türker Baran kalp krizinde gençlerin yaşlılara göre daha şanssız olduğunu belirtiyor: "Çünkü yaşlandıkça damarlar arasında ‘köprü damarları’ oluşmaktadır. Bu durumda kalp, herhangi bir damar tıkanmasında diğer damardan kan alarak beslenmeye devam edebilmektedir. Gençlerde böyle bir yapı oluşmadığı için krize hazırlıksız olan kalp aniden durup, ölüme sebep verebilmektedir. Kişiyi hayatta bırakan bu ortamlar 50 yaşından sonda gelişmektedir. Ancak gençlerin kalbi buna hazır olmadığı için kriz ile birlikte ölüm ortaya çıkmaktadır. Kalp krizi olduğu zaman 50 yaşındaki bir insan hastaneye yetiştirilebilirken, genç bir kişi hastaneye ulaştırılamadan hayatını kaybetmektedir. Çünkü yaşlıları hayatta bırakan kalbi krize hazırlayan köprü damarları gençlerde bulunmamaktadır. Gençler arasında kalp krizine neden olan bir başka etken de uyuşturucu kullanımı. Kokain, marihuana ya da hap gibi maddeler, kalp krizinin en önemli nedenlerinden biri. Özellikle kokainin direkt kalp krizine neden olan bir etkisi var. Sigara ve alkol gibi kola tüketimi de gençler arasında çok yaygın. Kola, kalp hızını olumsuz yönde etkileyen bir içecek. O nedenle tüketiminin minimuma indirilmesini öneriyoruz."
Â
Uzmanlar yine de tüm tehlikelere rağmen kişinin spor yapmaktan vazgeçmemesi gerektiğinin altını çiziyor. Yapılacak, basit bir inceleme, kalp sağlığının durumunu, aktif spor yapılmasına engel bir durum olup olmadığını ortaya çıkarmaya yetecektir. Spor esnasında ani ölüm riskinin belirlenmesinde klasik fizik muayene bulgularının, rutin kan biyokimyasının değerlendirilmesi dışında istirahat EKG’si, egzersiz testi ve ekokardiyografi çok önemlidir. İstirahat EKG’sinde normal dışı değişiklikler bulunan kişiler mutlaka ekokardiyografi ile egzersiz testlerine yönlendirilmeliler. Spor uzun ve sağlıklı bir yaşam için vazgeçilmez bir gerekliliktir.
Â
DOÄžUMSAL KALP HASTALIKLARI DA SPORCULARI TEHDÄ°T EDÄ°YOR
Sporla yoğun olarak uğraşanlarda diğer insanlardan farklı olarak doğumsal koroner arter anomalileri de ölüm nedeni olarak üst sıralarda yer almaktadır. Otuz beş yaşın altında ise önde gelen ölüm sebebi ‘hipertrofik kardiyomiyopati’ adı verilen, kalp kasındaki simetrik olmayan kalınlaşma ile oluşan rahatsızlıklardır. Sağ kalbi tutan ve ilk belirtisi hayatı sonlandıran bir ritim bozukluğu olan aritmojenik sağ kalp displazisi de egzersizi sırasındaki kayıpların önde gelen nedenlerinden birisidir. Yine sessiz kalmayı becerebilmiş kalp kapak hastalıkları, kimi zaman gribe benzer genel yakınmalardan başka bulgu vermeyen ancak kalp kaslarında ileri derecede yetmezlikler meydana getiren kalp kası iltihaplanmaları, miyokarditler ve kardiyomiyopatiler, sağlıklı olduğu düşünülen bireylere egzersiz sırasında kötü sürprizler yaşatabilmektedir.
                Â
Â
Â