Renkleri sarı-lacivert, amblemi Kartal'dı
Güncelleme Tarihi:
Tarihçi yazar Tuğrul Yenidoğan’ın Futbol Extra dergisi için yaptığı araştırma, üç büyük kulübün tarihiyle ilgili ilginç yönleri ortaya koyuyor. Özellikle Galatasaray’ın renkleri ve amblemiyle ilgili iddialar oldukça çarpıcı. Beşiktaş’ın bir Çerkez ve akraba kulübü olduğuyla ilgili iddialar da dikkat çekici.
Ali Sami Yen anılarında anlatıyor
“Galatasaray sarı-kırmızı renkleri kabulünden önce sarı-lacivert formalarla maçlara çıkmıştır ve 1906 liginde de sarı-lacivert renklerle mücadele etmiştir. Ve yine ilk logosu da ‘Kartal’ amblemidir. Ne hikmetse sarı-lacivert renklerin varlığının üzeri örtülüvermiş, bir şekilde evrime uğratılarak zaman içinde sarı-siyah renklere dönüştürülmüştür. Galatasaray kulübünün bir numaralı kurucusu Ali Sami (Yen) Bey 1929 yılında yayınladığı anılarında, kurdukları takım için kırmızı-beyaz renkleri seçtiklerini, ancak Türk olduklarının anlaşılmasından çekinerek bu renklerden vazgeçtiklerini ve maçlara sarı-lacivert formalarla çıktıklarını anlatır.”
5-0 yenilince formalar değiştirildi
“Sarı lacivert renklerin evrimi duayen gazeteci Ruşen Eşref Ünaydın’la başlar. Kuruluş döneminin canlı tanığı Ruşen Eşref Ünaydın, ilk kez 1952 yılında yayınlanan ‘’Galatasaray ve Futbol - Hatıralar’’ adlı kitabında, 1906 yılında kullanılan forma renklerinin sarı ile siyaha kaçan koyulukta bir lacivert olduğunu yazar. 26 Aralık 1906 tarihinde oynanan ve Galatasaray’ın 5-0 mağlup olduğu Baltalimanı maçının ardından, uğur getirmediğine inanılarak bu formalar değiştirilir. Galatasaraylı futbolcular ‘vişneye çalan, koyuca, tatlı bir kırmızı ve içinde turuncudan iz taşıyan tok bir sarıdan’ oluşan maç gömleklerini ilk kez 1907 yılı içerisinde kullanmaya başlarlar.”
Ali Sami Bey ünlü Arnavut Şemsettin Sami’nin oğlu “Galatasaray’ın amblem olarak kartal motifini seçmesi gerçekten bir rastlantı mıdır? Neden aslan, panter veya bir başka şey değil de kartal seçilmiştir? Olay, bir çikolata markasının logosunun görülüp beğenilmesi şeklinde açıklanacak kadar basit midir gerçekten? Belki de tüm bu soruların cevabı Ali Sami Yen’in kimliğinde gizlidir. Ali Sami Bey kimin oğludur? Arnavut milliyetçiliğinin en önemli idollerinden biri olan Şemsettin Sami’nin (veya Arnavutluk milli tarihindeki adıyla Sami Frashëri’nin). Şemsettin Sami’nin bu gün Arnavutluk’un başkenti Tiran şehir merkezinde, bir milli kahraman olarak büstü sergilenmekte, Arnavut okullarında, Arnavut milliyetçiliğinin en önemli kuramcılarından biri olarak öğretilmektedir.”
Kartal, Arnavut kültürünün simgesi
“Kartal, Arnavut kültürünün simgesidir. Arnavutluk isminin Arnavutçadaki karşılığı ‘’Shqipëria’’ (Şikiperya)’dır. Shqipëria’nın Türkçe karşılığı ’Kartal Ülkesi’dir. Arnavutluk’un milli sembolü çift başlı kartaldır. Ne ilginçtir ki, Arnavutluk’un milli kahramanı Sami Frashëri’nin oğlu Ali Sami Bey tarafından kurulan Galatasaray kulübünün amblemi de kartaldır. Ve bu amblem Ali Sami Bey’in Türk futbolunu yönetmeye soyunduğu ve Galatasaray kulübü üzerinde etkisinin azaldığı 1920’li yılların ortalarına kadar değiştirilmemiştir. Meraklısına bir not daha ekleyeyim. Kurulan Arnavutluk devletinin ilk kralı Ahmed Zogolli (Ahmed Zogu) Galatasaray Mekteb-i Sultanisi mezunudur.”
Beşiktaş’ın tüm kurucuları Çerkez ve akrabaydı
“Galatasaray kulübünün kurucularını bir araya getiren etken, her birinin Galatasaray Lisesi öğrencisi olmaları; Fenerbahçe kulübünün kurucularını bir araya getiren etken, her birinin Kadıköylü ve ağırlıklı olarak Saint Joseph Liseli olmaları gibi, Beşiktaş kulübünün kurucularını bir araya getiren etken, tümünün Çerkez asıllı ve birbirlerinin akrabası olmalarıdır. Beşiktaş bir Çerkez kulübü olarak ‘Bereketiko Jimnastik Kulübü’ adıyla kurulmuştur. Kulüpte tarih boyunca Çerkez kökenlilerin gücü ve etkinliği hep olmuştur. Osman Ferit Paşa’nın Beşiktaş kulübünün kurucuları olan oğulları Mehmet Şamil ve Hüseyin Bereket de Çerkez İttihat ve Teavün Cemiyeti’nde faal birer üye olarak çalışmalara katılmıştır.”
Kurucuların en büyüğü 22 yaşındaydı
“Her üç kulübümüzün kurucuları da, genç kuşağın temsilcileridir. Yaşça en büyük olanları 21-22 yaşındadır. Örneğin, Galatasaray kulübünün kurucuları 16-19 yaşları arasındadır. Aynı kuşağın, benzer tarzda yetiştirilmiş, eğitimli, aydın gençleridir. Beşiktaş kulübünün ilk lokali, Osman Paşa Konağı bahçesinde yer alan hizmetlilere ait kulübedir. Mekteb-i Sultani’nin 5. sınıfında, bir sınıf takımı kimliğinde kurulan Galatasaray kulübünün ilk lokali, semtteki sütçü dükkânıdır. Fenerbahçe kulübünün ilk lokali yani bir diğer adıyla ilk kulüp binası, 1911 yılında Kemal (Aşkıner) Beyin, ailesine ait evin bahçesindeki basit bir bahçıvan kulübesidir.”
Ali Sami Yen topları iyi temizlerdi
“Galatasaray kulübünü kuranlar, henüz okul sıralarında öğrenimlerini sürdüren 17-18 yaşında gençlerdir. Futbol toplarını yağlayıp, temizleyip iyi baktığı için başkan seçtikleri Ali Sami (Yen) Bey, 1905 yılında henüz 19 yaşındadır. 1907’de Fenerbahçe doğarken, kurucu başkan Ziya (Songülen) Bey 21, ikinci başkan Ayetullah Bey 19, Necip (Okaner) Bey 15, Galip (Kulaksızoğlu) Bey 18 yaşındadır. Beşiktaş kulübünü kurarken, Mehmet Şamil Bey 16, Hüseyin Bereket Bey 14, Ahmet Fetgeri Bey 15, Mehmet Fetgeri Bey 13 yaşındadır. Şeref Bey Beşiktaş futbol şubesini 17 yaşındayken kurmuştur.”