Dış basında Marmaray: Sultan'ın hayali gerçek oluyor
Güncelleme Tarihi:
Dün resmi açılışı yapılan Marmaray projesinin dış basındaki yankıları devam ediyor. Neredeyse tüm yorumlar, Marmaray'ın Osmanlı Sultanı'nın 150 yıllık hayalinin gerçeğe dönüşmesi noktasında birleşirken Alman Bild gazetesinden ilginç bir yorum geldi.
Alman Bild gazetesi, Marmaray'ın açılışını internet sitesindeki haberinde "Açılın, Şark Ekspresi 3.0 geliyor" başlığıyla duyurdu.
Tarihteki meşhur Şark Ekspresi trenlerine vurgu yapan Bild gazetesi, dün açılışı yapılan Marmaray'ın adeta üçüncü bir Şark Ekspresi olduğunu ima etti. İlk Şark Ekspresi, 1883'te Paris-İstanbul seferleriyle başlamıştı. Daha sonraları başlangıç noktası Londra olan bu Şark Ekspresi, 2009'da seferlerine son verdi. 2007'de ise Paris-Viyana arasında sefer yapan Şark Ekspresi'ne İstanbul da dahil edilmişti. Bild gazetesi bunu da ikinci Şark Ekspresi olarak kabul ediyor.
FİRAVUN YAKIŞTIRMASI
BBC'nin Marmaray haberinde ara başlık da yapılan ve özellikle tırnak içinde yazılan bir ifade var: "pharaonic". Bu kelimenin kullanımı dikkat çekici. Çünkü "pharaonic" büyük inşaat projeleri için kullanılıyor ve "muazzam" gibi bir anlama geliyor. Ama aynı zamanda kelimenin kökü "firavun" anlamına gelen "pharoah" kelimesi. Haberde üçüncü havalimanı, Kanal İstanbul ve üçüncü köprü projeleri hatırlatılarak Erdoğan muhaliflerinin bunları "firavunlara özgü" tutkular olarak gördüğü belirtiliyor.
"TÜRKİYE'Yİ BÖLEN PROJE"
İngiliz Independent gazetesinde ise tünel kısmı bugün açılan Marmaray projesinden "Türkiye'yi bölen proje" diye bahsediliyor. Dünyanın iki kıtayı birleştiren ilk deniz tünelinin, 150 yıl önce Osmanlı Sultanı I. Abdülmecid döneminde düşünüldüğü belirtilen haberde, o dönemde projenin teknik yetersizlikler nedeniyle yapılamadığı hatırlatılıyor. İstanbul’daki trafik keşmekeşini azaltması umulan projenin bazıları tarafından, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın itibarını artırmaya yönelik pahalı bir proje olarak görüldüğü de aktarılıyor haberde. Gazetenin muhabiri David O'Byrne da BBC muhabiri gibi üçüncü köprü, üçüncü havalimanı ve Kanal İstanbul projelerinin tepki topladığını hatırlatarak haziran ayındaki Gezi olaylarına da gönderme yapıyor.
AÇILIŞ TARİHİ VURGUSU
AFP ajansı da Türkiye'nin iki kıtayı birbirine bağlayan ilk tüneli bugün açarak Osmanlı Sultanı Abdülmecid'in 150 yıllık rüyasını gerçekleştirdiğini yazıyor. 3 milyon euroluk dev projenin "Türkiye'nin İslami eğilimli hükümeti tarafından yürütüldüğünü" aktaran ajans, tünelin açılış tarihine dikkat çekiyor. Ajans, henüz tamamlanmayan projenin Erdoğan karşıtı eleştiriler yüzünden erken açıldığını söylüyor.
"FİNANSAL VE SİYASİ BASKILAR ZORA SOKABİLİR"
Amerikan Wall Street Journal gazetesi ise Türkiye'de Cumhuriyet'in kuruluşunun 90'ıncı yılına, Avrupa ve Asya'yı birbirine bağlayan deniz altı tüneli açılışının damga vurduğunu yazıyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın açılışını yapacağı tünel sayesinde Osmanlı Sultanı'nın 1860'daki hayalinin gerçeğe dönüştüğünü aktaran gazete, bu projenin hükümetin on yıllık ekonomik başarısını özetleyen geniş çaplı altyapı çalışmalarından biri olduğunu söylüyor. Ancak gazete, gün geçtikçe artan finansal ve siyasi baskılar nedeniyle Ankara'nın bu büyük projeleri gerçekleştirmekte zorlanacağı yönündeki uzmanların uyarılarını da hatırlatıyor.
"KAMUOYUNUN YETERİNCE ONAYINI ALMAYAN BİR DİZİ PROJEDEN BİRİ"
Washington Post gazetesi de Avrupa ve Asya'yı birbirine bağlayan Marmaray projesinin 150 yıllık hayali gerçeğe dönüştürdüğünü ön plana çıkaranlardan. Tünelin ayrıntılarını aktaran gazete, bunun bir dizi altyapı projesinden sadece biri olduğunu ve kamuoyunun yeterince onayını almayan bu projelerin öfkeye neden olduğunu yazıyor.
"FİRAVUNLARA ÖZGÜ"
El Arabiya kanalı da 150 yıl önce Sultan Abdülmecid'in su altından geçecek bir tünel çizdiğini ve bu planın bugün gerçekleştiğini aktarıyor. Tünelin resmi açılışı bugün yapılsa da henüz tamamen hizmete giremeyeceğini aktaran El Arabiya, Erdoğan'ın diğer projeleriyle birleştirilince 'firanvunlara özgü' eleştirisi yapıldığını söylüyor.
"PROJE TAMAMLANMADAN MI AÇILDI"
Guardian gazetesi Marmaray projesinin tünel kısmının açılışı ve uzmanların uyarılarını içeren bir habere yer verdi. Haberde, iki kıtayı birleştiren tünelin, dünyanın en derindeki (56 metre) sualtı demiryolu tüneli olduğuna dikkat çekiliyor. Projenin bir benzerinin, Osmanlı Sultanı I. Abdülmecid'in hüküm sürdüğü 1860 yılında teknik yetersizlikler nedeniyle rafa kaldırıldığı da haberde hatırlatılıyor. Gazete eski İstanbul Belediye Başkanı olan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın “şehirde kendi izini bırakmaya kararlı olduğunu” vurguluyor.
Haberde imzası bulunan Guardian muhabiri Constanze Letsch, tünelin henüz projenin tamamlanmadan açılmasıyla ilgili olarak uzmanların görüşlerini almış. Projede çalışmış olan mühendis Rıza Behçet Akcan'ın ve Mimarlar Odası İstanbul Şubesi'nin, elektronik uyarı sistemlerinin çalışmadığı gerekçesiyle "kimsenin bu metro hattını kullanmamasını" istediği haberde belirtiliyor. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın "her türlü önlemin alındığına" ve "tünelin 9 şiddetindeki depreme dayanıklı olduğuna" ilişkin karşılıkları da haberde yer buluyor.
